Summary
samenvatting inleiding tot het recht
- Course
- Institution
Volledige maar compacte samenvatting van het vak Inleiding tot het recht in de 1e bachelor in sociale wetenschappen aan de UA.
[Show more]
Seller
Follow
lunapoos02
Reviews received
Content preview
INLEIDING TOT HET RECHTCOLLEGE 1: ESSENTIE & INDELING VAN HET RECHT (P31-56)
1. KENMERKEN EN DEFINITIE VAN HET RECHT
DEFINITIE
geheel van bindende regels ordenen/handhaven/herstellen samenleving adhv
vertegenwoordigers
SOORTEN BEPALINGEN
o gebodsbepalingen (MOET)
o verbodsbepalingen (MAG NIET)
o verlofbepaling (MAG, maar MOET NIET)
KENMERKEN
o Nemo censetur ignorare legem = iedereen wordt geacht de wet te kennen
o GEEN precedenten gebruiken in België = beoordeling in concreto = zuivere
individuele toepassing
o dezelfde regels gelden voor iedereen in dezelfde situatie = objectief
VEREISTE VAN GEZAG
o uitvaardiging van het recht
• door democratisch verkozen regelgevende organen
• normenhiërarchie
• bevoegdheidsverdeling
• procedureregels
o naleven van recht = afdwingbaar !!
• rechterlijke macht
• arbitreren = de partijen proberen te verzoenen
• GAS = Gemeentelijke Administratieve Sancties gedrag bevolking te
sturen
o Rechtregels enkel als het daadwerkelijk wordt uitgevoerd
o sociale en etiquetteregels
• gedragsregels = niet afdwingbaar
• beleefdheid cultureel Normenstels
o Morele regels = ethiek = met welke inborst
verschille
o Godsdienstige regels = god behagen nd
OBJECTIEF RECHT VS SUBJECTIEF RECHT
o Subjectieve rechten: rights = in het rechtssysteem erkende bevoegdheid om
naar eigen goeddunken bepaalde handelingen te stellen
,o Objectieve rechten: law = staat los van concrete personen & situaties
(gedragsregels, afdwingingsregels, wijzigingsregels) (verlenen subjectieve
rechten)
RECHTSSUBJECT VS RECHTSOBJECT
o Rechtssubject = drager van subjectieve rechten & plichten
o Natuurlijke personen = personen van vlees en bloed
o Rechtspersonen = groeperingen, instellingen, … die rechten en plichten
hebben
o Rechtsobject = voorwerp waarover personen hun subjectieve rechten kunnen
uitoefenen
RECHTSGESCHIEDENIS
o romeins recht
• Trias politica = driemachtenleer: gerechtelijke, wettelijke & uitvoerende
macht
• Aquiliaanse aansprakelijkheid = fout met schade aan ander
schadevergoeding
• Adagia = korte spreuken ivm wet (bv in dubio pro deo)
o Code Napoleon = burgerlijk wetboek verdere verfijning aansprakelijkheden
obv lex aquilia
2. SOORTEN SUBJECTIEVE RECHTEN
A. POLITIEKE RECHTEN
o Politieke vrijheden: verlenen een onaantastbare vrijheid
o Participatierechten: verlenen mogelijkheid om deel te nemen aan
overheidsbeleid
o Sociaal-economische rechten: verlenen recht van overheid financiële
tegemoetkomingen
B. BURGERLIJKE RECHTEN
B1. EX-PATRIMONIALE RECHTEN (GEEN FINANCIËLE WAARDE)
o Persoonlijkheids- en familierechten: beschikking over eigen persoon + staat v
pers binnen familie
B2. PATRIMONIALE RECHTEN = VERMOGENSRECHTEN
o Zakelijke rechten: kennen heerschappij toe over een goed
o Corderingsrechten: verlenen bevoegdheid om van iemand anders de
uitvoering van 1/meer verbintenissen te eisen
o Intellectuele rechten: verlenen exclusieve heerschappij over intellect. creatie
(bv auteursrechten)
3. INDELING VAN HET RECHT
,INTERNATIONAAL & SUPRANATIONAAL RECHT
o Volkenrecht (= Internationaal publiek recht, bv. Verenigde Naties)
o grensoverschrijdend recht = vooral Europees recht
NATIONAAL RECHT
PRIVAAT (GELIJKE VERHOUDING TSS BURGERS ONDERLING)
regelen van private belangen van individuen of groepen + doorgaans
aanvullend recht
o burgerlijk recht
• personen- en familierecht
• verbintenissenrecht
• bijzondere overeenkomsten
• aansprakelijkheid
• vermogensrecht/ erfrecht
o vennootschapsrecht
o gerechterlijk (privaat)recht
PUBLIEK (ONGELIJKE VERHOUDING STAAT/OVERHEID & BURGER)
regels van openbare orde
o grondwettelijk recht
o bestuursrecht = uitvoerende macht en administratieve overheden
o strafrecht (strafproces)
o fiscaal recht
GEMENGDE RECHTSTAKKEN
o economisch recht/ marktrecht (oa consumentenrecht)
o financieel recht
o sociaal recht (arbeidsrecht, socialezekerheidsrecht)
o intellectuele rechten
COLLEGE 2: BRONNEN & RECHTERLIJKE ORGANISATIE ( P57-66)
INTERNATIONAAL & SUPRANATIONAAL (BOVEN GRONDWET)
o Verenigde Naties
verdrag
en
o Internationale Arbeidsorganisatie
o Raad van Europa: europees sociaal handvest ( stakingsrecht), rechten v/d
mens ( privacy)
o Europese Unie: verorderingen (gedetailleerd) – Richtlijnen (niet concreet)
, NATIONAAL
1. RECHTSREGELS DIE GELDIG ZIJN VOOR HET GEHELE BELGISCHE
GRONDGEBIED
GRONDWET
o grondrechten & vrijheden burgers + inrichting staat (democratie + scheiding
machten)
o Bijzondere meerderheidswetten: 2/3 meerderheid (tss grondwet en klassieke
wetten)
WET:
o wetgeving in parlementen (federaal = kamer van volksvertegenwoordigers)
o Weinig bilaterale wetten = wetten die zowel langs senaat als kamer van
volksvertegenwoordigers moeten senaat = niet meer belangrijk
o Wetsontwerpen op voorhand besproken in commissies
o Formele wet = wet die uitgaat van de wetgevende macht
o Materiële wet = geheel aan rechtsregels (heel breed, uitvoerende macht, ook
KB, MB, …)
NIVEAUS NIVEAU Wetgevende Uitvoerende
macht macht
Federaal Federaal Wet KB (mb)
Gemeenschap Gemeenschappe Decreet Besluit bevoegde
pen n Ordonnantie gemeenschaps-
Gewesten (B.H.Gew.) of gewestregering
(MB)
Gewesten Gedecentralisee Verordening/ (Besluit)
rde overheden Besluit bevoegde
raad
Provinciaal 5 Waalse 5 Vlaamse
provincies provincies
Gemeentelijk 262 Waalse gem 19 Brusselse gem (300) Vlaamse
gem
STAATSSTRUCTUUR
KB: KONINKLIJK BESLUIT:
o Door koning
o Uitvoerende maatregel(en)
o Kan wet N wijzigen/opheffen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunapoos02. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.68. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81989 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now