Summary
Samenvatting theorie gedichten
- Course
- Level
rijm strofen rijmschema beeldspraak dichtvormen modern of traditioneel
[Show more]
Seller
Follow
juliavandruten
Reviews received
Content preview
Literatuurtoets – theorieRijm
Rijm is klankovereenkomst in beklemtoonde lettergrepen. Als je tekst hardop voorleest,
moet rijm opvallen, zeker als je er alert op bent. Fietsen en lopen eindigen wel op dezelfde
klank, maar dat noemen we geen rijm: het zijn geen klanken met klemtoon. Je ervaart dit
niet als klankovereenkomst.
Indeling naar plaats in de regel:
Beginrijm
Er dreven vlekken op de melk
Ze bleven terugkomen na elke slok
Middenrijm
Toen ik alle melk had gedronken
voelde ik me wat verwelkt en slapjes
Eindrijm
Sint heeft lang lopen denken
wat hij jou zou schenken
Binnenrijm (in een versregel)
Ik hou van haar, het meisje met het ijsje
Indeling naar klank
Volrijm: klinkers en medeklinkers rijmen
slopen-lopen-verkopen
alle melk - wat verwelkt (Er rijmt genoeg om dit volrijm te noemen. Zeker als je de eerste e
van verwelkt goed als een stomme e uitspreekt)
Halfrijm: alleen de klinkers of alleen de medeklinkers rijmen
- Klinkerrijm (assonantie)
Over hete kolen hoor je niet te lopen
(De oo van hoor onderstreep ik niet, want dat is een andere o-klank, probeer maar
en luister goed)
- Medeklinkerrijm (consonantie)
Een rustige mist daalt over de stad
o Alliteratie: is medeklinkerrijm van beginletters
Keurige keukens koop je bij de Keukenkampioen
(twee k's onderstreep ik niet: niet aan het begin én geen klemtoon. De k van
kampioen is een twijfelgevalletje; ik ervaar rijm, dus ik onderstreep.)
Gelukkig lonkt de lente weer
(de l van gelukkig komt na een onbeklemtoonde lettergreep. Ik ervaar rijm,
dus ik onderstreep)
, Strofen
Ook wel strofes. Een strofe is een groepje versregels (wat in een liedje een couplet of refrein
heet). Veel voorkomende groeperingen en hun namen:
2 versregels: distichon
3 versregels: terzet of terzine
4 versregels: kwatrijn
6 versregels: sextet
8 versregels: octaaf
Een versregel is één of een aantal woorden op een regel. Hieronder een gedicht dat bestaat
uit 1 zin van 3 versregels:
Een gedicht
schrijft zichzelf
niet.
Rijmschema
Eindrijm bepaalt het rijmschema.
Slagrijm: aaaa
Gepaard rijm: aabb
Gekruist rijm: abab
Omarmend rijm: abba
Gebroken rijm: abcb (de c verwacht je niet)
Als een gedicht geen eindrijm heeft noemen we dat blanke verzen.
Beeldspraak
Je gebruikt beeldspraak om krachtiger te formuleren. Je vervangt de werkelijkheid door een
beeld dat die werkelijkheid oproept, en er meteen commentaar op geeft. Om een leraar die
de les iedere keer in een puinhoop laat ontaarden (werkelijkheid) kernachtig te omschrijven,
zou je kunnen zeggen: Dat washandje (beeld) wordt door niemand serieus genomen.
Beeldspraak die berust op overeenkomst
Vergelijking: Je noemt werkelijkheid (W) én beeld (B).
- Met voegwoord, meestal (zo)als
Het zonlicht (W) snijdt als een guillotine (B) de dag open.
Een boom (B) van een vent (W)
- Zonder voegwoord Het zonlicht (W) is de guillotine (B) die de dag opent. Je ogen (W),
koele kolen (B) in een zomergezicht.
Metafoor: Je noemt alleen het beeld.
De reis waar jullie vandaag aan beginnen.... (rector in slechte examentoespraak,
werkelijkheid= de rest van je leven)
Hij bulldozerde door het gebouw.
Mam, Het Washandje heeft gebeld.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliavandruten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83249 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now