Emodule communicatie
Drie basiskenmerken van communicatie
1. Je kunt niet niet communiceren
2. Elke communicatie heeft inhouds- en relatieaspect
3. Mensen communiceren zowel digitaal als analoog
Roos van Leary
= Dit model laat zien dat je in een relatie verschillende posities kunt innemen: een boven
of onder positie (verticale as) en een samen of tegen positie (horizontale as). Bekijk
onderstaande video3 voor uitleg over welke acht relatievormen je kunt communiceren.
Interpersoonlijke communicatie – Owen Hargie
= het is een transactioneel, doelgericht, multidimensioneel, onomkeerbaar en vermoedelijk
onvermijdelijk proces
1. Transactioneel: Interpersoonlijke communicatie is geen lineair proces,
transactioneel proces > proces waarin gesprekspartners elkaar continu
wederzijds beïnvloeden.
Speeddate video is mannelijke hoofdpersoon geen passieve ontvanger van
boodschappen van eerste date. Terwijl zijn speeddate praat, zendt hij ook
boodschappen naar haar. Beiden zijn dus continu en tegelijkertijd zender en
ontvanger in de communicatie.
2. Doelgericht: Volgens Hargie communiceren/handelen mensen doelbewust.
Dit betekent dat hun communicatie niet willekeurig is, maar dat er een
betekenis achter zit.
3. Multidimensioneel: In interpersoonlijke communicatie gaat het niet alleen om
de inhoud, maar ook om de relatie. Interpersoonlijke communicatie is dus
multidimensioneel.
4. Onomkeerbaar: Als iets gezegd is, kan het niet meer teruggenomen worden.
5. Onvermijdelijk: Als mensen zich van elkaar bewust zijn in sociale situatie, dan
is communicatie onvermijdelijk. Vergelijkbaar met ‘je kunt niet niet
communiceren'
6. Proces: Interpersoonlijke communicatie is een proces. Hoe dit proces verloopt
en welke elementen er een rol in spelen, leggen we uit op de volgende pagina.
,Vormen van miscommunicatie
1. Selectieve perceptie: je selecteert automatisch de informatie die op je
afkomt. Je neemt dus nooit alles waar wat er gecommuniceerd wordt en
kunt dus makkelijk (relevante) zaken over het hoofd zien.
2. Subjectieve perceptie: je filtert informatie op grond van je ervaringen.
Voorbeeld: je hebt net een nieuwe tweezitsbank gekocht. Een vriendin van
je vraagt je wat je van de nieuwe bank vindt. Jij denkt aan je tweezitsbank,
terwijl zij het nieuwe bankfiliaal in de buurt bedoeld.
3. Vergissingen (slips): onbedoelde of ongeplande reacties (slip of the
tongue). Voorbeeld: iemand vertelt enthousiast dat ze de flamingo (in
plaats van flamenco) zo’n mooie dans vindt.
4. Vergeten reacties (lapses). Voorbeeld: je vraagt je partner om spaghetti
te kopen, maar vergeet erbij te zeggen dat je verse spaghetti wilt. Een
ander voorbeeld is dat je de ander niet laat merken dat je hem/haar hebt
gehoord.
5. Externe ruis, bijvoorbeeld door geluiden, waardoor je de ander niet goed
verstaat (context).
6. Interne ruis, bijvoorbeeld doordat je in je hoofd met iets anders bezig
bent of door je stemming (mediërende factoren).
7. Incongruente informatie, bijvoorbeeld dat iemand verbaal 'ja' zegt,
maar non-verbaal 'nee' schudt (feedback).
Vaak wordt ambiguïteit niet opgemerkt:
1. In veel gevallen waarbij sprake is van ambiguïteit gebruiken mensen de
context om te achterhalen wat de ander bedoelt
2. Mensen zijn coöperatief en stemmen de informatie die ze geven af op wat
de ander gelooft, denkt en weet.
Volgens Keysar klopt dit niet, mensen hebben egocentrische houding
Verklaringen waardoor mensen ambiguïteit in de taal niet opmerken,
zijn volgens hem:
1. Mensen die langer met elkaar omgaan ontwikkelen
een gemeenschappelijke taal en houden daaraan vast. Ze weten wat het
betekent en dit voorkomt ambiguïteit.
2. Mensen overschatten hun eigen vermogen om een boodschap over te
brengen: ze denken dat ze door een ander worden begrepen, terwijl dit in
werkelijkheid regelmatig (in 50% van de gevallen) niet zo is.
Hoe komt het dat mensen relatief weinig miscommunicatie ervaren?
1. Een mogelijke verklaring is eerder al gegeven, namelijk dat de invloed van
de context heel sterk is.
2. Een tweede verklaring is dat we gewoonweg niet weten hoe succesvol of
onsuccesvol onze communicatie eigenlijk is. Waar het lijkt alsof
miscommunicatie zelden voorkomt, kan het zijn dat veel miscommunicatie
niet wordt opgemerkt
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om de kans op
miscommunicatie te beperken:
1. Ga goed en voorbereid het gesprek in > Contextuele factoren beïnvloeden
het communicatieproces en deze kun je voorafgaand aan een gesprek
, controleren. Zorg dat je in een rustige ruimte zit waar geen lawaai
aanwezig is en waar niet steeds mensen komen binnenvallen.
2. Gebruik gespreksvaardigheden > In de cursus 'Professionele
Gespreksvoering' ga je heel veel gespreksvaardigheden leren. Pas deze
toe tijdens een gesprek.
3. Check, check en nog eens check! > Controleer regelmatig of je iemand
goed hebt begrepen en ook of de ander jou heeft begrepen
Positief straffen = het introduceren van een negatieve stimulus, zoals het geven van een klap.
Negatief straffen = weghalen van positieve stimulus, zoals het wegnemen van de mobiele telefoon.
Dit weghalen kan voor extinction zorgen
De reactie van iemand hangt af van de mediërende factoren
Primaire bekrachtigers > automatische waardering (eten, drinken)
Geconditioneerde bekrachtigers > geen intrinsieke waarde (geld, stickers, medailles)
Sociale bekrachtigers > gedrag van anderen
Sociale proces bekrachtigers – aanwezigheid van anderen (aandacht)
Sociale inhoud bekrachtigers – inhoud van de communicatie (acceptatie/complimenten)
Sensorische bekrachtigers > luisteren naar goede muziek, mooi schilderij zien etc.
Activiteiten als bekrachtigers > “premack principe” > activiteiten met lage waarschijnlijkheid kunnen
worden vermeerderd door activiteiten met hoge waarschijnlijkheid ervan afhankelijk te maken
Denk aan speeltijd – als je aan de regels houdt, is er speeltijd
Er zijn 6 elementen in interpersoonlijke interactie:
1. Person-situation context
2. Goal
3. Mediating processes
4. Response
5. Feedback
6. Perception
Het onderstaande model heeft verschillende assumpties
1. Mensen acteren moet een doel
2. Mensen zijn gevoelig voor effecten van hun actie
3. Ze nemen stappen om uitkomst van deze effecten te veranderen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnneMarijeSamenvattingen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.