Wat is stotteren?
Moeilijk te definiëren
Stotteren is een verstoring in het ritme van de spraak waarbij de spreker
precies weet wat hij/zij wil zeggen maar dat voor het moment niet kan
vanwege onwillekeurige –stille en hoorbare- herhalingen en verlengingen
van spraakklanken
Stotteren is alles wat wordt waargenomen als stotteren door een
betrouwbare observator die een relatief goede overeenstemming heeft
met anderen
2 Soorten stotteren
Verworven of neurogeen stotteren ->
o kan van voorbijgaande aard zijn of blijvend aanwezig
o kan optreden bij laesies in verschillende delen hersenen
o kan optreden bij neurodegeneratieve aandoeningen
o symptomen vaker afwijkend van die van ontwikkelingsstotteren
Ontwikkelingsstotteren -> meest algemeen voorkomend
Operante conditionering
Diagnosogene theorie
o Stotteren ontstaat in het oor van de luisteraar
o Ouders zijn perfectionistisch
o Therapie?
Leertheorie
o Stotteren is geleerd gedrag
o Stotteren is een vorm van operante en/of klassieke conditionering
o Therapie?
Genetische studies (enkele bevindingen)
Wordt stotteren overgedragen of de predispositie tot stotteren (motorische
en/of linguïstische zwakheid, temperament, …..?)
Eén stotterende ouder 15% kans, 2 stotterende ouders > 25% kans -1-eïge
tweeling 20-83%, 2-eïgig 4-19%
Drayna (2010) Pakistaanse familie -> risicoallel
,Alles is Hersenwerk (Luc de Nil)
Bekend feit: hersenlaesies kunnen neurogeenstotteren veroorzaken (Theys
2012)
Door neuro-imaging wordt in de laatste 20 jaar aangetoond dat hersenen
van normaal vloeiende sprekers verschillen met die van stotterende
sprekers
Integratie sensorische processen en motorische uitvoering (Proprioceptie?)
PWS hebben een trager reactievermogen
PWS hebben problemen met coördinatie van vlotte articulatorische
bewegingen
Motorisch leren?
Taal
Linguistische complexiteit beïnvloedt de stabiliteit van de
spraakmotorische controle
Verklaring?: Compensatie voor het sensomotorische defect door het
inzetten van meer neuronale middelen om vloeiendheid te bereiken lukt
niet omdat meer middelen moeten worden ingezet i.v.m. toegenomen taal-
eisen
De invloed van Temperament
Sensitief en geremd/ terughoudend temperament -> verhoogde
spierspanning, fysiologische stress signalen
Verhoogde activiteit r-hemisfeer
Negatieve emotionele arousal (amygdala)
Concluderend
De aanleg voor stotteren is biologisch en/of erfelijke bepaald
Het ontstaan van stotteren is een gevolg van een samenspel van de
aangeboren factoren met omgevingsvariabelen
Daarmee is ieder simplistische, een-dimensionale benadering van stotteren
onbruikbaar
Stotteren is daarmee multifactorieel
dé stotteraar bestaat niet
dé oorzaak van stotteren bestaat niet
dé therapie voor stotteren bestaat niet
Predisponerende factoren
o Erfelijkheid, aangeboren
Precipiterende factoren
o Spraak- ontwikkeling en omgevingsinvloeden
Persisiterende factoren
o In stand houdende factoren
Aanvang stotteren
leeftijd -> 16 – 69 mnd (Yairi 2005) met merendeel tussen 24-42 mnd
95% voor 4 jr lft, 5% ouder dan 4 jr, boven 12 jr zo goed als 0%
Fase in de normale ontwikkeling? Nee!
, plots/geleidelijk/periodes met herstel
rol taaltherapie
Soorten onvloeiendheden
Normaal
Abnormaal
Soorten onvloeiendheden
Relatief normale onvloeiendheden
o woordherhalingen van 1 lettergreep -> ‘En .. en toen gingen we’
o woorddeelherhalingen -> ‘Ma .. mag ik nou?’
o zinsdeelherhalingen -> ‘Mag ik nou .. mag ik nou eens?’
o interjecties -> ‘Wij gingen naar het ..eh..circus’.
o revisies -> ‘Ik heb mijn..die pop ligt nog thuis’.
o onvloeiendheden bevinden zich aan het begin van de zin of na de
(denkbeeldige) komma -> bij aanvang frase
o er is geen verhoogde spierkracht te bemerken (niet in stotters noch
in het totale spreken)
o het kind lijkt zich niet bewust van de onvloeiendheden en spreekt
ongeremd
Relatief abnormale onvloeienheden
o klankherhalingen -> ‘I..i..i..ik wil ook’.
o klanktoevoegingen -> ‘Dat is een..meh..meh..muisje’.
o verlengingen -> ‘Llllaat mij nou ook’ ‘Maaaaar nu ik!’
o blokkades -> ‘Mag ik o …(stilte)op de schommel?’
o onvloeiendheden treden op verschillende plaatsen in de zin op
o veranderingen in ritme of toonhoogte
o verhoogde spierspanning merkbaar
o het kind laat frustratie, schaamte en/of ergernis merken
o oogcontact wordt minder/vermeden
o woorden/spreken wordt vermeden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jessicad9200. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.92. You're not tied to anything after your purchase.