mensen willen niet slechter opkomen dan een ander
minder afhankelijk van de omgeving
Individualiseringsparadox, steeds zelfstandiger in keuzes maken, denken en
handelen <-> tegelijkertijd is de afhankelijk van anonieme professionele en
bureaucratische instellingen van de verzorgingsstaat ook toegenomen.
- gevoelens van onmacht.
5.1.2 Van een gesegmenteerde naar een functionele samenleving
Segmenten, vaste plaats in omgeving
-> mechanische solidariteit: ieder kent zijn eigen plaats en wordt op zijn plaats
gehouden
- geloof, tradities
Differentiatieproces
organische solidariteit -> mensen beseffen dat ze elkaar nodig hebben en van elkaar
afhankelijk zijn
Zakelijke omgang met elkaar
- verandering en dynamiek
- rationele en doelgerichte overwegingen
,! de overgang van een standenmaatschappij (afkomst) naar een
prestatiemaatschappij (meritocratie)
standen -> klassen
Kennisautonomie -> groeiende tweedeling
Rationalisering -> het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de
bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken.
- wetenschappelijke ontdekkingen/ onderzoeken
Doelrationaliteit = het vermogen om op de meest efficiënte en effectieve
wijze concrete doeleinden te bereiken (los van morele of religieuze
overwegingen)
Waarderationaliteit = duidt op het handelen dat uit bepaalde fundamentele
waarden voortvloeit waarbij zingevingvragen bewust gesteld en beantwoord
wordt
Moderniseringsproces
! van een theemutscultuur (jaren 50, burgerlijk gezin, traditionele rolverdeling, door
afkomst/er opgelegde normen/waarden, voorspelbaarheid, geborgenheid) naar een
walkman-ego (wat op het moment ‘in’ is, modern, trends)
5.1.3 Van bevels- naar onderhandelingshuishouding
Bevels (hiërarchie)
Onderhandeling (individu)
Structurele verandering
5.1.4 Van hiërarchie naar democratie: democratisering
+ opleidingsniveau samenleving gestegen
+ economie, meer banen
Mondigheid burgers sterk toegenomen
! eigen belang staat voorop
5.1.5 Van traditioneel naar rationeel gezag
Traditioneel gezag: de gezagdrager heeft gezag omdat het nu eenmaal zo
hoort, collectivistisch
Rationeel gezag: mensen doen wat de gezagdrager wil omdat zij daarvoor
rationele argumenten hebben.
- Niet dan inspraak
- Laten zien vakkundigheid in werkgebied
Gezag gebaseerd op kennis, kunde of kwaliteit
, - Slachtoffercultuur, probleem ligt nooit aan jezelf
5.1.6 Van nationale naar wereldschaal: globalisering (mondialisering)
- verwevenheid op wereldschaal
-> culturen VS, verliezen nationale identiteit
5.2 Veranderingen in de wijze waarop mensen met elkaar omgaan
(interactie)
5.2.1 Van formele naar informele verhoudingen : informalisering
Met informalisering wordt bedoeld dat de omgangsvormen tussen mensen
informeler en flexibeler zijn geworden.
Civilisatietheorie (Norbert Elias)-> de ontwikkeling van de samenleving als een
beschavingsproces waarin mensen steeds meer hun emoties in toom gingen
houden.
- controlled decontrolling of emotionals controls
De toenemende complexiteit van de samenleving en de steeds grotere onderlinge
afhankelijkheid van steeds meer mensen van elkaar leidde er volgens Elias toe dat
mensen zich ten opzichte van elkaar gingen inhouden en wisten hoever zij konden
gaan.
5.3 Verandering van waarden en normen (cultuur)
5.3.1 Van universele naar alternatieve normen
Universele normen = normen die gelden voor alle leden van een samenleving
Alternatieve normen = normen naar keuze
5.3.2 Van cultureel absolutisme naar cultureel relativisme
Einde van grote ideologieën, mensen worden teruggeworpen op hun eigen morele
oordeel en verantwoordelijkheid en moeten zelf keuzes maken. -> meer vrijheid
maar ook meer onverschilligheid
Waarheid
Riesman onderscheidt 3 mensentypen waarmee hij de overgang beschrijft van de
traditionele naar de moderne tijd:
- Tradition-oriented menstype legt de nadruk op vaste tradities, rituelen en
regels.
- Inner-directed menstype beschikt over een autonome levensoriëntatie. Dit
menstype vaart op een eigen innerlijk kompas dat in de opvoeding wordt
bijgebracht.
- Other-directed menstype moet flexibel kunnen inspelen op snel veranderende
maatschappelijke omstandigheden. Door te vinden en te doen, radarscherm.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Eilasor1996. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.