Hoofdstuk 4
Discourse
begrip Betekenis Voorbeeld
Tekst/discourse Losse uitingen woorden pas een
geheel als ze met elkaar in
verband staan. Is dat verband
aanwezig dan noemen we het
geheel een tekst of discourse.
Een kenmerk van
discourse – is dat
sprekers hoorders in
staat stellen uitingen te
interpreteren op basis
van de context.
Een verzameling aan
zinnen waar samenhang
tussen is.
tekst De term ‘tekst’ heeft meestal
betrekking op monologen of op
de schriftelijke taalproductie van
1 persoon.
Isolatie Lossen woorden – woorden
hebben los een betekenis.
Context Woorden hebben samen in een
zin samen een betekenis.
Een zin betekent in een
context iets anders dan
in isolatie
Context is nodig om
zinnen te begrijpen.
Talige context Alles wat buiten de taal
wordt opgeslagen.
Wordt niet duidelijk
verwezen naar iemand
in de zin. (kan meer
mensen bedoelen)
Niet-talige context Verwijzen naar iets of iemand.
Talen Kunsttaal
Computertaal
Gebarentaal
Non-verbaal
Verbale communicatie
Conversationele implicatuur Een strekking die en hoorder, Hij zegt niet rechtstreeks
gelet op de context, bij wijze van dat hij niet mee kan gaan,
gevolgtrekking aan een uiting maar geeft dat indirect te
moet verbinden. kennen.
Cooperatieprincipe Onderlinge afstemming
tussen sprekers en
, hoorders.
Voor hoorders is het
cooperatieprincipe een
leidraad bij hun
interpretatie van
taaluitingen.
voor sprekers hebben
taaluitingen een
bepaalde strekking. Met
die uitingen willen
sprekers iets bij
hoorders
bewerkstelligen.
De wisselwerking tussen
sprekers en hoorders berust op
een aantal aannames of
maximes die een preciezere
uitwerking geven van het
cooperatieprincipe:
maxime van relevantie/
relevantieaanname
maxime van kwantiteit/
kwantiteitsaanname
maxime van kwaliteit/
kwaliteitsaaname
Maximes aanname
Zij maken gevolgtrekkingen om
de betekenis van de uiting aan te
vullen met contextuele
informatie en komen zo tot een
aannemelijke interpretatie van
de bedoeling van de spreker.
Deze wisselwerking tussen
sprekers en hoorder berust op
een aantal aannames of
maximes die een preciezere
uitwerking geven van het
cooperatieprincipe
Maxime van relevantie/de de informatie die je
relevantieaanname geeft is juist.
De gespreksbijdrage is
relevant voor de
voortgang van het
gesprek
Maxime van je geeft genoeg
kwantiteit/kwantiteitsaanname informatie: niet te veel,
niet te weinig.
De spreker geeft zoveel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brittanyschaap. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.