Uitgebreide en volledige samenvatting Bestuursrecht voor niet-juristen (RGABE70305)
45 views 5 purchases
Course
Bestuursrecht voor niet-juristen (RGABE70305)
Institution
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Book
Inleiding bestuursrecht
Deze samenvatting heb ik geschreven tijdens mijn pre-master Rechtsgeleerdheid. Het is een samenvatting van alle 7 weken en per week zijn zowel de hoorcolleges als het boek samengevat. Het is per week overzichtelijk geschreven en prettig om te lezen. Alles wordt heel begrijpend uitgelegd en daarom ...
Week 5: schadevergoeding/ nadeelcompensatie en privaatrecht
Week 6: handhaving
Week 7: bezwaar en beroep
,Samenvatting week 1
Definitie: “Bestuursrecht gaat over de wederzijdse rechten en plichten van overheid en burgers ten
opzichte van elkaar.”
Overheid
Voor het bestuursrecht heeft het begrip overheid een beperktere betekenis. Het betreft dat deel van
de overheid dat zich bezighoudt met het besturen van de samenleving. De rechterlijke macht en een
deel van de wetgevende macht vallen er buiten.
De wetgevende macht, uitvoerende macht en rechterlijke macht houden elkaar in evenwicht. Zij
houden elkaar in evenwicht en doordat geen van de drie staatsmachten de ultieme macht in handen
heeft. Hierdoor is er sprake van een systeem van checks and balances. Dat zorgt ervoor dat als een
van de drie machten haar boekje te buiten dreigt te gaan, een van de andere machten voor correctie
kan zorgen.
Zo controleren de machtsblokken elkaar:
− Rechterlijke macht -> uitvoerende macht
− Wetgevende macht -> rechterlijke macht, door middel van nieuwe wetten
− Rechterlijke macht -> rechterlijke macht, hoger beroep
− Wij allemaal, door middel van verkiezingen -> wetgevende macht
Schema 1 Drie categorieën overheidsorganen
Wetgeving Uitvoering Rechtspraak
Tweede Kamer Regering (Koning en ministers) Rechtbanken
Eerste Kamer Minister-president Gerechtshoven
Provinciale Staten Ministers Hoge Raad
Gemeenteraden Staatssecretarissen Centrale Raad van Beroep
Waterschapsbestuur Ministeries College van Beroep voor het
Provincies bedrijfsleven
Provinciale Staten Afdeling bestuursrechtspraak
College van Gedeputeerde Staten van de Raad van State
Commissarissen van de Koning Nationale ombudsman
Gemeenten
Gemeenteraden
College van burgemeester en
wethouders
Burgemeesters
Waterschapsbesturen
DUO
UWV
SVB
IND
ACM
AFM
Belastingdienst
Let op! De uitvoerende macht heeft vaak een speelruimte/beslissingsruimte gekregen van de
wetgevende macht. De regering valt onder de uitvoerende macht, alleen komen zij vaak met het
,initiatief om bepaalde wetten te maken of te wijzigen, dus is het eigenlijk ook soort van wetgevende
macht.
Gemeenschappelijk kenmerk van al het overheidshandelen is het afwegen van belangen!
Burgers
Burgers zijn in de eerste plaats individuele personen, die in het recht veelal worden aangeduid als
natuurlijke personen. Daarnaast worden onder het begrip burger ook rechtspersonen gerekend,
zoals verenigingen, stichtingen, naamloze vennootschappen (nv’s) en besloten vennootschappen
(bv’s). Het begrip ‘rechtspersoon’ is een van de meest vernuftige uitvindingen van het recht. Het idee
dat er aan ten grondslag ligt, is dat alle handelingen die een natuurlijke persoon in het recht kan
verrichten (zoals een overeenkomst sluiten, een vermogen opbouwen, zaken in eigendom hebben,
schulden maken, onrechtmatig handelen en strafbare feiten plegen) ook kunnen worden verricht
door een door één of meer personen opgerichte abstracte entiteit. Die entiteit wordt rechtspersoon
genoemd, omdat die voor de toepassing van het recht als persoon wordt beschouwd, zonder het in
werkelijkheid te zijn.
Overheid: hoogste gezag op een bepaald grondgebied
- Centrale overheid
- Provinciaal bestuur
- Gemeentebestuur
- Zelfstandige bestuursorganen (UWV, SVB, RDW)
Burger: de personen/organisaties die het ‘object’ zijn van het overheidshandelen
- Agrarisch bedrijf/vliegveld/projectontwikkelaar die een vergunning wil om uit te breiden.
- Bejaarde die huishoudelijke hulp nodig heeft.
Plichten en rechten
Plichten en rechten burger en overheid. Een plicht van een burger ten opzichte van de overheid
impliceert een recht van de overheid ten opzichte van de burger.
Verhouding overheid-burger bekeken vanuit de burger:
, Verhouding overheid-burger bekeken vanuit de overheid:
Verhouding overheid-burger: de uitzonderingen:
Uitzondering op geboden, verboden, aanspraken en vrijheden.
- Dienstplicht is een gebod, was je derde of vierde kind dan had je een vrijstelling. Of personen
met een laag inkomen krijgen een vrijstelling van het betalen van gemeentelijke belastingen.
- Het is verboden, maar het kan je vergund worden wanneer je aan bepaalde eisen voldoet.
- Je hebt aanspraak op een WW uitkering als je werkloos bent, maar ben je ontslagen omdat je
iets hebt gedaan wat niet mag dan kan je een uitsluiting krijgen.
- Vrijheden kunnen ingeperkt worden, bijvoorbeeld vrijheid op privacy door middel van
camera’s. (Het is belangrijk dat er een gerechtvaardigd belang moet zijn om inbreuk te
maken op de vrijheid van de burger en dat dat belang niet op een andere, minder ingrijpende
manier kan worden behartigd)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller PLodewijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.
