HC IM S1
Sarcopenie
Sarcopenie
- Letterlijk: verlies (penie) van vlees (sarx) bij gezond ouder worden
(1989)
- Gebruikelijk: verlies van spiermassa en spierfunctie (dynapenie) bij
gezond ouder worden
- ↓Spiermassa: voorspeller ↓fysiek functioneren,
ADLafhankelijkheid, ↓vermogen om te herstellen van operaties en
↑mortaliteit
Sarcopenie bij over- en ondergewicht
- Een lage spiermassa blijft vaak onopgemerkt als de BMI gelijk is
gebleven of zelfs is toegenomen.
- Bij overgewicht ontstaat infiltratie van vetmassa in spierweefsel
- Ondergewicht leidt tot verhoogde ontstekingsparameters wat
spierafbraak bevordert
- Cachexie wordt gekenmerkt door verlies van spier- en vetmassa en een gestoord
koolhydraat-, vet en eiwitmetabolisme
Spiermassa
- Is een reservoir voor aminozuren
- Is een bron van eiwitten bij ziekte en herstel
- Spiereiwit turnover draagt bij tot de preventie van obesitas
- De spiereiwit synthese is betrokken bij insuline resistentie
- Mechanische spierkrachten botten is preventie van osteoporose
Spiermassa en verouderen
- Tot 30e levensjaar opbouw van spiermassa
- Spieratrofie start tussen de leeftijd van 30 - 70 jaar
- Schatting na het 50e levensjaar afname spiermassa met 1 - 2 % per jaar
- Progressie van spieratrofie vertoont een hoge individuele variabiliteit van 0,7 % - 1,5 %
tussen de leeftijd van 30 en 70 jaar
- < 70 jaar spierverlies 8 % per 10 jaar; > 70 jaar 15 % per 10 jaar
Spierfunctie en verouderen
- Verandering spierfunctie bij het ouder worden
o Afname van spiervezels met name type 2 (minder kracht, uithoudingsvermogen,
power, moeite met opstaan, traplopen en balans)
o Neurodegeneratie motorische hersenschors, ruggenmerg, zenuw en motorische
eindplaat
o ↓ eiwit- en glucosemetabolisme, ↑ spierafbraak
Sarcopenie en functieverlies
- Moeilijk te voorspellen op welk moment sarcopenie leidt tot functionele achteruitgang
- >70 jaar dicht tegen maximale mogelijkheden tot boven de 80 % van de maximale kracht
(opstaan stoel, traplopen)
- Trauma, infectie of chirurgie op hoge leeftijd kan tot versnelde spierzwakte en tot onder de
drempelwaarde noodzakelijk voor ADL
, - Functieverlies leidt tot kwetsbaarheid
Sarcopenie en kwetsbaarheid
- ↑ kwetsbaarheid, ↓ kwaliteit van leven, ↓ functioneren in:
o ADL/IADL
o Mobiliteit: (loopsnelheid, opstaan stoel, traplopen, ↓balans)
o Verhoogd valrisico, vallen
o ↑Hogere zorgkosten
o ↑Mortaliteit
Fysieke kwetsbaarheid
- Gewichtsverlies: meer dan 5 kg in afgelopen jaar
- Weinig uithoudingsvermogen: vermoeidheid self report
- Traagheid: lage loopsnelheid (< 0,8 m/s, 4, 6 of 10 mlt)
- Weinig lichamelijke activiteit (voldoet niet aan NNGB,
- (www.cbs.nl)
- Weinig hand knijpkracht
Frail 3 of meer criteria positief
Pre-frail: 1 of 2 criteria positief
Sarcopenie factoren
Definitie Sarcopenie
- Sarcopenie is een syndroom met een gegeneraliseerd en progressief verlies aan spiermassa
en kracht, wat een verhoogd risico vormt op een slechtere ‘outcome’, zoals fysiek
functieverlies, verminderde kwaliteit van leven en verhoogde kans om te overlijden
Sarcopenie stadia
- Pre-sarcopenie:
o Lage spiermassa zonder spierkrachtverlies of verminderd fysiek functioneren
- Sarcopenie:
o Lage spiermassa met spierkrachtverlies of verminderd fysiek functioneren
- Ernstige sarcopenie:
o Lage spiermassa met spierkrachtverlies EN vermindert fysiek functioneren
,
Sarcopenie
Sarcopenie
- Letterlijk: verlies (penie) van vlees (sarx) bij gezond ouder worden
(1989)
- Gebruikelijk: verlies van spiermassa en spierfunctie (dynapenie) bij
gezond ouder worden
- ↓Spiermassa: voorspeller ↓fysiek functioneren,
ADLafhankelijkheid, ↓vermogen om te herstellen van operaties en
↑mortaliteit
Sarcopenie bij over- en ondergewicht
- Een lage spiermassa blijft vaak onopgemerkt als de BMI gelijk is
gebleven of zelfs is toegenomen.
- Bij overgewicht ontstaat infiltratie van vetmassa in spierweefsel
- Ondergewicht leidt tot verhoogde ontstekingsparameters wat
spierafbraak bevordert
- Cachexie wordt gekenmerkt door verlies van spier- en vetmassa en een gestoord
koolhydraat-, vet en eiwitmetabolisme
Spiermassa
- Is een reservoir voor aminozuren
- Is een bron van eiwitten bij ziekte en herstel
- Spiereiwit turnover draagt bij tot de preventie van obesitas
- De spiereiwit synthese is betrokken bij insuline resistentie
- Mechanische spierkrachten botten is preventie van osteoporose
Spiermassa en verouderen
- Tot 30e levensjaar opbouw van spiermassa
- Spieratrofie start tussen de leeftijd van 30 - 70 jaar
- Schatting na het 50e levensjaar afname spiermassa met 1 - 2 % per jaar
- Progressie van spieratrofie vertoont een hoge individuele variabiliteit van 0,7 % - 1,5 %
tussen de leeftijd van 30 en 70 jaar
- < 70 jaar spierverlies 8 % per 10 jaar; > 70 jaar 15 % per 10 jaar
Spierfunctie en verouderen
- Verandering spierfunctie bij het ouder worden
o Afname van spiervezels met name type 2 (minder kracht, uithoudingsvermogen,
power, moeite met opstaan, traplopen en balans)
o Neurodegeneratie motorische hersenschors, ruggenmerg, zenuw en motorische
eindplaat
o ↓ eiwit- en glucosemetabolisme, ↑ spierafbraak
Sarcopenie en functieverlies
- Moeilijk te voorspellen op welk moment sarcopenie leidt tot functionele achteruitgang
- >70 jaar dicht tegen maximale mogelijkheden tot boven de 80 % van de maximale kracht
(opstaan stoel, traplopen)
- Trauma, infectie of chirurgie op hoge leeftijd kan tot versnelde spierzwakte en tot onder de
drempelwaarde noodzakelijk voor ADL
, - Functieverlies leidt tot kwetsbaarheid
Sarcopenie en kwetsbaarheid
- ↑ kwetsbaarheid, ↓ kwaliteit van leven, ↓ functioneren in:
o ADL/IADL
o Mobiliteit: (loopsnelheid, opstaan stoel, traplopen, ↓balans)
o Verhoogd valrisico, vallen
o ↑Hogere zorgkosten
o ↑Mortaliteit
Fysieke kwetsbaarheid
- Gewichtsverlies: meer dan 5 kg in afgelopen jaar
- Weinig uithoudingsvermogen: vermoeidheid self report
- Traagheid: lage loopsnelheid (< 0,8 m/s, 4, 6 of 10 mlt)
- Weinig lichamelijke activiteit (voldoet niet aan NNGB,
- (www.cbs.nl)
- Weinig hand knijpkracht
Frail 3 of meer criteria positief
Pre-frail: 1 of 2 criteria positief
Sarcopenie factoren
Definitie Sarcopenie
- Sarcopenie is een syndroom met een gegeneraliseerd en progressief verlies aan spiermassa
en kracht, wat een verhoogd risico vormt op een slechtere ‘outcome’, zoals fysiek
functieverlies, verminderde kwaliteit van leven en verhoogde kans om te overlijden
Sarcopenie stadia
- Pre-sarcopenie:
o Lage spiermassa zonder spierkrachtverlies of verminderd fysiek functioneren
- Sarcopenie:
o Lage spiermassa met spierkrachtverlies of verminderd fysiek functioneren
- Ernstige sarcopenie:
o Lage spiermassa met spierkrachtverlies EN vermindert fysiek functioneren
,
