Summary
Samenvatting Biologische psychologie 2
- Course
- Institution
Dit is een uitgebreide samenvatting van de lessen biologische psychologie 2.
[Show more]
Seller
Follow
Salihahadd
Content preview
Samenvatting biologische psychologie 21. Beïnvloeden van functies
1.1. Laesie-studies
• Bestuderen relatie natuurlijk voorkomende letsels - gedrag
• vb. 1861: Louis Victor Leborgne, bijnaam “Tan”:
• normaal intelligent
• verbaal begrip
• maar: kon enkel “tan” zeggen.
• De Fransman Paul Broca kon op basis van dissectie van Leborgnes brein en
gelijkaardige gevallen een sterke correlatie aantonen tussen:
• “expressieve afasie”, het selectieve onvermogen om zich verbaal uit te
drukken bij gepreserveerd verbaal begrip
• schade in de linker anterieure hersenhelft (“zone van Broca”)
• vb.: https://www.youtube.com/watch?v=JWC-cVQmEmY
• Wernicke afasie: https://www.youtube.com/watch?v=3oef68YabD0
• Wat toont dit aan?
• Staat deze regio in voor het gedrag “praten”?
• Taal “zit” niet in een bepaalde plaats in de hersenen; menselijk linguïstisch
gedrag omvat verscheidene functies, die ondersteund worden door
dissocieerbare cerebrale structuren
1
, Nadelen:
• Geen informatie over functioneren voor laesie
• Schade vaak niet beperkt tot één welbepaalde structuur
• → moeilijk precieze verbanden vaststellen
• Geen experimentele controle functies; worden niet doelgericht beïnvloed;
(correlationeel)
• Sommige regio’s veel vatbaarder voor vb. beroerte of impact-laesie dan andere
• Vroeger: noodzaak autopsie (→ lang wachten, drop-out)
1.2. experimentele ablatie
• = Weefsel doelbewust vernietigen
• Veelvuldig toegepast bij mensen
• Lobotomie: verwijderen van (vooral) witte stof in frontale kwab
• Toegepast als behandeling, o.m. bij kinderen met gedragsproblemen
• +/- 40.000 lobotomieën in VS alleen!
• 1949: Nobelprijs voor António Moniz voor toepassing bij psychoses
• Resectie van bepaalde delen van de hersenen nog steeds toegepast voor
klinische doeleinden (vb. epilepsie)
• Experimentele toepassing vandaag vooral bij dieren
1.2. experimentele ablatie
1. Radiofrequente (RF-) laesie
• Draadvormige electrode wordt in de hersenen gebracht, geïsoleerd behalve
punt
• Hoog- (radio-) frequente wisselstroom door de draad
• Vernietigt alle weefsels in nabijheid van de electrode (cellichamen én axonen)
• Dan gedragsobservatie, achteraf verificatie locatie laesie
• Plaatsing stalen draad dmv. stereotactisch apparaat
• Fixeert schedel
• Coördinaten van doelregio bepaald obv. anatomische referentiepunten
(vb. bregma) en stereotactische atlas (/scan)
• Toestel brengt electrode / buisje / neurostimulator obv. coördinaten
naar gewenste doelregio
2
,1.2. experimentele ablatie
2. Excito-toxische laesie
• Cannula (dun metalen buisje) wordt ingebracht
• Infusie van exciterend aminozuur (vb. kaïnezuur) loopt
door het buisje in de hersenen
• Vernietigt cellichamen door overstimulatie, spaart
nabijgelegen axonen
hippocampus rat
1.2. experimentele ablatie
3. Immuunmethodes:
• Toxische proteïne (vb. saporine) wordt gekoppeld aan
antilichaampjes
• Antilichaampjes binden selectief aan bepaalde eiwitten, die
enkel voorkomen in specifieke neuronen
• selectiviteit, niet enkel obv. locatie
• vb. eliminatie (verwijdering) van cholinerge
neuronen in de basale voorhersenen van ratten laat
toe mechanismen van AD te onderzoeken
1.2. experimentele ablatie
Nadelen:
• Al deze methoden zijn onomkeerbaar
→ impliceert between-subjects methodes
• Al deze methoden produceren bijkomstige schade
→ noodzaak adequate controleprocedures (“sham” laesie)
• Veroorzaken leed
Voordelen:
• Deze methoden laten onderzoeken van causale verbanden toe
1. Beïnvloeden van functies
1.3. tijdelijke beïnvloeding
1. Lokale anesthesie (chemische inhibitie):
• Lokale injectie
• vb. muscimol
• GABAA agonist
• voorkomt doorgeven actiepotentialen in welbepaalde regio
→ tijdelijke verstoring van activiteit in deze regio
3
, 2. Elektrische stimulatie
• inplanting elektrode die cellen exciteert dmv. elektrische stimulatie
• techniek cfr. RF-laesie
• activeert zowel cellichamen als passerende axonen in desbetreffende regio
• ongeacht of deze een inhiberende / exciterende rol in hun netwerk hebben,
betrokken in diverse neurotransmittersystemen
→ weinig specifiek / geïsoleerd, weinig ecologisch valide
• klinische toepassingen (deep brain stimulation) bij ziekte van Parkinson, OCD,
Tourette syndroom, chronische pijn, …
3. Chemische stimulatie
• infusie door al dan niet tijdelijke cannula (cfr. excito-toxische laesie)
• exciterende aminozuren
• kaïnezuur
• glutamaat
• stimuleren specifieker (enkel soma en dendrieten)
• ongeacht of deze een inhiberende / exciterende rol in hun netwerk hebben,
betrokken in diverse neurotransmittersystemen
→ weinig specifiek / geïsoleerd, weinig ecologisch valide
4. Optogenetica (wordt niet gedaan bij mens)
• Maken gebruik van lichtgevoelige proteïnen:
• Channelrhodopsine-2 (ChR2)
• uit groene algen
• wanneer geraakt door blauw licht: influx van positief geladen
(Na, K, Ca²) deeltjes → depolarisatie (excitatie) van de cel
• Natronomonas Pharaonis Halorhodopsin (NpHR)
• bacteriële oorsprong
• wanneer geraakt door geel licht: influx van negatief geladen (Cl)
deeltjes → hyperpolarisatie (inhibitie) van de cel
• Genetisch gewijzigde virussen worden geïnjecteerd
• Infecteren neuronen
• Zorgen voor productie lichtgevoelige proteïnen
• Aan- of afgezet middels licht:
• Oppervlakkige cortex: led-lampjes in gaatje in de schedel
• Dieper gelegen kernen: optische vezels ( soort elektrode)
5. Non-invasieve hersenstimulatie
• Transcraniële magnetische stimulatie (TMS)
• exciteren of verstoren functie van een bepaalde regio
• dmv. sterke magnetische pulsen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Salihahadd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now