Volkomen concurrentie
Een markt van volkomen concurrentie of volledige mededinging kenmerkt zich door:
● een groot aantal aanbieders: een individuele producent is klein en heeft geen invloed
op de prijs.
● een homogeen product: voor de consument zijn alle exemplaren van het product
identiek.
● transparante (doorzichtige) markt: vragers naar en aanbieders van het product zijn op
de hoogte van het totale aanbod. Op een transparante markt is slechts één prijs
mogelijk, namelijk de laagste.
● vrije toe- en uittreding: er zijn geen belemmeringen om tot een markt toe te treden of
eruit te stappen. De marktvorm van volkomen concurrentie komt in de praktijk niet
voor. Er zijn wel markten die deze marktvorm benaderen, zoals een groenteveiling of
de valutamarkt.
H2
Van volledige mededinging naar monopolie
Een monopolist is alleenheerser op een markt omdat hij de enige aanbieder is. Daarom kan
hij in theorie zelf bepalen welke prijs hij vraagt voor zijn product. Toch is de macht van een
monopolist beperkt. Als de monopolist de prijs te hoog vaststelt, zien sommige consumenten
af van aankoop, waardoor de afzet van de monopolist terugloopt. De betalingsbereidheid van
de consument is af te leiden uit de collectieve vraaglijn, dat is de vraaglijn van alle
consumenten samen. De collectieve vraaglijn is tevens de prijsafzetlijn van de monopolist
want hij geeft weer hoeveel de monopolist verkoopt bij verschillende prijzen.
Een bedrijf kan met behulp van de gemiddelde opbrengst (GO = P) en het aantal te verkopen
producten de totale opbrengst (TO) berekenen (TO = GO × q). De marginale opbrengst (MO)
geeft aan welke invloed een verandering van de afzet met één product heeft op de omzet
van het bedrijf.
Als een monopolist verschillende prijzen in rekening brengt aan verschillende groepen
consumenten voor hetzelfde product dan is er sprake van prijsdiscriminatie.
Bij privatisering wordt productie van de overheid overgeheveld naar de marktsector. Door de
werking van de markt kan er, door onderlinge concurrentie, voor consumenten een betere
prijs-kwaliteitverhouding ontstaan.
, H3
Oligopolie en monopolistische concurrentie
Het marktaandeel is het procentuele aandeel van de afzet of omzet van een bedrijf in de
totale markt voor een bepaald product. Een oligopolistische markt is een markt waarop een
beperkt aantal aanbieders actief zijn of hebben enkele aanbieders een relatief groot
marktaandeel. Alleen bedrijven die op grote schaal produceren kunnen zich staande houden
op een dergelijke markt.
Voorbeeld
Een voorbeeld van een oligopolie is de markt voor mobiele telefonie. Het aantal
concurrenten bij oligopolie is klein. Daardoor heeft een actie van één bedrijf gevolgen voor
de andere bedrijven. Er wordt dus gereageerd op acties van concurrenten. Omdat de risico’s
van een prijzenoorlog groot zijn, geven oligopolisten vaak de voorkeur aan andere manieren
om elkaar te bestrijden: productdifferentiatie bijvoorbeeld. Door hun product een of meer
eigen kenmerken te geven, wordt het product heterogener.
Samenwerking
Op een oligopolistische markt kan ook worden samengewerkt. Als aanbieders afspraken
maken, met als doel de onderlinge concurrentie te verminderen, noemen we zo’n
samenwerkingsverband een kartel. De overheid wil juist concurrentie stimuleren, zodat de
prijzen laag blijven en de kwaliteit hoog. Kartelafspraken zijn daarom verboden. Als de
oligopolisten elkaar fel concurreren zal de prijs laag zijn en zullen ze weinig of geen winst
maken. Als ze de concurrentie weten te beperken of samenwerken, kan de winst hoog zijn.
Homogeen
Een homogeen oligopolie heeft als belangrijke kenmerken dat er enkele aanbieders zijn die
de macht over de markt hebben, terwijl het product dat ze produceren in de ogen van de
consument identiek, dus homogeen is.
Heterogeen
Bij een heterogeen oligopolie heeft elke aanbieder een eigen klantenkring en kan de
aanbieder binnen zekere grenzen de prijs zelf bepalen, maar de onderneming zal ook
rekening moeten houden met zijn concurrenten. Ondanks hun heterogeniteit kunnen de
producten elkaar vervangen. Als een van de producenten de prijs verhoogt, zal een aantal
klanten overlopen naar een concurrent.
H4
De markt levert niet altijd de juiste prijs
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anouksnijder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.41. You're not tied to anything after your purchase.