Stoppen met roken is nog steeds een groot probleem voor de meeste mensen. In deze paper wordt gekeken naar de oorzaken van roken en interventies die zouden kunnen helpen met het stoppen ermee. Er is een interview uitgewerkt met een persoon die ditzelfde probleem ervaart. Op basis van de verkregen i...
De paper gaat over ongezond gedrag, in dit geval roken. De paper is opgebouwd uit
literatuurstudie waarin naar voren komt waarom mensen roken en hoe dit gedrag in stand
wordt gehouden. Vervolgens wordt er in de literatuurstudie een aantal interventies genoemd
die dit ongezonde gedrag zouden kunnen stoppen.
Na het opstellen van een aantal interviewvragen is een interview afgenomen met iemand die
dit ongezonde gedrag vertoont. Deze informatie is geanalyseerd en hier is vervolgens een
bijbehorend plan opgesteld. Dit plan is gemaakt om het ongezonde gedrag te stoppen.
4
, Paper gezondheidspsychologie
Hoofdstuk 1: Literatuurstudie
Zoals in de inleiding is aangegeven zal dit onderzoek over roken gaan. Allereerst zal er
worden gekeken naar de redenen waarom mensen ongezond gedrag gaan vertonen. Volgens
Morrison & Bennet (2015) kan ongezond gedrag voortkomen uit een aantal factoren. Zij
noemen de volgende punten: sociaaleconomische status, geslacht en werkstress. Naar deze
punten is literatuuronderzoek gedaan in verband met roken.
Sociaaleconomische status wil zeggen: de sociale klasse van een individu. Wat voor een
baan, leefstijl, inkomen en opleiding iemand heeft. Volgens Kunst (2007) is roken een
belangrijke bijdrage aan het bestaan van sociaaleconomische verschillen in de gezondheid.
Mensen met een lagere opleiding hebben meer moeite met het stoppen van roken dan mensen
met een hogere opleiding, aldus Kunst (2007). Dit komt doordat de financiële onzekerheid of
werkloosheid gevolgen heeft voor de gezondheid. Dit kan zich op verschillende manieren
uiten; stress, slecht eten, meer drinken, roken etc. (Morrison & Bennet, 2015).
Morrison & Bennet (2015) gaven ook aan dat het geslacht een rol kan spelen in ongezond
gedrag. Eerst wordt er gekeken naar welk geslacht sneller ongezond gedrag vertoont. Het
onderzoek van Jha et al. (2006) geeft aan dat roken vaker voorkomt bij mannen met een
lagere opleiding. Mannen vertonen vaker gedrag dat gevaarlijk is voor hun gezondheid
terwijl vrouwen eerder medische hulp vragen wanneer zij zich ziek voelen (Morrison &
Bennet, 2015). Vrouwen roken en drinken minder dan mannen en leven gemiddeld langer
(Merens & Van den Brakel, 2014).
Nu de sociaaleconomische status en het geslacht zijn toegelicht, moet er gekeken worden
naar het verband tussen roken en werkstress. Er zijn verschillende verschijnselen die kunnen
optreden als iemand stress ervaart. Voorbeelden hiervan zijn lusteloosheid, gevoelens van
angst, irritatie, drinken en roken valt ook onder deze verschijnselen (Kompier, Vaas, &
Marcelissen, 1990). Mensen met werkstress lijken inderdaad vaker en meer te roken (Van
Doornen, 2007). Welke mensen ervaren dan sneller werkstress en hebben op die manier ook
meer kans om ongezond gedrag te gaan vertonen? Karasek & Theorell (1990) hebben het
werkstressmodel bedacht. Hierin worden de drie belangrijkste factoren voor werkstress naar
voren gehaald: de eisen van het werk, de vrijheid om beslissingen te nemen over de
vervulling van deze eisen en de beschikbaarheid van sociale ondersteuning.
5
, Paper gezondheidspsychologie
Het model van Karasek en Theorell (1990) ziet er als volgt uit:
Afbeelding 1 Afbeelding 2
Afbeelding 1 is het originele model. Het vakje linksboven wilt dus zeggen een hoge mate van
beslissingsbevoegdheid en lagere eisen terwijl het vakje rechtsboven een hoge mate van
beslissingsbevoegdheid en hoge eisen vraagt (Mulder, 2018).
In afbeelding 2, die afkomstig is uit het boek gezondheidspsychologie, staat een aantal
beroepen als voorbeeld van grote verantwoordelijkheid naar minder verantwoordelijkheid op
het werk (Morrison & Bennet, 2015). Hieruit kan opgemaakt worden dat er ook een verband
ligt tussen werkstress en de sociaaleconomische status. Hoe hoger de verantwoordelijkheden
van het beroep (en dus hoe hoger opgeleid) hoe groter de kans is dat deze mensen ongezond
gedrag gaan vertonen, in dit geval roken.
Niet alleen mensen die een baan hebben met veel verantwoordelijkheden kunnen gaan roken,
ook onder jongeren wordt veel gerookt. Dit heeft alleen meestal andere redenen. De factoren
die worden genoemd in het boek gezondheidspsychologie zijn: imago, sociale druk,
gewichtsbeheersing (vooral bij meisjes), risicovol gedrag. Bij jongeren draait het dus meer
om met wie ze omgaan en hoe ze willen overkomen op deze groep (Morrison & Bennet,
2015).
Het is heel lastig om dit gedrag te veranderen, in een sigaret zit namelijk nicotine. Nicotine
bindt zich aan de acetylcholinereceptoren die de neuronen activeert en zo de werking van de
hersenen bevordert waardoor u alert wordt. Hiernaast verhoogt het ook de stofwisseling. Op
het moment dat iemand wilt stoppen krijgt diegene te maken met stemmingswisselingen,
verminderde concentratie, onthoudingsverschijnselen als gevolg van lichamelijke
afhankelijkheid van nicotine, nervositeit en slapeloosheid (Morrison & Bennet, 2015). Voor
6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dfisrael95. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.34. You're not tied to anything after your purchase.
