Summary
Samenvatting Romeins Recht
- Course
- Institution
Dit is een kleine samenvatting van het Romeins Recht, hoofdstuk 2. Sorry voor eventuele typfouten!
[Show more]
1 review
By: liridona • 7 year ago
Seller
Follow
seller123
Reviews received
Content preview
Oud-Romeins rechtOntstaan Rome Twaalftafelenwet Lex Hortensia
753 v.C 510 v.C 450 v.C 287 v.C 250 v.C
De koningstijd De republiek
Geschiedenis Legende: Rome is ontstaan in 753 v.C
Werkelijkheid: 7e eeuw v.C.
Legende Romelus & Remus: het beeld van de wolf gaat terug op de oudheid. Romelus & Remus zelf, zijn
beelden uit de 16de eeuw en zijn onder het beeld geplaatst.
Precies zoals wij het RR gebruiken, er is het oude recht en het gerecipieerde recht.
Een nederzetting van bescheiden omvang ! agrarisch en primitief
(vb. Spiegelstraf: men wil heel duidelijk straffen. Wat men andere aandoet, doet men de dader ook aan. In de straf zie je de spiegel van
het misdrijf.)
Stadstaat is militair sterk. Staatsorganisatie is gebaseerd op het militair. De term civis (romeinse burger)
wordt aan militaire taal ontleend en betekent daar wapenbroeder.Je wordt handelingsbekwaam (je kunt
rechten uitoefenen) als je militair bent. Militaire inzet wordt beloond (na 10 jaar in de strijd) met
vrijheden/libertates zoals vrijheid van meningsuiting, voorrang van rechtsmacht of verkiesbaarheid, …
Deze fundamentele vrijheden heten mos maiorum, “zeden van de ouden” of m.a.w. gewoonterechtelijke
gegroeide machtsbeschermingen.
Basis: de familia (kleinste kern van de staat)
! Hoeksteen van de burgerlijke samenleving. Een verzamelnaam voor zowel de groep mensen, als de gronden
en goederen die beheerd worden door de pater familias
! Pater familias = de baas van de familia, eigenaar van grond,vrijen die op het domein leven en aan hem
gebonden zijn, goederen + de slaven die op het domein werken.
,Instellingen • DE KONINGSTIJD (753v.C. tot 510 v.C)
Koninkrijk Rome met de koning als militaire aanvoerder. Heeft een imperium (=soevereine macht) die hij niet
volledig kan gebruiken, omdat hij beperkt wordt door de libertates van de stijders. Rex: de
imperumbevoegdheid
3 standen:
-‐ Patriciërs: grondbezitters
-‐ Plebejers: hebben niet dezelfde rijkdom maar zijn wel vrij
-‐ Clientes: zijn verbonden a/d patriciërs
• DE REPUBLIEK (vanaf 510 v.C.)
! wordt als ideaal beschouwd (later overgegaan in keizerrijk)
De Senaat (senex)
- Senex: oude man
- “raad van de ouden”: het zijn rustige, verzadigde mensen, met ervaring & kennis
- aanvankelijk enkel de hoofden van patricische families, later ook plebejers
- geen verkiezingen, toegang op basis van verdiensten (meestal oud-magistraten) eenmaal je erin zit, zit je
erin voor de rest van je leven
- je blijft senator voor het leven
- zwaartepunt voor Romeins politieke leven
Vier volksvergaderingen (Populus)
- 3 comitia: zowel patriciërs als plebejers, syn. (PP)
comitia centuriata: gebaseerd op militaire grondslag
tributa: gebaseerd op stadswijken en de oude tribus
curiata: gebaseerd op territoriale indeling
- volksraad: enkel plebejers, syn. Concilium plebis
- hele vrije bevolking vertegenwoordigd
- maakt wetten
Magistraten
- mensen in dienst van de staat, omdat men iets kan. (niet omdat het grootgrondbezitters waren)
- vervullen openbare functies + worden verkozen
, priesters: religieuze opdrachten
consuls: politieke en militaire bevoegdheden (beetje de eerste minister, ze zijn met 2)
praetoren: juridische bevoegdheden (minister van justitie)
censoren: toezicht op goede zeden + opstellen 5-jaarlijkse
volkstellingen als basis voor fiscaliteit + houden bij wie belasting (cijns) betaalt (overheid die bepaalde
documenten niet laat publiceren)
quaestoren: openbare financiën, boekhouding vh parlement
aedielen: marktaangelegenheden
volkstribunen: rechten van plebejers verdedigen (door een plebejer, tegen een patriciër)
dictator: 1 man die door consuls wordt aangesteld in noodsituaties en bijzondere volmachten heeft.
= annualiteit (annaliteit): een magistraat wordt slechts voor 1 jaar aangesteld om machtsmisbruik te
voorkomen. Na een jaar kunt u uw taak zo goed kennen, de misbruiken, de achterpoortjes,… dus je wordt te
gevaarlijk en de taak wordt doorgegeven aan een ander. Onmiddellijke herverkiezing is ook niet mogelijk, later
kan je wel opnieuw verkozen worden.
= collegialiteit: voor elke functie zijn meerdere magistraten aangesteld zodat ze elkaar kunnen controleren.
We stellen een college aan. Ze mogen allemaal de bevoegdheid uitoefenen, en elk apart handelen, maar ze
houden elkaar in de gaten. Ze kunnen een veto stellen tegen een andere.
Wat als er een probleem is tussen 2 consuls? ! je stelt een dictator aan voor 6 maanden en dan moet hij weer
weg. Hij heeft een beperkte bevoegdheid in de tijd.
= lex curiata de imperio: besluit van de comitia curiata (volksvergadering) waarbij de pas verkozen hogere
magistraten imperium wordt verleend. (aan consuls en praetoren)
= hiërarchie: de hogere magistraten mogen lagere controleren en zelfs schorsen
= magistraten kunnen door de Senaat over hun imperium ter verantwoording geroepen worden en zijn zelfs
strafrechtelijk aansprakelijk voor malversaties (=ambtsmisdaad)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller seller123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $0.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
85443 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now