Summary
Samenvatting Maw hoofdstuk 15 en 16
- Course
- Level
- Book
Dit is onderdeel van de examenstof van maw in het 6e jaar.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
romaissalassgaa
Content preview
Hoofdstuk 15 Internationalemachtsverhoudingen
15.1 Context: Westfaalse statensysteem
- Als gevolg staatsvorming is het statensysteem in West-Europa ontstaan.
- Een statensysteem (1648) is de regeling van onderlinge verhoudingen tussen staten.
- West-Europa heeft iets bedacht dat tegenwoordig de normaalste gang van zaken is: elke
wereldburger is inwoner van een land en dus van een staat.
Conflict
- Conflicten komen voor op micro-, meso- en macroniveau.
- Conflicten kunnen zowel latent (verborgen, onzichtbaar) als manifest (heel erg duidelijk) zijn.
Paradigma’s over conflict
- Functionalisme-paradigma → in de maatschappij vervult iedereen zijn eigen functie. Zij
dragen bij aan het maatschappelijke systeem en bevorderen de orde, harmonie en de groei.
Conflict is een uitzonderingstoestand. Conflicten ontstaan uit het niet goed functioneren van
de relaties tussen mensen of andere instanties. Conflicten zijn een symptoom van een niet
goed functionerende samenleving. Ze zijn bedreigend voor de maatschappelijke orde en
moeten zoveel mogelijk vermeden worden.
- Conflict-paradigma → conflicten zijn niet per se negatief en fungeren als de motor van
maatschappelijke verandering. Het gaat om de machtsverschillen en de voortdurende strijd
tussen mensen en groepen om hun eigen belangen te maximaliseren en de eigen
opvattingen en wensen te realiseren. Er zijn twee stromingen:
1. Marx → de ongelijke materiële verschillen tussen de bezittende en de bezitloze klasse.
2. Huntington → maatschappelijke conflicten tussen bevolkingsgroepen kunnen hun
oorsprong hebben in uiteenlopende sociale en culturele verschillen.
- Sociaalconstructivisme-paradigma → er wordt gekeken naar de handelingen van mensen in
conflict- en samenwerkingssituaties en het is interessant om te kijken naar welke betekenis
mensen geven aan bepaalde gedragingen.
- Rationele-actor-paradigma → de aandacht is gericht op hoe verschillende personen of
groepen tegengestelde doelen of belangen hebben, met elkaar omgaan, proberen samen te
werken en samen te leven en bij conflicten gezamenlijk tot een oplossing te komen.
Conflicten kunnen een vernieuwende functie hebben.
Politieke conflicten
- De botsing van verschillende ideeën over de wenselijke inrichting van de samenleving en
over de koers die daartoe moet worden gevaren, kan leiden tot politieke conflicten.
, 15.2 Analyse van het statensysteem
Staten
- Staat:
Interne soevereiniteit: de staat wordt door de bevolking erkend als het hoogste gezag.
→ heerst over een bevolkingsgroep;
→ een bepaald grondgebied beheerst;
→ beschikt zowel geweldsmonopolie als belastingmonopolie
Externe soevereiniteit: de staat wordt zowel erkend door andere staten als dat een staat niet
onder het gezag van een andere staat valt.
→ non-interventiebeginsel/ soevereiniteitsbeginsel
Falende staten
- Staten waar de interne soevereiniteit (met name het geweldsmonopolie) wankelt.
- Een fragiele staat is niet in staat om:
1. De interne rechtsorde te handhaven → het wordt dan een anarchie: een land zonder
politiek bestuur.
2. Belangrijke openbare diensten te leveren → collectieve goederen
Veel fragiele staten zijn te vinden op plaatsen waar vroeger een koloniale macht de dienst
uitmaakte. Na de dekolonisatie vervielen veel voormalige koloniën in een dictatuur. Deze
machthebber werd tijdens de Koude Oorlog vaak kritiekloos door de Sovjet-Unie of de VS
ondersteund. Na het einde van de oorlog viel de sponsoring door de twee grote
invloedssferen weg. Daarmee werd ruimte gegeven aan opstandelingen, waardoor het
aantal burgeroorlogen (intrastatelijke conflicten) toenam. Het aantal interstatelijke conflicten
(oorlogen tussen staten) is juist gedaald.
Globalisering en opkomende staten
- Globalisering heeft op verschillende staten verschillende effecten gehad.
- Negatieve gevolgen:
- Conflicten kunnen makkelijker overgaan naar andere landsgrenzen
- Fragiele staten kunnen hun grenzen niet beschermen, waardoor zij meer last hebben
van conflicten die over de grens worden uitgevochten.
- Positieve gevolgen:
- Staten profiteren van de economische groei, vooral opkomende staten: BRICS
- Staten krijgen meer macht → machtsverhoudingen veranderen
De Verenigde Naties
- Wat een staat machtig maakt, hangt af van veel factoren en de invloed van een staat
verschilt.
- Doelstellingen bij oprichting VN:
- Handhaven internationale vrede en veiligheid
- Stimuleren van vriendschappelijke relaties tussen landen
- Samenwerking met betrekking tot sociale en culturele problemen
- Bevorderen van respect voor mensenrechten
- Internationaal gerechtshof in Den Haag
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romaissalassgaa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.87. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now