Summary
Samenvatting Nederlands cursus 1 t/m 4
- Course
- Level
- Book
Samenvatting Nederlands cursus 1 t/m 4 literatuur
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
romaissalassgaa
Content preview
Cursus 1: Literatuur en lezer1 Lezers
Als lezer reageer je op de tekst, door de tekst te lezen. Er ontstaat een lezersreactie, de tekst
zorgt voor een effect. Dat effect kan bijvoorbeeld zijn dat je een tekst prachtig, boeiend of
slecht vind. Het effect hangt samen met drie vragen: waarom lees je, wie ben je als lezer en wat
verwacht je?
1.1 Waarom lees je?
Een reden om te lezen wordt leesmotivatie genoemd. Belangrijke leesmotivaties zijn dat je
lezen leuk vindt of dat je jezelf beter wilt leren kennen of dat je literaire teksten leest over
dingen die buiten jouw eigen ervarings- en belevingswereld liggen. Ook nieuwsgierigheid
speelt een rol, je bent nieuwsgierig naar ervaringen van anderen. Door identificatie of inleving
met de personages en door herkenning, geeft het voor veel mensen inzicht over zichzelf en
over hoe mensen met elkaar omgaan.
1.2 Wie ben je als lezer?
Lezers verschillen in smaak en literaire voorkeur. Iedere lezer is een individu met eigen
interesses, voorkeuren en belangstellingen. Als lezer kan je smaak ook veranderen doordat je
ouder wordt en/of andere interesses krijgt, dit heet smaakontwikkeling. Ook speelt gender
een rol. Niet of je man of vrouw bent, maar hoe je bent opgevoed, beeldvorming, socialisatie.
Het gaat dus om de gedrags- en identiteitsaspecten van de sekse, over hoe je je identificeert
met de sekse.
1.3 Wat verwacht je als lezer?
Voordat je gaat lezen heb je bepaalde verwachtingen. Het wel of niet uitkomen van
verwachtingen bepaalt grotendeels je oordeel over de tekst. Verwachtingen kunnen
bijvoorbeeld opgeroepen worden door het genre: om wat voor soort boek gaat het? Maar ook
de titel, omslag en achterflap spelen een rol. Er zijn ook verwachtingen die je hebt zonder dat
het iets te maken heeft met het genre, titel, omslag of achterflap. In de eerste plaats verwacht
je dat er in de tekst suggesties worden gegeven over het verloop van het verhaal. Door die
suggesties krijg je bepaalde vermoedens, over hoe het verhaal verder gaat.
Veel lezers verwachten ook dat ze zich kunnen inleven in de personages, dat ze zich kunnen
identificeren. Belangrijk is daarbij dat de personages interessant of intrigerend moeten zijn.
2 Literaire teksten
Literaire teksten verschillen van andere teksten doordat ze meerduidig zijn, dat er open
plekken zijn en dat de meeste literaire teksten zijn fictie zijn, maar niet allemaal.
2.1 Eenduidigheid en meerduidigheid
Een belangrijk verschil tussen literaire en zakelijke teksten is dat er in zakelijke teksten wordt
gestreefd naar eenduidigheid, je wil na het lezen van zo’n tekst niet met vragen zitten, wat je
leest moet duidelijk zijn. Bij literaire teksten is er meer ruimte voor meerduidigheid. Soms zijn
er meerdere betekenissen mogelijk.
, 2.2 Open plekken
Een literaire tekst wordt gekenmerkt door open plekken. Een open plek is een tekstgedeelte
dat wat onduidelijk is en vragen oproept. Dit zorgt ervoor dat je als lezer geactiveerd wordt om
die vragen op te lossen en de open plekken in te vullen. Eerst zorgen open plekken voor een
informatieachterstand, soms weet je minder dan de personages. Vervolgens ontstaan er
vermoedens, je gaat af op je suggesties en verwachtingen. Ook de titel roept meestal een open
plek op. Als lezer wil je het verband tussen de titel en het verhaal weten. Open plekken zorgen
er voor dat je zelf gaat nadenken. Ze zorgen voor mentale activiteit. Als aan het einde alle open
plekken voor jou als lezer zijn ingevuld, is het een gesloten einde. Als er nog wel vragen blijven,
heeft het boek een open einde.
2.3 Proza, gedicht, toneel
Proza: de presentatie van de tekst op de bladzijde speelt geen rol. Een prozatekst van 100
pagina’s of meer noem je een roman. Een prozatekst van 80-100 pagina’s noem je een novelle.
Een prozatekst die korter dan een novelle is noem je een (kort) verhaal.
Gedicht: de presentatie van de tekst op de bladzijde speelt wel een rol. Een gedicht herken je
aan het wit van de pagina om de regels. Groepjes bij elkaar gepresenteerde regels heten
strofen.
Toneel: De tekst is het uitgangspunt van een toneelvoorstelling. Het bestaat uit de tekst die
verschillende personages uit moeten spreken.
Non-fictie: als jij erop vertrouwt dat de informatie van de tekst overeenkomt met de
werkelijkheid en dus betrouwbaar en geloofwaardig is.
Fictie: de schrijver mag de werkelijkheid naar zijn hand zetten door deze te verdraaien en
personages, emoties en gebeurtenissen verzinnen die een bepaald effect bij jou als lezer
kunnen oproepen.
Essay: een beschouwende of betogende tekst waarin de schrijver op literaire wijze zijn
persoonlijke visie over het onderwerp presenteert.
2.3 Tekst, lezer en betekenis
Betekenis of thematiek: wat de tekst voor jou betekent. Spontane betekenisgeving: alleen
aandacht voor bepaalde aspecten van de tekst. Je bent gericht op wat je direct aanspreekt of
opvalt. Bewuste betekenisgeving: op zoek naar samenhang en betekenis (analyseren).
Cursus 2: Het lezen van verhalen
1.2 Personages
Verhalende teksten: teksten waarin een geschiedenis wordt verteld. De personages zijn in een
verhalende tekst verbonden met een reeks van gebeurtenissen.
Rollen van de personages:
Hoofdpersoon: streeft een bepaald doel na.
Helper: steunt de hoofdpersoon bij het bereiken van zijn doel.
Tegenstander: werkt hem of haar tegen.
Genre: het soort verhalende tekst.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romaissalassgaa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now