Summary
Samenvatting Urologie 1e master Geneeskunde KUL
- Course
- Institution
samenvatting slides Urologie (volledig!) 1e master GNK KUL
[Show more]
1 review
By: Chickennnugget • 1 year ago
Seller
Follow
lollenGNK
Reviews received
Content preview
UrologieH1) Semiologie
= leer der tekenen of symptoomleer
Werkdiagnose via anamnese en KO
Juiste aanvullende technische onderzoeken kiezen werkdiagnose bevestigen therapie starten
Typische klachten:
LUTS: lower urinary tract symptoms:
o Man: blaas - prostaat - urethra (lang: kan meer mis mee gaan)
o Vrouw: blaas - urethra
o Anamnese:
Moeite met ophouden: vullingssymptomen (storage):
- Irritatieve mictieklachten
- Toegenomen mictiefrequentie overdag:
Te frequent volgens patiënt of > 8x overdag (pollakisurie)
Moet u overdag (te) vaak plassen? Hoe vaak?
- Nycturie:
Officieel ≥1x per nacht (voorafgegaan en gevolgd door slapen)
in praktijk: ≥2x per nacht: impact op levenskwaliteit erg groot
Moet u ‘s nachts opstaan om te plassen?
- Aandrang (urgency), urine incontinentie:
Plotse en hevige drang tot mictie die niet te onderdrukken is; patiënt kan plas moeilijk
ophouden of moet activiteit noodgedwongen onderbreken om te gaan plassen
Als u voelt dat u moet plassen, moet u dan onmiddellijk gaan?
Moeite met plassen: ledigingssymptomen (voiding):
- Obstructieve klachten
- Hesitatie: patiënt gaat naar wc en straal wilt niet beginnen
- Onderbroken straal: beginnen - stoppen - beginnen - stoppen
- Zwakke straal (plas je op uw schoenen of nog in het toilet?)
- Sproeien
- Persen nodig om urinestraal op gang te laten komen
- Eind-druppelen: lange eindfase van mictie, straal neemt af tot druppelen
Klachten net na plassen: post-mictie problemen:
- Gevoel dat de blaas niet leeg is
- Nadruppelen (meteen na mictie, meestal verlaten van toilet)
2 eerste onderdelen het belangrijkste: kunnen samen voorkomen maar worden anders behandeld
Incontinentie:
o Urgency incontinentie (aandrang):
Pathologische aandrang waarbij je echt schrik hebt dat je in je broek gaat plassen
Anamnese:
- Uitlokkende factoren:
Constipatie
Roken, obesitas
Drankinname (hoeveelheid, caffeïne, alcohol)
- Verlies wanneer je rustig in de zetel zit?
1
, - Verlies ’s nachts?
- Geassocieerde symptomen:
Frequency
Nycturie
Gevoel van onvolledige mictie
- Tijdverloop (hoelang heb je er al last van?): dagen, maanden, jaren
bij urgency komen patiënten al sneller naar dokter dan stress
- Impact op dagelijkse activiteit:
Angst/gevoel te laat te komen?
Stoppen met activiteit?
o Stress incontinentie:
Anamnese:
- Verlies bij hoesten, lachen, bukken, heffen?
Valsava: vooral bij stress incontinentie
- Geen verlies ’s nachts of wanneer je rustig in zetel zit
valsava valt weg
Medische VG/ comorbiditeiten:
- Obstetrische VG
- Prostatectomie
- Obesitas
- Leeftijd
o Gemengde incontinentie: stress + urgency
uitmaken welke van de 2 dominant is door anamnese: die eerst behandelen
o Continue incontinentie: het druppelt continu
Pijn:
o Nierkoliek:
Acute hevige flankpijn
Uitstraling naar lies (ipsilateraal)
Bewegingsdrang
Vagale stimulatie: braken en nausea
Acuut, op en afgaand (kan bv. 15 min duren)
o Pyelonefritis:
Acute doffe flankpijn
Uitstraling naar lies
Geen bewegingsdrang
Braken en nausea
Trager opkomend (uren, dagen)
Ziek, koorts (bacteriële infectie)
o Torsio testis:
Acute hevige pijn scrotaal
vagale stimulatie: braken, nausea
Acuut, blijvend
Cave: buikpijn (als je een jongetje hebt en die komt met buikpijn dan scrotum onderzoeken)
o Acute urinaire retentie:
Acute, hevige pijn onderbuik
Onmogelijkheid te plassen
Uitlokkende factoren:
- Constipatie
2
, - Alcohol
- Decongestieve neusdruppels: α adrenerge agonisten (knijpt prostaat wat dicht)
Typisch BPH patiënt
Behandeling: sonde plaatsen
o Chronische pijn (niet belangrijk):
Gerichte anamnese:
- Plaats/ uitstraling
- Sinds wanneer?
- Uitlokkende/ verergerende/ verlichtende factoren
- Aard (dof/ jeukend/ naalden/ brandend/…)
- Geassocieerde symptomen: gepaard met hematurie, LUTS, incontinentie…?
Soorten:
- Chronische pelvische pijn (CPPS):
Prostaatpijn syndroom
Blaaspijn syndroom
Urethraal pijn syndroom
- Chronische orchialgie
- Neuropatisch vs nociceptief (distributie, paresthesiën)
Pijn langer dan 6 maanden
Na uitsluiten onderliggende organische pathologie
Moeilijk te behandelen, geassocieerd aan IBS, fibromyalgie…
Koorts:
o Opstijgende urineweginfecties
evt. leidend tot urosepsis (potentieel levensbedreigend)
o Koorts bij kind: denk aan urineweginfectie (congenitale vormen die zich kunnen uiten)
Hematurie:
o Valse hematurie:
Rode verkleuring van urine
Vb. rode bieten, medicatie, porphyrines, myoglobulinurie
o Hematurie:
Macro- vs. Microscopische hematurie
macroscopisch: patiënt ziet dat urine rood is
Pijnlijk of pijnloos:
- Pijnlijk: blaassteen (onderbuik), niersteen (flankpijn)
- Pijnloos: blaaspoliep, blaaskanker
Initieel (urethra), terminaal (blaas), volledig (nier)
Niemand komt met hematurie alleen (zie verder)
macroscopisch vs. Microscopisch, pijn/ pijnloos, koorts
- Macroscopische pijnloze hematurie = alarmteken
- Hematurie + pijn: nierkoliek? UTI?
- Hematurie + koorts: UTI?
- Microscopische hematurie: nefrologisch of urologisch?
3
, 3 laatste klachten (pijn, koorts, hematurie): urologische urgentie:
ACTIEF OPSPOREN
Levensbedreigend:
o Urosepsis: infectie uitgaande van urinewegen opstijgend tot in bloedbaan orgaanfalen overlijden
(zeer snel progressief: uren)
o Gangreen van Fournier: vleesetende bacterie
o Trauma
Orgaanbedreigend
bv. torsio testis: taalbal draait rond zijn as bloedvoorziening verstoord acute pijn
(moet binnen 4-6u opgelost worden)
Onhoudbare symptomen
vb. Nierkoliek
Klinisch onderzoek:
ALGEMEEN: als iets acuut gebeurt, doet het pijn – als iets traag opkomt, dan niet
Nierslagpijn:
o Teken van acute hydro-ureternefrose (spanning op kapsel van nier)
o Zacht
o Eerst contralaterale zijde testen
o Geen peritoneale prikkeling
Scrotaal/ genitaal onderzoek:
o Scrotumwand: warm, pijnlijk, hard of zacht, ontstekingstekens
o Scrotum inhoud:
Testis en epididymis
Zaadstreng
Zwelling:
- Pijnlijk/ pijnloos
- Reduceerbaar of niet
- Doorlichting: doorlichtbaar bij vochthoudende structuur
o Voorhuid: normaal decalloteerbaar? Fibrotische ring?
o Glans: rood, pijnlijk, gezwollen, normale meatus
Vaginaal onderzoek:
o Inspectie: vaginale atrofie, caruncula, littekens, zichtbare prolaps, operatielittekens…
o Prolaps:
vinger kan alleen onder de prolaps (voorwand zakt): cystocoele (< blaas)
vinger kan alleen boven de prolaps (achterwand zakt): rectocoele
o Urineverlies bij hoesten of Valsalva? Urethrale hypermobiliteit?
o Bekkenbodem kracht/uithouding/proprioceptie
o Slijmvlies wit, bleek, droog bij mensen met menopauze
vaak geassocieerd met incontinentie
o Caruncula urethrae: uitstulping van roze slijmvlies van urethra
niet noodzakelijk een probleem
o Episiotomie: wit littekenweefsel
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lollenGNK. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now