Class notes
Alle tentamenstof Penologie/detentierecht (hoorcolleges, literatuur, wg opdrachten)
- Course
- Institution
Alle tentamenstof Penologie/detentierecht (hoorcolleges, literatuur, wg opdrachten)
[Show more]
Seller
Followvictoriapeek
Content preview
Samenvatting Penologie/ DetentierechtHoorcolleges, literatuur en werkgroepopgaven
Hoorcollege 1
Penologie wetenschap die zich bezighoudt met het onderzoek naar de
effecten van straffen.
Detentierecht het rechtsgebied dat betrekking heeft op de
tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende sancties (straffen en
maatregelen).
Detentierecht maakt deel uit van het penitentiair recht of sanctierecht: het
recht dat van toepassing is op de oplegging en tenuitvoerlegging van
strafrechtelijke sancties.
Het verschil tussen straffen en maatregelen
- Straffen zijn opgelegd op grond van het strafbare feit. Ten
grondslag ligt proportionele vergelding en er is sprake van
leedtoevoeging.
- Maatregelen zijn opgelegd naar aanleiding van het strafbare feit.
Ten grondslag ligt verbetering, herstel en het voorkomen van
gevaar. Er is geen sprake van leedtoevoeging, ook al kan dat wel zo
worden gevoeld.
Penitentiair programma een penitentiair programma is een samenstel
van activiteiten waaraan wordt deelgenomen door personen ter verdere
tenuitvoerlegging van de aan hen opgelegde vrijheidsstraf of voorlopige
hechtenis in aansluiting op hun verblijf in een inrichting. De deelnemer
aan een penitentiair programma kan onder elektronisch toezicht worden
gesteld.
Aan een penitentiair programma kan worden deelgenomen gedurende
ten hoogste een zesde deel van de opgelegde vrijheidsstraf direct
voorafgaan aan de datum van invrijheidsstelling, mits:
- De gedetineerde is veroordeeld tot een onvoorwaardelijke
vrijheidsstraf van ten minste 6 maanden,
- Het strafrestant bij aanvang van de deelname aan het penitentiair
programma ten minste vier weken en ten hoogste een jaar bedraagt
- Er geen andere omstandigheden zijn die zich tegen zijn deelname
verzetten.
Er zijn 3 soorten penitentiaire inrichtingen (PI’s): huizen van bewaring
(hvb) (mensen die nog niet onherroepelijk zijn veroordeeld/verdachten),
gevangenissen en isd-inrichting (personen die veel kleine criminaliteiten
verrichten kunnen hier 2 jaar in worden geplaatst).
,De minister van rechtsbescherming bepaalt de stemming voor elke
inrichting, en kan ook binnen een bepaalde inrichting een afdeling met
specifieke bestemming aanwijzen.
Differentiatiecriteria:
- Juridische status: nog niet onherroepelijk veroordeelde, gevangenis
en isd inrichting.
- Sekse
- Leeftijd
- Mate van beveiliging: beperkt, normaal, uitgebreid en extra-
beveiligd.
- Regime: gemeenschapsregime of individueel regime.
Regimes
- Regime van algehele gemeenschap (nu vrijwel afgeschaft. Hier
konden gedetineerden overdag aan activiteiten deelnemen)
- Regime van beperkte gemeenschap (hier gaan we nu vanuit.
Gedetineerden blijven in principe op hun cel, tenzij er activiteiten
zijn)
- Individueel regime
- Extra beveiligd regime van beperkte gemeenschap
De minister van Rechtsbescherming is verantwoordelijk voor de
tenuitvoerlegging van vrijheidsbenemende sancties.
Alle PI’s vallen onder de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), een
agentschap van het ministerie van Rechtsbescherming.
De selectiefunctionaris (sf) van het ministerie van Rechtsbescherming
is belast met de plaatsing en overplaatsing van gedetineerden (art. 15 lid
3 Pbw).
De sf neemt de aanwijzingen van het OM en de rechter mee bij de
plaatsingsbeslissing (art. 15 lid 4 Pbw).
De directeur bepaalt de wijze van onderbrenging van de gedetineerde en
draagt verantwoordelijkheid voor het opstellen van een detentie- en re-
integratie plan.
Beginselen van de tenuitvoerlegging van straffen en maatregelen
- Resocialisatiebeginsel ‘Met handhaving van het karakter van de
vrijheidsstraf of de vrijheidsbenemende maatregel wordt de
tenuitvoerlegging hiervan zoveel mogelijk en afhankelijk van het
gedrag van de betrokkene dienstbaar gemaakt aan de voorbereiding
van de terugkeer in de maatschappij. Bij het verlenen van vrijheden
aan gedetineerden wordt rekening gehouden met de veiligheid van
de samenleving en de belangen van slachtoffers en nabestaanden.’
- Beginsel van minimale beperkingen gedetineerden morgen aan
geen andere beperkingen worden geworpen dan die noodzakelijk
zijn (zowel voor veroordeelden als verdachten). Gedachte: detentie
moet zich zoveel mogelijk beperken tot fysieke vrijheidsbeperking.
, Iemand gaat naar een gevangenis toe als straf, maar moet daar niet
ook nog extra gestraft worden. De straf is dat je vrijheid wordt
ontnomen en er moet een gegronde reden zijn voor alle extra leed.
- Beginsel van voortvarendheid op het moment dat een straf
onherroepelijk is (kan niet meer naar hoger beroep) moet een straf
zo spoedig mogelijk ten uitvoer worden gelegd.
Ontwikkeling van het gevangenisbeleid
1. Vanaf 2004 zijn er grote bezuinigingen op het gevangeniswezen
(17% van het totale budget moest worden bezuinigd).
2. Programma Modernisering Gevangeniswezen (MGW) en
Masterplan DJI.
Er waren 4 pijlers: vergelding, de levensloop benadering,
persoonsgerichte aanpak en eigen verantwoordelijkheid.
Enkele maatregelen uit MGW:
- Afschaffing algemene detentiefasering (niet doorgegaan).
- Invoering meerpersoonscellen (ingevoerd)
- Invoering van een beperkt regime voor arrestanten en voorlopig
gehechten (ingevoerd)
- Sluiting van een aantal PI’s (doorgegaan)
- 1 maart 2014: invoering beleidskader Dagprogramma, Beveiliging
en Toezicht op maat (DBT) dat het stelsel van promoveren en
degraderen introduceerde (basisprogramma en plusprogramma).
Medio 2018: visie minister voor Rechtsbescherming op de
tenuitvoerlegging van gevangenisstraf: recht doen, kansen bieden. Het
doel hiervan is effectieve gevangenisstraffen dienen een dubbel doel:
zowel vergelding als het verminderen van recidive.
Drie uitganspunten
1. Straf is straf. Aanpassing v.i.-regeling
2. Gedrag telt. De gedetineerde is zelf verantwoordelijk voor het
verloop van zijn detentie (reponsabiliseringsgedachte). Het
algemeen verlof en regimes gebonden verlof worden vervangen
door doel gebonden verlof (bijvoorbeeld voor het voeren van een
sollicitatiegesprek of het tekenen van een huurcontract).
3. Werken aan een veiligere terugkeer. Re-integratie aan de hand van
5 basisvoorwaarden (onderdak, inkomen, inzicht in schulden,
identiteitsbewijs, zorg en zorgverzekering).
Positieve punten uit de visie zijn aandacht voor herstel, detentiefasering
blijft gehandhaafd, dekkend netwerk van BBA’s. Uitwerking in Wet straffen
en bescherming.
Kritiek op responsabiliseringsgedachte
1. Schending resocialisatiebeginsel
2. Het in het beleid veronderstelde mensbeeld staat haaks op een
aantal kenmerken en eigenschappen die gedetineerden bezitten.
3. Wetenschappelijk fundering ontbreekt
, 4. Toename ongelijkheid gedetineerden.
Promoveren en degraderen
Op 1 maart 2014 is voor het gevangeniswezen het beleidskader
Dagprogramma, Beveiliging en Toezicht op maat (DBT) ingevoerd. Het
DBT maakt een onderscheid tussen het basisprogramma en het
plusprogramma.
Promotie of degradatie is mede afhankelijk van het gedrag van de
gedetineerde. Het gedrag wordt beoordeeld aan de hand van een
zogenoemd Stoplichtmodel.
De Hoofdlijnen van promoveren en degraderen in RSPOG
- De directeur beslist over promotie en degradatie
- Een gedetineerde heeft aanspraak op promotie indien hij gedurende
een periode van 6 weken na aanvang van de detentie het in de
categorie re-integratie/resocialisatie en het in de categorie verblijf
en leefbaarheid beschreven gewenste gedrag heeft laten zien.
- Een gepromoveerde gedetineerde die niet het gewenste gedrag laat
zien, kan worden gedegradeerd.
- Er volgt altijd een besluit tot degradatie indien een gedetineerde
ontoelaatbaar gedrag laat zien.
- Uitgesloten van promotie of het blusprogramma zijn: zogenaamde
isd’ers: een gedetineerde geplaatst in een medisch centrum,
psychiatrisch centrum of in een uitgebreid beveiligde inrichting.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller victoriapeek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
68736 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now