IPABO Leerkracht Basisonderwijs, WO Pedagogische Wetenschappen
Taal
All documents for this subject (1)
Seller
Follow
celestekooijmans
Content preview
Samenvatting Taal landelijke
kennistoets
Domein 1 Mondige taalvaardigheid
Theorieën over taalverwerving:
- Behaviorisme imiteren
- Creatieve constructietheorie eigen maken (aangeboren taalvermogen)
- Interactionele benadering door de omgeving
Behaviorisme
Kinderen leren taal door imitatie. Kinderen blijken zinnen te produceren die ze nooit eerder hebben gehoord zoals
‘’ik ben gevald’’. Ze bootsen de taal die ze horen in hun omgeving na, daarbij worden de meest frequente woorden
het eerste geleerd. Dit zijn eerder concrete zelfstandige naamwoorden en werkwoorden die verwijzen naar dingen
uit de omgeving (zoals auto, eten en stoel). Zo speelt de goedkeuring van ouders een belangrijke rol. Bijvoorbeeld als
het kind papa of mama zegt en de ouders hem/haar daarvoor prijzen, dan zal dit kind dat ook vaker zeggen.
Creatieve constructietheorie (mentalisme)
Deze theorie gaat ervan uit dat kinderen niet leren door imitatie, maar beschikken over een aangeboren
taalvermogen waarmee ze op een creatieve manier zinnen kunnen opbouwen. Een kind kan elke willekeurige taal
leren aangeboren taalleermechanisme. Met het aangeboren taalleervermogen is het kind in staat om zelf
structuur aan te brengen/ontdekken en zelf zinnen te vormen. Volgorde van de zin wordt bepaald door de
biologische rijping waarin een kind de taal zich eigen maakt. Nadruk wordt gelegd op de creatieve manier waarop
een kind met behulp van taalvermogen zelf zijn taal construeerde. De aandacht voor taalaanbod raakt hierbij wat op
de achtergrond.
Interactionele benadering
Nadruk ligt op het taalaanbod van de omgeving en de interactie van andere moedertaalsprekers. Ouders passen dit
vaak onbewust toe: ze spreken op een hogere toonhoogte, gebruiken korte zinnen, herhalen, concrete woorden en
articuleren duidelijker. Dit geeft het kind de mogelijkheid om hypothese op te stellen over de betekenis van woorden
en de regels van de taal. Daarbij zal het kind fouten maken, maar die horen bij de noodzakelijke stappen om de taal
te leren.
De eerste taalverwerving
Taal bestaat uit verschillende niveaus:
Fonologisch niveau Het vormen van spraakklanken (baby uhuh)
Morfologisch niveau De manier waarop woorden gevormd worden.
Semantisch niveau De betekenis van de woorden. Ze leren het niet in 1 x dus bijvoorbeeld alle dieren heten
“paard”.
Syntactisch niveau De regels van het combineren van taal zoals “waar bal” in plaats van “Waar is de bal?”.
Pragmatisch niveau Het gebruik van taal en de communicatie tussen de mensen.
Taalverwerving
Fonologisch niveau klanken
Morfologisch niveau opbouw van woorden
Semantisch niveau betekenis van woorden
Syntactisch niveau leren zinnen opbouwen
Pragmatisch niveau gebruik van taal
, Taalverwervingsproces
1. Prelinguale fase 0 – 1 jaar
2. Linguale fase
- Vroeglinguale fase 1 – 2,5 jaar
- Differentiatie fase 2,5 – 5 jaar
- Voltooiingsfase 5 – 9 jaar
Prelinguale fase
- 1e zes weken communicatie door huilen.
- Vocaliseren produceren van de eerste klanken (ah-ah).
- Vocaal spel interactie met anderen (bv. met de moeder) kirren, brommen, gillen, pruttelen, lange
uithalende kreetjes.
- Brabbelen herhalen van klankgroepen “papapa of mamama”.
-
In deze fase verwijst “mama” niet naar een bepaald persoon. Een kind oefent met: articulatie, klankstructuur en
zinsmelodie.
De linguale fase
De vroeglinguale fase 1 tot 2,5 jaar
- Eerste woordjes
- Rond 1 jaar: symboolbewust zijn 1 woordzin labelen categoriseren (*kind ziet een poes – ‘’Poes!’’
Betekenisvol taalgebruik)
- Rond 18 maanden:
- Meerwoordzinnen/ inhoudswoorden (mama komt zitten).
Differentiatie fase 2,5 jaar tot 5 jaar
- Gebruiken van functiewoorden (zoals lidwoorden en bijwoorden de fiets)
- Morfologisch principe ruimtelijk inzicht in tijdsbesef ontdekken van de verleden tijd “loopte”.
- Overgeneralisatie zelf regels toepassen/ontdekken (gevald of loopte).
- Neologismen woorden die niet bestaan (een timmer).
Voltooiingsfase 5 tot 9 jaar
- Taalaanbod ook vanuit school
- Het kind zal niet meer veel nieuwe dingen op het gebied van taal leren. Wel op het morfologisch gebied, met
name bij sterke en onregelmatige werkwoorden (ik val ik viel).
- Het maken van passieve zinnen
Tweedetaalverwerving
Simultane tweetaligheid twee talen gelijkmatig leren.
Successieve tweetaligheid tweede taal leren na de eerste taal (na het derde levensjaar).
Interferentiefouten fouten die voortkomen uit de verschillen tussen de eerste en de tweede taal.
Volwaardig taalgebruiker: iemand die de eerste taal volledig beheerst.
Spreekstrategieën bewuste handeling die iemand hanteert om een bepaald spreekdoel te hanteren
- Oriënteren op het spreekdoel wat wil je bereiken?
- Oriënteren op het onderwerp wat ga je wel -en niet vertellen?
- Oriënteren op het soort spreektaal monoloog of interactie?
- Oriënteren op het publiek de mensen die je moet informeren
- Reflecteren op de spreektaak is de informatie correct?
- Monitoren van de spreektaak kort samenvatten
- Evalueren van de spreektaak wat ging er goed?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller celestekooijmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.