Inleiding tot het Nederlandse internationaal privaatrecht
Hi medestudent! Hierbij voor jou mijn collegeaantekeningen, zodat we dit lastige vak samen kunnen halen! Ik had zelf een 10 voor mijn tentamen (ja, echt waar!), dus ik hoop jou hiermee te kunnen helpen!
Week 1: Inleiding tot het internationaal privaatrecht
Internationaal privaatrecht: wat is het?
- Afkorting: IPR
- Zowel formeel als materieel privaatrecht
- IPR is nationaal recht geschreven voor internationale situaties. Er zijn conflicten
tussen verschillende nationale rechtsstelsels
- Er bestaat een tendens tot internationalisering. Een aantal organisaties proberen IPR te
harmoniseren. Bijv:
HCCH (Haagse Conferentie Internationaal Privaatrecht)
EU
Onderdelen van het IPR
- Materieel IPR (= conflictenrecht/collisierecht)
Welk recht is van toepassing op een bepaalde rechtsverhouding?
Internationaal burgerlijk recht
Internationaal handelsrecht
- Formeel IPR
Internationaal procesrecht; bevoegdheid van de rechter bij een geschil; erkenning
en tenuitvoerlegging gerechtelijke beslissingen
Internationaal burgerlijk procesrecht
Drie vragen van het IPR
1. Welk recht is van toepassing op een internationale rechtsverhouding? (Toepasselijk
recht)
Materieel IPR
2. Welke rechter is bevoegd om kennis te nemen van het geschil over een internationale
rechtsverhouding? (Rechtsmacht)
Formeel IPR
Dit vak: relevant of de Nederlandse rechter bevoegd is
3. Kan een buitenlandse rechterlijke beslissing in Nederland worden erkend?
(Erkenning en tenuitvoerlegging)
Drie afzonderlijke vragen!
,Internationaliteit
- Het IPR lost de conflicten tussen de verschillende rechtsstelsels op die bij een casus
zijn betrokken
- IPR is slechts bij internationale situaties van toepassing: tentamen: alle casusvragen
zijn internationale situaties!!
- Wanneer is er sprake van een internationale situatie?
Woonplaats van partijen
Nationaliteit van partijen
Rechtsfeit in het buitenland
Goed in het buitenland
Beslissing van de buitenlandse rechter
- Uitgangpunt: geografische situatie
Werkwijze van het IPR I
- Nationaal recht: casus analyse leerstuk (bijv. onrechtmatige daad) art. 6:162
BW
- IPR: casus analyse leerstuk (bijv. onrechtmatige daad) conflictregel (lex loci
damni, art. 4 lid 1 Rome II) toepasselijk recht
- Conflictregel: vb. art. 4 lid 1 Rome II
Op zoek naar het toepasselijk recht op de internationale rechtsverhouding
Staan opgenomen in de wetten
- Zelfstandige regel van het IPR: vb. art. 32 EfrVo, art. 431 lid 1 Rv
Verwijst niet naar een bepaald rechtsstelsel, maar geeft de oplossing
Werkwijze van het IPR II
- Stappenplan:
1. Internationaal karakter
2. Kwalificatie grondslag vordering
Bijv. OD
3. Welk instrument is van toepassing
Conflictregel
Let op toepassingsgebied: niet altijd zijn de instrumenten van toepassing!
4. Toepassen instrument
Werkwijze van het IPR III
- Er wordt verweten dat het IPR onvolledig is. Niet vaak de oplossing voor het geschil;
maar alleen welk recht van toepassing is
- IPR = regelneutraal
- Het conflictenrecht geeft dus niet de oplossing, het IPR wijst slechts via een
conflictregel het toepasselijke recht aan dat de oplossing geeft
, - Tentamen: einde beantwoording van de vraag is welk recht van toepassing is! Niet of
de vordering kan worden toegewezen! Ook niet als het Nederlands recht van
toepassing is
- De regels inzake de rechtsmacht kunnen de oplossing geven
Werkwijze van het IPR IV
- Algemene leerstukken:
1. Kwalificatie
2. Aanpassing
3. Renvoi
4. Leer van de voorvraag
5. Leer van de verkregen rechten
6. Openbare orde
- Tentamen: geen theoretische vragen over de uitleg van een leerstuk. Wel een vraag
over de toepassing voor de beantwoording van een vraag
Kwalificatie
- Kwalificatie = onderbrengen van een rechtsvraag onder een conflictregel
Wordt altijd gedaan lex fori: aan de hand van het recht waar het geschil rijst. Dus
in Nederland wordt het geschil bekeken met een Nederlandse bril. Altijd je
gezonde verstand gebruiken
- Kwalificatie van de rechtsverhouding: waar gaat het om in casu?
HR Ooievaar: twee soorten kwalificaties: een rechtsverhouding (bijv. een
contract) of een rechtsregel (bijv. contract/faillissement).
- Kwalificatie van een rechtsregel
HR Clemens/Klein
HR De Vleeschmeesters
HR Ooievaar
- Crash van een KLM-vliegtuig boven Siam (Thailand)
- Gevolg van en fout van de gezagvoerder vliegtuig
- Weduwe Franse passagier stelt KLM aansprakelijk vordering schadevergoeding bij
de Nederlandse rechter
- Nederlandse rechter bevoegd: KLM te Amstelveen gevestigd (thns art. 4 EEX-Vo II)
rechter bevoegd land gedaagde
- Welk recht is van toepassing?
Thais, Nederlands of Frans recht?
Kijken: waarop is de vordering gebaseerd?
- Drie mogelijke kwalificaties:
1. Onrechtmatige daad
, Crash OD lex loxi damni; art. 4 lid 1 Rome II recht Thailand geen
aansprakelijkheid KLM voor fouten gezagvoerder
2. Vervoerovereenkomst
Crash schending vervoerovereenkomst (wanprestatie) wet vestiging
vervoerder (art. 5 lid 2 Rome I) Nederlands recht (KLM Amstelveen
gevestigd) geen aansprakelijkheid
3. Alimentatie/onderhoudsverplichtingen
Crash overlijden echtgenoot echtgenoot is bron van inkomsten (=
onderhoudsverplichting/alimentatie) wet woonplaats onderhoudsgerechtigde
(art. 3 lid 1 HAP) Frans recht KLM aansprakelijk
Advocaat probeerde via een andere route KLM aansprakelijk te stellen, namelijk
door alimentatie te vorderen
- Er bestaat geen juiste kwalificatie. Gebruik gezond verstand, naast lex fori: derde
kwalificatie is gek, dus die afwijzen. OD of vervoerrecht nog over.
- HR: onrechtmatige daad is passend
- Praktijk: telkens openstaan voor andere kwalificaties; voordelig voor cliënt
Bronnen van het IPR I
- Verordeningen
- Verdragen
- Wetten
- Rechtspraak
- Doctrine
- Unificatie van het IPR: twee vormen. Aan de ene kant niet alleen maar IPR
geünificeerd, maar ook het materiele recht wordt geharmoniseerd. Bijv.
contractenrecht
HCCH
EU
Benelux
Bronnen van het IPR II
- Verdragen
Volkenrechtelijk staan verdragen boven verordening. Altijd in de toepasselijke
regeling kijken voor voorrang!
Twee soorten verdragen: IPR vs. EPR
IPR = bevat conflictregels
EPR = bevat eenvorming/ geharmoniseerd privaatrecht. Heeft altijd voorrang
boven het IPR!
Weens Koopverdrag (CISG/WKV), CMR dus voorrang boven Rome I
- IPR-verdragen:
EVEX II (Verdrag van Lugano 2007)
EVO
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisa7b. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.88. You're not tied to anything after your purchase.
