SAMENVATTING MENS, SAMENLEVING & ECO.: PSYCHOLOGIE: HOOFDSTUK BELONEN
1 Hoe komt het menselijk gedrag tot stand?
Gedrag = Alles wat mensen doen of juist niet doen.
Gedragsdeterminanten
o Psychosociale factoren
Opvoeding, gezinsfactoren o Vrienden, relaties
Omgevingsfactoren
Ervaringen en emoties
o Aanlegfactoren
Erfelijkheid
Persoonlijkheid, temperament
o Organische factoren
Lichamelijke factoren
Biochemische en hormonale factoren
1.1 Verschillende (complementaire) visies op gedrag
Behavioristische visie: Gedrag is alles wat we kunnen zien en dus meten. Alle
menselijk gedrag is aangeleerd en aan te leren. Hoe en wat we leren, wordt bepaald
door de relatie tussen mens en omgeving.
Cognitivistische visie: Gedrag is meer dan wat uiterlijk waarneembaar is. Het is het
resultaat van een uniek cognitief patroon van waarneming en interpretatie van
ervaringen.
Humanistische visie: De mens reageert niet enkel op zijn omgeving, maar doet dit
met het doel om zichzelf te ontwikkelen en te groeien.
1.2 Organisatiegedrag
= Gedrag in een organisatie
o Stimulus = taak die een werkgever geeft
o Prestatie = respons = reactie op de taak (hetgeen dat je gaat doen)
o Beloning = consequentie: is de prestatie beloond? Ga je het gedrag nu nog
eens stellen?
Ook link met:
o Cognitieve processen hebben mee te maken met het organisatiegedrag (wat
heb je vooraf al meegemaakt?)
o Menselijke doelen die iemand wil bereiken: gaan het gedrag dat je gaat
stellen, mee bepalen
, 2 Waarom mensen belonen om hun gedrag te
beïnvloeden?
2.1 Tegenstrijdige visies op mensen in organisaties
Theorieën uit management:
o Agency theorie: In de relatie tussen een principaal (werkgever) en een agent
(werknemer) zal de werknemer bij het uitvoeren van taken voor de werkgever
niet alleen de belangen van de opdrachtgever nastreven, maar ook de eigen
belangen. De werkgever moet de werknemer dus controleren en diens gedrag
beïnvloeden d.m.v. beloningen.
o Stewardship theorie: De werknemer (steward) stelt zijn belangen
ondergeschikt aan die van de werkgever waardoor de werknemer
gemotiveerd is om de organisatiedoelen te behalen ook zonder beloningen.
Theorieën uit psychologie (Mc. Gregor):
o Theorie X (negatieve visie): De aanname dat werknemers lui zijn,
verantwoordelijkheid vermijden, niet loyaal zijn en beloningen en controle
nodig hebben.
Link met Agency theorie
o Theorie Y (positieve visie): De aanname dat werknemers creatief zijn, werken
leuk vinden, verantwoordelijkheid nastreven en hun eigen weg kunnen
vinden.
Link met Stewardship theorie
2.2 Gerelateerde mensbeelden
• Rationeel-economische mens
o Taylorisme
o Scientific management
o Bureaucratie
o Productiviteit en kwantiteit
o Controle
o Financiële beloningen
Sociaal en ontplooiende mens (nieuwe visie)
o Nieuwe manieren van werken
o Inspraak
o Teamwerk
o Innovatie en kwaliteit
2.3 Self-fulfilling prophecy
Overtuigingen en verwachtingen beïnvloeden de mens mens gaat naarmate de
tijd meer handelen naar de verwachtingen van anderen
Mensbeeld x maakt beloningen noodzakelijk
Mensbeeld y maakt ze minder of niet noodzakelijk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller birgitvs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.