De onderdelen van het aspecifieke afweersysteem beschrijven
Het aspecifieke afweersysteem
Het aspecifieke afweersysteem zorgt er vanaf de geboorte voor dat het lichaam beschermd wordt
tegen micro-organismen en schadelijke stoffen. Dit systeem bestaat uit een eerste en tweede
verdedigingslinie.
Eerste verdedigingslinie (fysieke en chemische barrière)
Bestaat uit de huid en de slijmvliezen. De huid vormt een stevige barrière tegen schadelijke
invloeden vanuit de omgeving. Slijmvliezen produceren slijm waarin schadelijke stoffen en micro-
organismen blijven hangen.
Naast deze fysieke barrière zorgen zweet en talg uit de huid en speeksel in de keelholte voor een
chemische barrière. In de ogen wordt een chemische barrière gevormd door traanvocht. Deze
diverse soorten lichaamsvocht bevatten chemische verbindingen die veel micro-organismen
onschadelijk kunnen maken.
Tweede verdedigingslinie
Schadelijke micro-organismen die in staat zijn geweest om de eerste verdedigingslinie te doorbreken
en in het lichaam te komen, krijgen te maken met de tweede verdedigingslinie. Hier vinden
verschillende processen plaats:
-(Acute) lokale ontstekingsreacties < vasculaire fase
-Koorts, vernietiging van ziekteverwekkers < cellulaire fase
-Complementactivatie en cytokineproductie
De belangrijkste antimicrobiële substanties in de eerste verdedigingslinie benoemen
Huid en slijmvliezen
De functies en kenmerken van een ontstekingsreactie en koorts en de betrokken
ontstekingsmediatoren (histamine, prostaglandine) beschrijven
Het lichaam reageert op weefselbeschadiging met een lokale ontstekingsreactie. Onder andere
histamine zorgt voor een betere doorbloeding doormiddel van vasodilatatie. Hierdoor zullen er meer
voedingstoffen en zuurstof verstuurd worden naar het ontstekingsgebied.
Door de vasodilatatie zal de roodheid toenemen, net als de warmte, pijn en zwelling. Hierdoor zal het
gebied waar de ontsteking zit niet goed meer kunnen functioneren; functio laesa.
Dit staat bekend onder de volgende termen;
-Rubor (roodheid)
-Calor (warmte)
-Dolor (pijn)
-Tumor (zwelling)
De ontstekingsreactie is een nuttige en noodzakelijke activiteit van het lichaam in het kader van de
afweer. De reactie voorkomt verdere verspreiding van pathogene micro-organismen, bevordert de
afvoer van celresten en pathogene micro-organismen en ondersteund het reparatiemechanisme van
het beschadigde weefsel.
Een lokale ontsteking gaat soms gepaard met koorts. De lichaamsthermostaat in de hypothalamus
staat dan hoger ingesteld dan anders onder invloed van prostaglandinen. Deze prostaglandinen
komen vrij in reactie op bepaalde pyrogenen (koortsopwekkende verbindingen die vrijkomen bij
ontsteking en worden aangemaakt door bacteriën). Door de hogere temperatuur functioneert het
afweersysteem in een hogere versnelling, de fagocytose wordt gestimuleerd, de productie van
, AFPF Casus 2: Familie Versteeg
antilichamen wordt verhoogd, het weefselherstel versneld en het effect van interferonen wordt
versterkt.
Te hoge koorts kan schadelijke effecten hebben zoals dehydratie en soms zelfs desoriëntatie,
hallucinaties en insulten.
Het proces van fagocytose beschrijven
Fagocyten zoals macrofagen en neutrofielen zijn de eerste cellulaire verdedigingslinie. Zij verplaatsen
zich actief door chemotaxis (onder invloed van chemische prikkels) naar de ontstoken plaats.
Fagocyten verzwelgen hun doelwit; ze vangen en vernietigen willekeurig alle vreemde cellen,
antigeen materiaal, beschadigde lichaamscellen en resten. Ze kunnen ook toxische chemicaliën
uitscheiden in het interstitiële vloeistof als afweer tegen binnendringende microben. Macrofagen
spelen een belangrijke rol bij het switchen van niet-specifieke afweer naar specifieke afweer. Na het
opeten en vernietigen van een antigeen werken ze als een antigeen-presenterende cel. Zo stimuleren
ze de T-cellen en zetten ze de specifieke afweer in gang.
Het proces van de humorale immuniteit uitleggen
Humorale immuniteit berust op de aanmaak van antistoffen en maakt deel uit van het specifiek
afweersysteem. Antistoffen worden gevormd door B-cellen. Als een infectieus micro-organisme het
lichaam binnendringt reageren de B-cellen op de antigenen. De B-cel zal gaan delen waaruit 2
verschillende soorten B-cellen ontstaan. Memory B-cellen voor de toekomst en plasmacellen die
antistoffen gaan produceren en uitscheiden. Deze antilichamen binden zich aan de antigenen
waardoor die beter herkend worden door de fagocyten en het complementsysteem.
De B-geheugencellen blijven een heel mensenleven in leven. Ze herkennen onmiddellijk het antigeen
waar ze gevoelig voor zijn als dit opnieuw het lichaam binnendringt. Dit is de secundaire
immuunrespons. De primaire immuunrespons is de respons die optreedt bij het eerste contact met
een antigeen. Van dit mechanisme wordt gebruikgemaakt bij vaccins. In reactie op het vaccin worden
dan weer B-geheugencellen gemaakt.
Het proces van de cellulaire immuniteit uitleggen
Cellulaire immuniteit is de tweede vorm van specifieke afweer. De T-lymfocyten verzorgen de
cellulaire immuniteit in het lichaam. Ze zijn onder te verdelen in T-helpercellen en cytotoxische T-
cellen. De T-helpercellen (CD4-cellen) reageren op het moment dat zij in aanraking komen met een
door een fagocyt opgenomen antigeen. Ze beginnen zich te delen in een groot aantal identieke T-
helpercellen en T-geheugencellen.
De T-helpercellen kunnen snel worden gemobiliseerd bij een hernieuwd contact met een antigeen.
Zij stimuleren de cytotoxische T-cellen (killer cellen) en de NK-cellen (natural killer-cellen). Ook
bevorderen ze de vorming van antistoffen door de plasmacellen.
De cytotoxische T-cellen (CD8-cellen) maken virus cellen, tumorcellen en andere afwijkende cellen
onschadelijk door specifieke enzymen uit te scheiden. Ook van dit type T-cel worden geheugencellen
gevormd.
De taken van de verschillende typen T-lymfocyten uitleggen
Memory T-cellen > geheugencellen voor een snelle reactie in de toekomst
Cytotoxische T-cellen > de killer cellen, gaan direct richting de ontsteking
T-Helpercellen > Coördineren het proces, gaan de B-cellen activeren en stimuleren de killer cellen
Supressor T-cellen > houden in de gaten dat de ontstekingsreactie niet zo heftig wordt dat het
lichaam eraan doodgaat, zijn de rem op het systeem.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maxw99. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.19. You're not tied to anything after your purchase.