Interview
Literatuurgeschiedenis NL - Romantiek t/m nu
- Course
- Level
Aantekeningen over de literatuurgeschiedenis vanaf de Romantiek bij het vak Nederlands.
[Show more]
Seller
Follow
tomasbrouwers82
Content preview
NETL – SE – literatuurgeschiedenisDe negentiende eeuw
Romantiek
Plaatsen romantiek
Vooral Frankrijk, veel minder in Nederland.
Kenmerken van de romantische kunst
1. Een vlucht naar het nationaal verleden;
2. Een vlucht naar het bovennatuurlijke de droom;
3. Een vlucht naar de natuur;
4. Een vlucht naar het exotische;
5. Tragische liefde;
6. Dood;
7. Vriendschap;
8. Het ‘hogere’ kun je met je gedachten niet bij, goddelijk, ‘wat is tijd’ later modernisme
Kenmerken van de romantische literatuur
1. Originaliteit;
2. Fascinatie voor het onverklaarbare;
3. Contrastwerking;
4. Geschiedenis als inspiratiebron;
5. Moraal;
6. Voorkeur voor lyrische teksten, emoties staan centraal.
Literatuur
Men had een voorkeur voor lyrische teksten = teksten waarin de weergave van gevoel en emotie centraal
staat.
Ook werd de literatuur geïnspireerd door het nationalisme, vaderlandslievend.
TOEPASSING (lees bij lyrische teksten door de regels heen)!
Literatuur, nationalisme
Literatuur als medium voor het verspreiden van nationale identiteit en traditie.
Het verleden als spiegel voor het heden (hoe zijn we nu bezig (goed of niet goed)?) veel nationale
belangstelling voor de middeleeuwen en de Gouden Eeuw. Leren van het verleden. Kijken naar het
vaderlandse verleden.
Onderwerpen van de romantische literatuur in Nederland
1. Originaliteit individualisme;
2. De fascinatie voor onverklaarbaarheden;
3. Geschiedenis nationalisme, verleden hergebruiken, ME als onuitputtelijke bron;
4. Contrastwerking inhoud en stijl zo confronterend mogelijk tegenover elkaar zetten. Willem Bilderdijk
deed veel met contrastwerking.
Jong Holland
Uitgangspunt: de dichter is een genie die boven de gewone mens staat, omdat hij zicht heeft op een
hogere werkelijkheid.
Schrijver: De Rederijkerskamer voor Uiterlijke Welsprekendheid (Leiden) Hildebrand (Nicolaas Beets),
Klikspaan en Hasebroek. Zij wilden graag hoge literatuur maken. ‘Ik sta boven het volk.’
Schrijvers: Drost & Potgieter (Amsterdam) literaire kritiek moest serieuzer genomen worden deden zij
met behulp van tijdschriften eerste De Muzen (1834-1835) daarna De Gids (1837), doorstart van De
Muzen, een van de grootste tijdschriften.
, NETL – SE – literatuurgeschiedenis
Jacob van Lennep, deed mee met De Gids (Potgieter was de voorman): als een van de eerste historische
roman, terwijl al langer naar het verleden gekeken werd. Vooruitgang was het kernwoord, en die kwam er
door te kijken naar het glorieuze verleden van Nederland in de Gouden Eeuw, en vandaaruit te werken aan
een verbetering van de literatuur. De roman werd een steeds grotere literaire vorm.
Toen Toussaint de mensen van De Gids leerde kennen, ging ze serieuze historische romans schrijven,
waarvoor ze het verleden intensief bestudeerde. Het huis Lauernesse (1840) is een indrukwekkend verhaal
uit de geschiedenis van de Nederlandse hervorming.
Realisme
Onder andere Jacob van Lennep, Geertruida Toussaint.
De Leidse studenten, waaronder Beets en Kneppelhout, wilden afstappen van de Romantiek en
realistische schetsen van het dagelijks leven gaan schrijven. De weddenschap zou gewonnen worden door
degene die het eerst een dergelijke bundel af had.
Beets won de wedstrijd. Hij publiceerde in 1839 Een andere deelnemer aan de weddenschap was
de eerste druk van de Camera Obscura onder het Jan Kneppelhout met zijn Studenten-typen (1841)
pseudoniem Hildebrand. Beets liet in zijn onder het pseudoniem Klikspaan. Kneppelhout
verhalenbundel de Hollandse burgerlijkheid in al was de eerste in Nederland die het in Frankrijk
haar bekrompenheid zien. De nieuwe rijken, de populaire genre van de fysiologie beoefende. In
oude adel, de traditionele burgers met angst voor een fysiologie vind je een beschrijving van alle
vernieuwingen, niemand kwam er goed af, typen mensen binnen een bepaalde groep of
behalve een enkele jonge idealist of een weerloos streek. Kneppelhout gaf een beschrijving van de
meisje. In een voorwoord schreef hij dat hij `de typen studenten die er aan de Leidse universiteit
Hollandse taal haar zondagse jasje’ had voorkwamen. Daarbij spaarde hij noch de
uitgetrokken, want hij probeerde natuurlijker te studenten, noch de hoogleraren. Zijn
schrijven dan vóór hem gebruikelijk was. De studententypen zijn voor een deel nog
Camera Obscura werd zeer populair en is nog herkenbaar. Bijvoorbeeld de student-auteur, die
steeds een van de meest leesbare boeken van de eigenlijk helemaal niet wil studeren, maar
negentiende eeuw. schrijver wil worden en de universiteit maar voor
lief neemt. Ook de `aflegger’ komt nog steeds
voor: dat is de student die zich mee laat slepen
door de vrijheid die hij opeens krijgt nadat hij 18
jaar beknot is door zijn ouders, die van het café in
het koffiehuis rolt, studeren steeds uitstelt, geld
leent omdat hij teveel rondjes geeft, en uiteindelijk
zijn studie moet stoppen, omdat hij die niet
genoeg bijgehouden heeft.
Het leven van alledag (rond 1840) ommekeer, hoe kun je op de beste manier realistisch werk
weergeven in de vorm van een roman? VB: Hildebrand: Camera Obscura – Klikspaan: Studenten-typen.
Kernwoord: idealisme, want er worden typetjes weggezet en laten karaktereigenschappen zien van een
stereotype. Typetjes die een beetje dom, oppervlakkig zijn. Die komen terug in deze werken. Het
tegenstrijdige is dat het idealisme erin voorkomen dat het juist niet idealistisch is. Ze zijn nog redelijk
lachwekkend door taferelen spottend weg te zetten. Door deze spot laat men zien dat het net klopt
(hetgeen dat net gewenst is bespotten).
Twee takken van het realisme:
1. Bekeerde romantici;
2. Gruwelijke waarheden (VB: Multatuli (Havelaar), kinderarbeid).
Kernwoord: humorcultus, als humor ooit veel beoefend is in de Nederlandse letterkunde, dan is dat in de
periode tussen ongeveer 1840 en 1860 uit het dagelijks leven werd veel humor geput: Piet Paaltjens &
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tomasbrouwers82. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.35. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now