Een samenvatting van alle NHG-standaarden die aan bod komen tijdens de cursus MA-107 (update 2021) met daarnaast ook aantekeningen uit werkgroepen en schriftelijke en mondelinge tentamens erin verwerkt.
- Dosisaerosol = met voorzetkamer → advies bij lage FEV en benauwdheidsklachten
- Poederinhalator = diskus
1. SABA (Salbutamol of terbutaline) → werkt 2 uur ongeveer, 10 tot 15 minuten vóór
inspanning
a. Bij ≤2 klachten per week
b. ‘zo nodig’ gebruik (1-4 dd)
2. ICS (Beclometason of fluticason met SABA) → onderhoudsbehandeling (2dd)
a. Bij ≥3 klachten per week
b. Controle na 4-6 weken door apotheker
c. Gebruik 3 maanden, daarna eventueel afbouwen
d. Indien startdosis niet genoeg werkzaam is, dosis verdubbelen
e. LTRA (montelukast) ipv ICS indien te veel bijwerkingen ICS
f. ‘zo nodig’ gebruik SABA (1-4 dd)
3. LABA (Formoterol of Salmeterol met ICS en SABA) → onderhoud indien verhoogde dosering
ICS niet genoeg werkzaam is (2dd)
a. Indien startdosis niet genoeg werkzaam is, dosis LABA maximaal
b. LTRA (montelukast) ipv LABA indien te veel bijwerkingen LABA
c. ‘zo nodig’ gebruik SABA (1-4 dd)
d. Nooit LABA zonder ICS
e. Combinatiepreparaten mogelijk:
i. Beclometason/formoterol (BF)
ii. Fluticason/salmeterol (FS)
f. Prednisolon stootkuur 40 mg 1dd gedurende 5 dagen of 30 mg 1dd gedurende 7
dagen
i. Zn verlengen tot max. 14 dagen
4. Longarts → indien klachten binnen 3 maanden niet onder controle
- NSAID’s verergeren de klachten bij 10% van de patiënten met astma!
- Acetylsalicylzuur en NSAID’s kunnen zorgen voor ernstige astma-exacerbaties
, o Mechanisme bij NSAID niet geheel bekend; mogelijk doordat arachidonzuur niet
wordt omgezet wat zorgt voor verhoogt metabolisme. Dit verhoogde metabolisme
leidt tot verhoogde concentratie leukotriënen → meer bronchoconstrictie!
Binnen nu en 6 maanden zullen stap 1 en 2 worden samengevoegd, daarnaast zal salbutamol en
terbutaline niet meer 1e keuze zijn, maar wordt formoterol 1e keuze (LABA) ivm snellere werking →
dus het zal worden: stap 1: LABA met ICS
- LTRA/Montelukast is minder effectief dan ICS
- LTRA/Montelukast icm ICS is effectiever dan monotherapie ICS
- LTRA/Montelukast icm LABA is minder effectief dan ICS met LABA
- Toevoegen LTRA/Montelukast aan ICS en LABA bij ouderen mogelijk zinvol
,Astma (NHG Astma voor volwassenen, 2020)
Doel: optimale astmacontrole; minimaliseren van klachten, het risico op longaanvallen, beperking
in functioneren
- Stoppen met roken, niet meeroken en afraden e-sigaretten
- Prikkels die klachten uitlokken vermijden
- Dagelijks minimaal half uur matig intensieve beweging
- Gewichtsreductie
1. SABA, of ICS met formoterol (combinatie-preparaat) zo nodig
a. Bij ≤2 klachten per week overdag:
i. SABA zn 1-4 dd → bij inspanningsklachten 10-15 min voorafgaand, 2 uur lang
werking
ii. Formoterol (LABA) met ICS (beclomethason)
1. Formoterol werkt snel en grote therapeutische breedte
b. Indien mogelijk stap 1 overslaan → stap 2
2. ICS onderhoud in lage dosis, of ICS met formoterol (combinatie-preparaat) zo nodig
a. ICS (beclomethason) in lage dosis; 3 maanden
b. Bouw zo mogelijk af naar lagere dosis, maar nooit helemaal staken bij astmadiagnose
(tenzij duidelijk seizoensgebonden klachten)
c. ICS kunnen lokale bijwerkingen geven zoals heesheid en orale candidiasis
i. Kunnen soms verminderd worden door na inname de mond te spoelen
d. Bij hogere doseringen kunnen ICS het risico verhogen op systemische bijwerkingen
zoals hematomen of bijnierschorsinsufficiëntie
3. LABA onderhoud en lage dosis ICS → dus LABA toevoegen
a. Alternatief is een intermediaire dosis ICS zonder LABA
i. Nooit alleen een LABA, want verhoogde kans op ernstige astma-
longaanvallen, ziekenhuisopname en sterfte
ii. LABA kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals tremor van handen, hoofdpijn,
tachycardie en palpitaties
b. Overweeg LAMA (tiotropium) als alternatief voor LABA bij tremor of palpitaties
i. Géén alternatief voor ICS!
ii. Veel voorkomende bijwerking is een droge mond
c. Overweeg bij onvoldoende astmacontrole toevoeging van montelukast (LTRA) 1dd
10 mg
i. Indien na 2 maanden geen verbetering staken montelukast
ii. Kan verschillende bijwerkingen geven!
4. LABA onderhoud en intermediaire tot hoge dosis ICS → dus ICS dosis verhogen
a. Alternatief is een hogere dosis ICS zonder LABA
b. Overweeg bij onvoldoende astmacontrole tiotropium (LAMA) en/of montelukast 1
dd 10 mg toe te voegen of verwijs naar longarts
i. Evalueer na 1 jaar de effectiviteit, staak LAMA indien geen verbetering
ii. LAMA niet als alternatief voor ICS
5. Verwijzing naar longarts
a. Indien binnen 3-6 maanden niet goed onder controle
,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tychowilting. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.43. You're not tied to anything after your purchase.
