, Toelichting stofwisselingswegen
Overzicht van de verbranding van eiwitten, koolhydraten en vetten en ook de opbouw van die
stoffen. Die verbranding kan resulteren dat deze stoffen de citroenzuurcyclus ingaan (=keten van
chemische reacties waarbij er protonen (H+-ionen) worden geproduceerd die via elektronentransport
in de mitochondriën tot energie worden gemaakt die gebruikt kan worden in de cel.
• Koolhydraten (glucose)
o Glucose komt via spijsvertering het lichaam in, ook de lever kan glucose maken.
o Via glycogenese kan glycogeen aangemaakt worden (wordt via spieren en levercellen
gedaan) en
o via de glycogenolyse wordt dat weer afgebroken tot glucose.
o Als glucose gebruikt wordt voor de verbranding -spreken we van de glycolyse (= 1
glucosemolecuul wordt gesplitst tot 2 pyrodruivenzuurmoleculen en van die
pyrodruivenzuur wordt nog een Co2 gesplitst en dan ontstaat Acetyl-CoA1 en die
wordt dan gekoppeld aan oxaalazijnzuur en die gaat dan de citroenzuurcyclus in.
Oxaalazijnzuur is een koolwaterstof met 4 koolstofatomen → komt Acetyl-CoA erbij,
dat maakt het 6, ontstaat er citroenzuur → citroenzuur wordt langzaam afgebroken
en daar wordt energie uit vrijgemaakt.
▪ Dit is een proces dat continue gebeurt. Als het eenmaal Acetyl-CoA is, dan is
het onomkeerbaar. Maar pyrodruivenzuur kan ook omgezet worden in
glucose (=gluconeogenese) → hier ligt ook de verbinding naar vetten
• Vetten
o Vetten bestaan uit triglyceriden (glycerol met 3 vetzuren). In de afbeelding zie je dat
pyrodruivenzuur heen en weer kan naar glycerol; uit pyrodruivenzuur kan glycerol
gemaakt worden en andersom (zijn alle 2 propaanverbindingen). Glycerol kan met de
groene lijn aan de vetzuren gekoppeld worden tot mono- di- en triglyceriden
[=verestering] (triglyceride zit vooral in het wetweefsel). Die kan ook weer uit elkaar
gehaald worden (= Lipolyse; afbraak van vet, vergelijkend met glycolyse).
o Vet, vetzuren is eigenlijk de grootste bron van energie in het lichaam → blauwe pijl
naar Acetyl-CoA = bèta-oxidatie: worden steeds 2 koolstofatomen van een vetzuur
afgeknipt en die gaat dan het mitochondrium in, naar de citroenzuurcyclus en het
elektronentransportsysteem
o Vanuit Acetyl-CoA kan ook vetzuren opgebouwd worden, als iemand heel veel
glucose eet kan vanuit Acetyl-CoA vetzuren gemaakt worden (=Lipogenese)
• Eiwitten
o Zijn opgebouwd uit aminozuren, die kunnen ook naar het mitochondrium
o 3 soorten aminozuren
▪ Glucogeen: kunnen omgezet worden tot pyrodruivenzuur en vervolgens
gluconeogenese in (glucose worden)
▪ Ketogeen: worden Acetyl-CoA en kunnen ook weer vetzuur worden of vanuit
Acetyl-CoA verbrand worden in de citroenzuurcyclus
▪ Glucogeen: gaan direct citroenzuurcyclus in (naar oxaalazijnzuur of andere
chemische verbindingen die in die cyclus van chemische reacties zit). Die
moleculen kunnen ook vanuit de citroenzuurcyclus – worden dan vaak wat
langere koolstofketens – en kunnen dan ook weer omgevormd worden
pyrodruivenzuur (propaanverbinding)
• Pyrodruivenzuur wordt normaal verbrand in citroenzuurcyclus via Acetyl-CoA.
Uitzonderingen:
1
= ethaan met 2 C-atomen
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Simone216. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $0.00. You're not tied to anything after your purchase.