Praktisch Ondernemingsrecht
Hoofdstuk 1 – Introductie op het ondernemingsrecht
Ondernemingsrecht omvat alle in Nederland voorkomende bedrijven en
organisaties, winstgericht of niet. Deze kunnen in verschillende juridische
modellen worden gegoten, die rechtsvormen worden genoemd.
Het begrip onderneming heeft binnen het vermogensrecht geen vaste
definitie. In verschillende wetten staan verschillende definities.
Artikel 1 Wet op de ondernemingsraden (WOR)
‘Elk in de maatschappij als zelfstandige eenheid optredend organisatorisch verband
waarin krachtens arbeidsovereenkomst of krachtens publiekrechtelijke aanstelling arbeid
wordt verricht.’
Artikel 2 Handelsregisterbesluit
‘Van een onderneming is sprake indien een voldoende zelfstandig optredende
organisatorische eenheid van één of meer personen bestaat waarin door voldoende
inbreng van arbeid of middelen, ten behoeve van derden diensten of goederen worden
geleverd of werken tot stand worden gebracht met het oogmerk daarmee materieel
voordeel te behalen.’
‘Van een onderneming is geen sprake indien er naar het oordeel van de Kamer
onvoldoende omvang van activiteiten of omzet is.’
Ondernemingsrecht = privaatrecht.
Er worden twee soorten rechtsvormen onderscheden; de rechtspersoon en
de niet-rechtspersonen.
Een rechtssubject is een drager van rechten en plichten. Het subject kan
door entiteiten zelfstandig aan het rechtsverkeer deelnemen.
Onder Nederlands recht zijn natuurlijke personen en rechtspersonen een
rechtssubject.
Een rechtsobject is datgene waarop een rechtssubject recht kan hebben;
goederen zijn hier een voorbeeld van.
Artikel 1:1 lid 1 BW zegt ‘allen die zich in Nederland bevinden zijn vrij en
bevoegd tot het genot van de burgerlijke rechten.’ Zowel natuurlijke- als
rechtspersonen vallen hieronder.
Volgens artikel 2:3 BW bezitten ondernemingen rechtspersoonlijkheid en
daarom worden zij rechtspersonen genoemd.
Artikel 2:5 BW zorgt voor vermogensrechtelijke gelijkstelling van een
rechtspersoon met een natuurlijk persoon.
Zowel de natuurlijke persoon als de rechtspersoon is als rechtssubject
rechtsbevoegd; bevoegd en vrij tot het genot van burgerlijke rechten.
,Rechtsbevoegdheid heeft betrekking op de mogelijkheid om
rechtshandelingen te verrichten, overeenkomsten te sluiten, schulden aan
te gaan etc.
Rechtssubjecten
Natuurlijke personen – 1:1 BW Rechtspersonen – 2:3 BW
Naast rechtspersonen bestaan er in Nederland ook
personenvennootschappen. Deze rechtsvormen zijn geen rechtssubject.
Dieren zijn dit ook niet.
Rechtspersonen worden wat betreft vermogensrecht gelijkgesteld met
mensen. Personen- en familierecht van boek 1 BW is voor deze
rechtssubjecten niet aan de orde. Alle boeken van het BW met betrekking
tot het vermogensrecht kunnen in beginsel wel van toepassing zijn op
rechtspersonen.
Rechtspersonen zijn rechtssubjecten en worden daardoor
vermogensrechtelijke gelijkgesteld met natuurlijke personen. Ze zullen
altijd door middel van natuurlijke personen moeten functioneren. Hierdoor
heeft BW 1 door aanwezigheid van personen toch invloed op het
ondernemingsrecht.
Brievenbusmaatschappijen: Bedrijven die niet letterlijk vanuit Nederland
werken, maar hier wel gevestigd zijn om zo een hogere winstbelasting uit
eigen land te ontlopen.
Rechtspersoon met eigen kapitaal dat Geen minimumoprichtingskapitaal.
door middel van het uitgeven van
aandelen is verkregen. Beperkte persoonlijke
aansprakelijkheid van bestuurders en
aandeelhouders.
Inschrijving KvK vereist.
Besloten karakter; aandelen worden
op naam uitgegeven.
Aandeelhouders krijgen aandelen na
het storten van geld in de bv. In ruil
voor stemrecht over besluitvorming
en/of voor een deel van de winst.
Naamloze vennootschap (nv) Notariële akte vereist.
,Kapitaalvennootschap met beperkte Wel een minimumoprichtingskapitaal.
aansprakelijkheid.
Inschrijving KvK vereist.
Aandelen kunnen op naam of aan
toonder zijn en kunnen op een
aandelenbeurs worden verhandeld.
Er bestaan geen stem- of winstrecht
loze aandelen.
Vereniging (formeel en informeel) Behaalde winst mag niet worden
uitgekeerd aan leden.
Rechtspersoon met leden die een
ander doel heeft dan de coöperatie Formeel; oprichting met akte en
en de OWM en die niet gericht is op inschrijving KvK. De vereniging is dan
winst. Een vereniging kan een volledig rechtsbevoegd.
onderneming drijven, maar dit hoeft
niet. Informeel; oprichting zonder akte en
inschrijving KvK is een optie. De
vereniging is dan beperkt
rechtsbevoegd.
Coöperatie Verenigingsvorm waarbij een
ledenorgaan verplicht is.
Rechtspersoon is gericht op winst en
heeft als doel het voorzien in Notariële akte vereist.
stoffelijke behoefte van leden door
het sluiten van overeenkomsten met Inschrijving KvK vereist.
hen.
Onderlinge waarborgmaatschappij Hetzelfde als de coöperatie behalve
(OMW) dat ze als doel moet hebben dat ze
met haar leden
verzekeringsovereenkomsten sluit.
Stichting Niet gericht op winst.
Rechtspersoon met in beginsel één Behaalde winst mag niet uitgekeerd
orgaan en een ledenverbod. worden, behalve wanneer de
uitkering van ideële of sociale aard is.
Notariële akte vereist.
Inschrijving KvK vereist.
Personenvennootschappen BW 7A en WvK
Maatschap Stille maatschap; bedoeld voor
beroeps- of bedrijfsuitoefening.
Vennootschap verband waarin een
beroep of een bedrijf wordt Openbare maatschap; bedoeld voor
uitgeoefend. Oprichting op basis Beroepsuitoefening.
, van een overeenkomst waarbij
iedereen iets inbrengt. Stille maatschap treedt niet naar
De rechtsvorm is met name buiten onder één naam, de
bedoeld voor mensen die openbare maatschap wel.
grotendeels zelfstandig hun
diensten verlenen en daarbij Inschrijven KvK vereist.
bepaalde faciliteiten met elkaar
delen. Grootste verschil met vof/cv;
maatschap kan enkel
vertegenwoordigd worden als alle
maten een volmacht geven en dat
alle maten voor gelijke delen
aansprakelijk zijn voor de
verbintenissen.
Vennootschap onder firma (vof) Gebaseerd op de maatschap.
Oprichting vindt op dezelfde manier
Vennootschap voor plaats en inschrijven KvK is ook
bedrijfsuitoefening waarbij het vereist.
bedrijf altijd onder
gemeenschappelijke naam wordt Alle vennoten zijn bevoegd tot
uitgeoefend. vertegenwoordiging.
Alle vennoten zijn hoofdelijk
aansprakelijk voor de
verbintenissen van de vof.
Commanditaire vennootschap (cv) Stille vennoten; vennoten die slecht
geld hebben ingebracht, maar niet
Gebaseerd op de vof en heeft werkzaam zijn binnen of namens de
dezelfde oprichtingshandelingen en vennootschap. Deze bestaan naast
dezelfde definitie. de gewone vennoten.
De eenmanszaak is een niet wettelijk geregelde rechtsvorm, zonder
formele oprichtingsvereisten. Inschrijving bij KvK is voldoende.
Europese rechtsvormen
Europees Economisch Het verband heeft
Samenwerkingsverband (EESV) rechtspersoonlijkheid, maar alle
leden blijven naast de EESV
Oprichting vindt plaats door ten hoofdelijk aansprakelijk voor
minste twee natuurlijke of schulden.
rechtspersonen uit ten minste twee
verschillende lidstaten door middel Doel; economische werkzaamheid
van een overeenkomst en zonder van leden vergemakkelijken of
kapitaalinbreng. ontwikkelen.
Societas Europaea (SE) Winst mag worden uitgekeerd aan
betrokken rechtspersonen. Deze
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HBOrechtenstudent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.