Kunnen ouders of opvoeders kinderen beïnvloeden via opvoeding?
STELLING 1: De mens is vanaf zijn geboorte volledig bepaald
= Nature
De mens is erfelijk gedetermineerd
Pedagogisch pessimisme het kind is niet opvoedbaar
Ontwikkeling kind = een natuurlijk proces, niet beïnvloedbaar van buitenaf
STELLING 2: De opvoeding maakt de mens tot mens
= Nurture
Het milieu bepaalt de menselijke ontwikkeling (milieu = omgeving van het kind)
bv: je ouders, je dorp, je cultuur, …)
Omgevingsfactoren zijn doorslaggevend
Het kind wordt geboren als een onbeschreven blad en hoe het kind verder
ontwikkelt is afhankelijk van het milieu waarin het opgroeit.
STELLING 3: De mens bepaalt zichzelf
= Existentialistische opvatting
Deze opvatting wordt vooral verwoord door Sartre
De mens maakt zichzelf, hij is niet opvoedbaar
Menselijke vrijheid staat centraal
De mens maakt zelf keuzes en kiest zijn eigen doelen
Beïnvloeding is onmogelijk
STELLING 4: Genuanceerde, synthetische visie
Meerdere factoren beïnvloeden elkaar wederzijds:
1) Erfelijke aanleg: kinderen worden met een bepaalde aanleg geboren die het vele
ontwikkelingskansen geeft maar die ook grenzen aan stelt.
2) Milieu: bv: kinderen die opgroeien in een kansarm milieu krijgen ook vaker
minder mogelijkheden voor hun talenten te ontplooien.
3) Zelfbepaling: kinderen kunnen zelf bepaalde beslissingen nemen. Ze hebben een
eigen wil.
Hoofdstuk 2: het bio-ecologisch model van Bronfenbrenner
Bronfenbrenner gaat er van uit dat de omgeving waarin het kind zich opgroeit een grote
invloed heeft op zijn ontwikkeling.
Er is een wederzijdse beïnvloeding tussen kind en omgeving (al vanaf de conceptie)
1
, Het ecologisch model van Bronfenbrenner
4 niveaus die het kind gelijktijdig beïnvloeden:
1) Microsysteem
De dagelijkse directe omgeving waarin het kind leeft
Het gezin in voor het kind het belangrijkste microsysteem.
Om van een microsysteem te kunnen spreken, is dat het kind met een
vaste gesprekspartner omgaat
Het wordt gekenmerkt door een aantal aspecten:
o Sociale aspecten
onderlinge relaties, verwachtingen/eisen, …
o Fysische/materiële aspecten
de setting, de locatie, …
Kinderen zijn GEEN passieve ontvangers van de invloeden binnen het
microsysteem
Zij oefenen ook zelf invloed uit. Zij bouwen mee aan hun microsysteem en
geven er vorm aan.
Er is sprake van wederzijdse beïnvloeding
2) Mesosysteem
= Het geheel van microsystemen van het kind en hun onderlinge relaties.
Kwaliteit: kan variëren van zeer goed tot uiterst slecht
bv: de kwaliteit van de relatie tussen ouder en onthaalouder is goed. De
moeder kan haar vragen stellen en de onthaalmoeder neemt haar tijd ze te
beantwoorden.
Frequentie: geeft aan hoe vaak er contact is tussen de verschillende
microsystemen
bv: ouders kunnen nauwelijks tot geen contact hebben met de trainer
van de voetbalploeg van hun dochter.
2
, Waardering: kan verschillen van grote waardering tot afwijzing tot zelfs
overwaardering.
bv: afwijzing: ouders van een puber kunnen zeer afwijzend staan
tegenover de vriendengroep van hun kind.
Overgangen tussen microsystemen kunnen voor het kind vlot of minder vlot verlopen.
3) Exosysteem
= Systemen waarvan het kind niet direct deel uit maakt, maar het systeem heeft
wel een invloed op de ontwikkeling van het kind.
VOORBEELDEN van structuren rond een gezin:
- werk ouders
- sociaal netwerk (formeel/informeel)
- religieuze gemeenschap
- buurt
4) Macrosysteem
= staat voor overkoepelende culturele invloeden
Fragmentarisering heeft te maken met de verschillende microsystemen waarin
kinderen verblijven en de exosystemen waarin ouders functioneren.
Hoofdstuk 3:Balansmodel van Bakker
Opvoedingstaken van de ouders moet in balans zijn met hun vaardigheden om de
situatie aan te kunnen!
RISICOFACTOREN
Eigenschappen, gebeurtenissen of omstandigheden die de opvoeding van kinderen
bedreigen.
BESCHERMENDE FACTOREN
eigenschappen, gebeurtenissen of omstandigheden die de kans vergroten dat de
opvoeding en ontwikkeling van kinderen goed verlopen.
Situatie analyseren adhv 3 niveaus:
1) Microniveau
= ouder-, kind- en gezinsfactoren
BV: eigenschappen, opvoeding en gezinsinteracties
2) Mesoniveau
= sociaal gezins- en buurtfactoren
BV: school vrienden, buurt
DRAAGKRACHT
= Geheel van competenties en beschermende factoren waarmee men stresserende
situaties probeert te voorkomen of ermee leert omgaan.
DRAAGLAST
= Het geheel van taken dat ouders en kinderen te vervullen hebben.
De verhouding tussen beide bepaalt of de ouders de opvoeding “aankunnen”
Herstellen van de balans door opvoedingsondersteuning
Risicofactoren > beschermende factoren
draaglast > draagkracht
Komt vaker voor bij gezinnen in maatschappelijk kwetsbare positie
meervoudige risicofactoren op 3 niveaus = extra kans op opvoedings- en
ontwikkelingsprobelemen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinedenie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.