Summary
Samenvatting Biologie BvJ H4 - Ecologie, 4 VWO
- Course
- Level
- Book
Dit is een samenvatting van Thema 4 'Ecologie' uit het boek BvJ 4 VWO (deel b)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Mariecusters
Reviews received
Content preview
4.1 - Ontwikkeling v het levenOntstaan v organische stoffen en levende cellen
• Vóór ontstaan v leven → chemische evolutie.
• Biogenese theorie: ontstaan v leven uit levenloze materie.
o Oeratmosfeer: gasmengsel zonder zuurstof.
§ Toevoer v energie (bliksemontlading, uv-straling) → gassen ioniseren →
organische stoffen uit anorganische stoffen gemaakt.
• Anorganische stoffen
o Komen zowel in organismen voor als in de levenloze natuur.
o Kleine, eenvoudig gebouwde moleculen.
o Bv. CO2, H2O, keukenzout (NaCl), O2 (g).
• Organische stoffen
o Afkomstig v organismen of producten v organismen.
o Relatief grote, ingewikkeld gebouwde moleculen.
o Moleculen bevatten 1/meer atomen C, H, N en (vaak) O.
o Bv. koolhydraten (glucose, zetmeel), eiwitten (aminozuren),
nucleotiden, vetzuren.
o Oerzeeën: verdamping → indikking → organische soep → ontstaan v grote
organische moleculen → rangschikking in 'druppeltjes’ (protobionten) → ontstaan v
eerste cellen.
o Is vorm v zelforganisatie: er ontstaan eenheden met nieuwe eigenschappen
op een hoger organisatieniveau.
• Theorie v Shock: leven is ontstaan op bodem v/d zee.
o Black smokers: vulkanische schoorstenen waar water onder hoge druk uit
zeebodem spuit → mineralen aanwezig → zwart water → ontstaan protobionten.
• Miller-Urey-experiment: nabootsen v/h ontstaan v organische uit anorganische stoffen.
Prokaryoten
• Prokaryoten
o Eencellige organismen zonder celkern of andere zichtbare organellen.
o Kringvormig DNA-molecuul (los i/h cytoplasma).
o Eerste organismen op aarde waren prokaryoot. Ze waren:
§ Anaeroob: leven in milieu zonder zuurstof.
§ Heterotroof:
• Kunnen geen organische stoffen maken uit anorganische stoffen.
• Hebben andere organismen nodig als voedsel.
• Nemen organische + anorganische stoffen op uit milieu.
• Cyanobacteriën (blauwalg): bacteriën die in staat zijn tot fotosynthese.
o Autotroof:
§ Kunnen organische stoffen maken uit alleen anorganische stoffen.
§ Hebben geen andere organismen nodig als voedsel.
§ Nemen anorganisch stoffen op uit milieu.
o Produceren zuurstof.
Thema 4 Ecologie 1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mariecusters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now