2.1 – Transportsystemen
Circulatiesystemen bij dieren
• Eencelligen + organismen uit enkele cellagen
o transport v stoffen over kleine afstanden (diffusie, osmose, permease).
• Grotere organismen
o Planten à transport in twee richtingen.
o Dieren à vaak circulair transport m.b.v. hart.
§ Geleedpotigen (insecten, spinnen, duizendpoten, schaaldieren)
♦ Open circulatiesysteem: Bloed stroomt voor deel vrij door lichaam.
« Buisvormig hart laat lichaamsvloeistof + bloed rond organen
bewegen.
§ Gewervelde dieren
♦ Gesloten systeem (bloedsomloop): Hart pompt bloed door de
bloedvaten à enkelvoudig of dubbel.
« Effectiever + over grotere afstanden dan bij open systeem.
« Bij bloedvatenstelsels worden lichaamsvloeistof en
bloedplasma onderscheiden.
Bloedsomloop
• Enkelvoudige bloedsomloop: per omloop stroomt bloed 1x door het hart.
o Vissen: bloed gaat v organen, nr boezem (atrium), nr kamer (ventrikel), nr kieuwen.
• Dubbele bloedsomloop: per omloop stroomt bloed 2x door het hart (linker- en rechterhelft).
o Kleine bloedsomloop
§ RK – longslagaders – longhaarvaten – longaders – LB.
♦ Bloed neemt O2 op en geeft CO2 af.
o Grote bloedsomloop
§ LK – aorta – slagaders – haarvaten i/d organen – aders – onderste of
bovenste holle ader – RB
♦ O2 + voedingsstoffen afgeven aan cellen, CO2 + afvalstoffen
opnemen i/h bloed.
♦ Hogere druk bereikt à meer kracht dan bij kleine bloedsomloop.
• Circulatiesystemen zorgen voor een homogeen, intern milieu door:
o Transport v stoffen tussen intern en extern milieu (o.a. zuurstof, brandstoffen,
afvalstoffen);
o Transport v signaalstoffen (hormonen) tussen delen v/h organisme;
o Transport v bestanddelen v/h afweersysteem;
o Verdeling v warmte, die vrijkomt bij dissimilatie (bv. spieren).
• De bouw en werking v/e bloedsomloop hangen samen met de wijze v/d zuurstofvoorziening
en de zuurstofbehoefte van een diersoort.
Bloedsomloop bij gewervelde dieren
• Amfibieën
o Hebben een eenkamerhart
§ Perst deel v bloed vanuit hart nr longen + huid à O2 opgenomen in bloed.
§ Rest v/h bloed via lichaamsslagader (aorta) nr lichaam.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mariecusters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.