Samenvatting van de volledige Nederlandse literatuurgeschiedenis
8 views 0 purchase
Course
Nederlands
Level
VWO / Gymnasium
Samenvatting van de volledige literatuurgeschiedenis, waarbij elke stroming is onderverdeeld in historische context, belangrijkste kenmerken en andere subonderwerpen. Met deze samenvatting heb ik een 8 weten te behalen op mijn toets!
Middeleeuwen (1170-1550)
Historische context
• Historische periode: 500 –1500
• Feodaal stelsel/leenstelsel
o Grond werd door leenheren toebedeeld aan leenmannen (vazallen), in ruil voor
verplichting v persoonlijke trouw, militaire bijstand en belastinginkomsten.
• Middeleeuwen: donkere periode tussen de hoogtepunten v/d beschaving (500 en 1500).
o Vroege Middeleeuwen: opbouw v nieuwe beschaving na val Romeinse Rijk.
o Hoge Middeleeuwen: opkomst v steden.
o Late Middeleeuwen: steeds machtigere burgerij.
• Standenmaatschappij.
1. Geestelijkheid: priesters die konden lezen en schrijven.
2. Adel en ridders: macht door leenstelsel, soms lezen en schrijven.
3. Burgerij
• Geen eenheidstaal, maar taal heeft toch een naam: Middelnederlands/Diets
Algemene kenmerken
• Theocentrisch
o Alles draait om God en de duivel.
• Memento mori
o Gedenk te sterven.
• Aannemen op gezag
o Wat het gezag zegt, valt niet in twijfel te trekken.
• Gemeenschapskunst
o Geen persoonlijke handtekening kunstenaar, want God is schepper v alles.
• Moralistisch
o Ieder kunstwerk heeft een moraal.
§ Gods almacht aantonen.
§ Toehoorders aansporen tot een goed en deugdzaam leven.
Literatuur
• Orale literaire traditie (mondeling)
o Verhalen bedoeld om voorgedragen + beluisterd te worden --> beter onthouden.
o Literatuur werd vertaald/bewerkt naar het Frans of Latijn.
• Codex: boek dat door kopiisten met de hand werd geschreven in een scriptorium.
o 1450: uitvinding boekdrukkunst.
§ Oplagen werden groter + meer behoefte aan boeken.
• Roman: episch (verhalend) gedicht, waarin de lotgevallen v ridders worden beschreven.
1
, Eerste periode (1170 - 1300)
• Ridderlijke literatuur
o Voorhoofse ridderroman (Karelroman)
§ Gaat over Karel de Grote (modelvorst) en zijn vazallen.
§ Ondergeschikte positie + wrede behandeling vrouw.
§ Trouw aan leenheer beloond, ontrouw bestraft.
§ Wreed optreden v ridders, vechten om hiërarchie (rangorde)
§ Sprookjesmotieven
§ (Bloed)wraak
§ Bekend literatuurwerk: Karel ende Elegast
o Hoofse ridderroman
§ Hoofs: aan het hof.
§ Minne: verering v/d jonkvrouw.
§ Moedige en sterke, maar tegelijk slimme ridders.
§ Liefde als centraal thema.
§ Wonderlijke sfeer met sprookjeselementen.
• Geestelijke literatuur
o Levensbeschrijvingen v heiligen + mystieke werken (heiligenlevens)
• Burgerlijke literatuur
o Didactische (onderwijzende) en moraliserende elementen
§ Nut en waarheid staan voorop
o Bekend literatuurwerk: Van den Vos Reynaerde
Tweede periode (1300 - 1430)
• Ridderlijke literatuur
o Abele spelen: oudste wereldlijke toneelstukken.
• Geestelijke literatuur
o Verhalen waarin heilige figuren (legenden) optreden; gebeurt minstens één wonder.
• Burgerlijke literatuur
o Geschiedenisboeken, verhalen over liefde.
o Kluchten/sotternieën: verhalen over rauwe volksleven, vol realistische en erotische
grappen en grollen.
o Balladen: eenvoudige, verhalende gedichten in coupletten.
Derde periode (1430 – 1550)
• Rederijkerskamers: letterkundige verenigingen waar mensen voordrachten, toneel en
poëzie maakten.
• Drie belangrijke soorten toneelspelen
o Mysteriespelen:
§ Geloofsraadselen in toneelvorm.
o Mirakelspelen:
§ Wonderen op religieus gebied.
o Moraliteiten/sinnespelen:
§ Wijze les op zedenkundig of godsdienstig gebied.
§ Allegorische figuren: personificaties v karaktereigenschappen of bepaalde
begrippen.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mariecusters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.41. You're not tied to anything after your purchase.
