Summary
Samenvatting Thema's Maatschappijleer VWO Thema Parlementaire democratie
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van Thema's Maatschappijleer VWO Thema Parlementaire democratie. Alle belangrijke termen zijn dikgedrukt.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
LukevdW
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 3 Parlementaire democratie3.1 Wat is democratie?
Soeverein is een staat die op een bepaald gebied met duidelijke grenzen het hoogste gezag uitoefent
en het monopolie van geweldsuitoefening heeft. Thomas Hobbes was filosoof in de 17e eeuw. Hij
betoogde dat burgers er belang bij hebben om alle macht bij één soeverein neer te leggen. Het
alternatief zou namelijk een oorlog van allen tegen allen worden.
Politiek gaat over het maken van keuzes waaraan allen in een staat gebonden zijn. De meeste
onderwerpen waar de politiek mee bezighoudt, van dus van algemeen belang. In de politiek bestaat
er een dilemma: wil je efficiënt besturen (snel en daadkrachtig) of kiezen we voor maximale
participatie, wat meer staat voor zorgvuldige afwegingen?
Indirecte of representatieve democratie: het volk kiest volksvertegenwoordigers die de beslissingen
nemen en met een zekere regelmaat bij verkiezingen aan de bevolking verantwoording moeten
afleggen over hun beleid. Dit is praktischer dat directe democratie, waarbij het hele volk mag
meebeslissen. Met een kleinere groep mensen kom je sneller tot besluiten en de
volksvertegenwoordigers kunnen zich grondiger in kwesties verdiepen. De politieke macht is bij
representatieve politiek verdeeld over meerdere personen en instituties d.m.v. de trias politica.
Kenmerken van democratie zijn:
Individuele vrijheid: vrijheid van meningsuiting en leven binnen de grenzen van de
vastgestelde wetten zoals je zelf wilt
Politieke grondrechten: er zijn vrije en geheime verkiezingen, actief en passief kiesrecht
Politie en leger zijn wettelijk beperkt in hun bevoegdheden: je mag nooit zomaar
aangehouden worden, geweld mag alleen in bepaalde situaties worden gebruikt
Onafhankelijke rechtspraak: rechters staan los van het parlement en de regering en hoeve
zich daar niet te verantwoorden
Persvrijheid: massamedia controleren de machthebbers en informeren het volk
In het parlementair stelsel is het rechtstreeks gekozen parlement het hoogste machtsorgaan. Er
wordt een kabinet van ministers en staatssecretarissen geformeerd, dat te allen tijde
verantwoording aan het parlement verschuldigd is (en dus indirect aan het volk). Een land met een
parlementair stelsel en een koningshuis noemen we een constitutionele monarchie. Nederland is
sinds 1814 een constitutionele monarchie.
In een presidentiële democratie kiest de bevolking niet alleen een parlement, maar ook de president,
die veel bevoegdheden heeft. Hij staat aan het hoofd van de regering en heeft dus veel macht. Om
deze macht enigszins te beperken, bestaat er het ontbindingsrecht; het recht om het parlement te
ontbinden. Dit stelsel is een presidentieel stelsel.
In een dictatuur zijn de drie machten (wetgevende, uitvoerende, rechterlijke) niet van elkaar
gescheiden, maar juist in handen van een kleine groep mensen. Kenmerken zijn:
Beperkte individuele vrijheid
Nauwelijks politieke vrijheid
Dikwijls is er overheidsgeweld
Er bestaat geen onafhankelijke rechtspraak
De massamedia en ook kunstuitingen staan onder censuur
Snelle en efficiënte besluitvorming zou je een “voordeel” van dictaturen kunnen noemen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LukevdW. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51292 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now