Pedagogiek 1b – College 1
Orthopedagogiek en externaliserende gedragsproblematiek
Leerdoelen:
- Beschrijven wat orthopedagogiek als wetenschappelijke discipline inhoudt
- Beschrijven wat externaliserende gedragsproblemen zijn
- Bediscussiëren hoe externaliserende gedragsproblemen vanuit de
orthopedagogiek benaderd kunnen worden
Wat is orthopedagogiek?
Ortho-pedagogiek
Ortho -> afgeleid van orthós (grieks voorvoegsel) = recht, juist, goed
Pedagogiek -> afgeleid van paidagoogia (oud-grieks) = opvoeding. Paid= Kind
Agoogia= Vervoer, Paidagoogia= slaaf die kinderen naar school bracht.
“Slaaf die kind naar vrijetijdsbesteding brengt.”
Kortom: bij een niet normatief verlopend opvoedingsproces of een dreiging daartoe,
kan de hulp van een orthopedagoog ingeschakeld worden om de opvoeding weer
recht te zetten.
Wat is opvoeden?
Van Dale: grootbrengen, lichamelijk en geestelijk vormen
Prof. Kok (1987):
- Wederzijdse beïnvloeding van opvoeder en kind
- Dynamisch proces: 1. kind ontwikkelt zich vanuit innerlijke drang
(opvoedingsbehoefte) (voor ieder kind anders), 2. opvoeder speelt in op de
opvoedingsbehoefte
Orthopedagogiek:
- De wetenschap van de bijzondere of specifieke opvoeding en het in de
ontwikkeling belemmerde kind
- Gericht op opvoedingsproblemen (speciale opvoedingsopdracht bij problemen
met kinderen)
- Voorkomen en terugdringen van problemen: stagnerende ontwikkeling op
gang brengen en “herstel van het gewone leven” (orthopedagogiek ook een
handelingswetenschap)
Hoe onderscheid orthopedagogiek zich?
Pedagogiek?
- Opvoedkunde, leer van de opvoeding
- Orthopedagogiek: speciale opvoeding, aangepast aan kind (sub discipline van
pedagogiek)
Ontwikkelingspsychologie?
- (Problemen in) ontwikkeling (ook sociale ontwikkeling) bezien vanuit het kind
- Orthopedagogiek: problemen bezien vanuit perspectief van de
opvoedingsdynamiek
De medische wetenschap (psychiatrie)?
- Problemen als ziektes en stoornissen (ziektebeelden)
, - Orthopedagogiek: problemen bezien vanuit perspectief van de
opvoedingsdynamiek
Orthopedagogiek is divers, breed en heeft veel raakvlakken met andere
disciplines. Orthopedagogiek is een discipline die niet overal in de wereld
bekend is.
Problematische opvoedingssituatie
De problematische opvoedingssituatie (Ter Horst, 1980)
- Situatie tussen opvoeders en kind, die perspectiefloos wordt ervaren en
waarbij hulp van buitenaf nodig is om weer perspectief te bieden
- Opvoeding als middel om tot positieve ontwikkelingsuitkomsten te komen
Goodness of fit (Thomas & Chess, 1977):
- De mate van afstemming tussen de omgeving en de individuele
kindkenmerken, niet? Kind kan in opvoeding belemmerd worden.
- Optimalisering eisen en verwachtingen van omgeving aan temperament kind
- ‘Werken op maat’
Empirisch-analytisch benadering
- Systematische en methodische manier van kennisvermeerdering (De Groot,
1961)
- Evidence-based: niet door theorieën werken, maar theorieën zijn getoetst.
Orthopedagogiek als discipline
Orthopedagogiek is een handelingswetenschap die met haat kennis het handelen
van opvoeders en hulpverleners moet ondersteunen.
Praktijk vs. wetenschap?
Empirische wetenschap: theorievorming ter verklaring van problemen/beschrijving
van stagnerende factoren.
Praktijk moet zelf de vertaalslag maken (top-down)
Praktische wetenschap: naast kennis ook kunde, er moeten vaardigheden
ontwikkeld worden.
Praktijk moet aanpak kunnen verantwoorden (bottom-up)
Normaal onderdeel van ontwikkeling
Soms sprake van een stoornis (DSM-V)
- Oppositioneel opstandige stoornis (ODD): oppositional defined disorder:
patroon waarbij kinderen geïrriteerde stemming hebben en wraakzuchtig zijn.
Zo duidelijk dat omgeving daar stress van heeft, of het scoiale leven
verstoord.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller charlottehuijzers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.