Summary
Samenvatting sociaal bewustzijn, inclusief uitgewerkte leerdoelen les 1 t/m 6
- Course
- Institution
De samenvatting bevat alles wat je moet kennen voor het tentamen
[Show more]
1 review
By: margokoppelaar • 4 months ago
Seller
Follow
jis2001
Reviews received
Content preview
Uitwerking lessen sociaal bewustzijnLes 1
Wat verstaan we onder sociologie?
1. Waarneming
2. Zingeving
3. Referentiekader
4. Selectiviteit (wat vind je wel en niet belangrijk)
5. Definitie van de situatie
*Denk hierbij ook aan de plaatjes van optische illusies
Waarnemen hoeft niet alleen te zijn wat je ziet, wat je ziet kan in werkelijkheid anders zijn. In wat je
ziet moet je niet te stellig zijn, er zou ook een andere visie mogelijk kunnen zijn.
- Sociologie is een wetenschap die het samenleven van mensen bestudeert
- Ervaringen en waarnemingen sociologisch geduid
- Oordeel van mensen over situaties wordt bepaald door beelden en voorstellingen die mensen
hebben vanuit hun referentiekader
- Een referentiekader is het geheel van kennis, verklaringen en oordelen met betrekking tot onze
sociale omgeving
Alle kennis en ervaring maakt dat je een bepaalde interpretatie geeft aan een bepaalde waarneming.
- Mensen blijken selectief te zijn ten aanzien wat zij in een bepaalde situatie waarnemen. Om die
reden maken wij een onderscheid tussen: zakelijke werkelijkheid (objectief) en beleefde
werkelijkheid (subjectief)
- Mensen blijken vanuit hun referentiekader niet alleen waar te nemen maar ook te oordelen (soms
vooroordelen)
- We maken een onderscheid tussen alledaagse kennis en wetenschappelijke (sociologische) kennis
Handelen is vaak gebaseerd op eerdere aannames. (bv. dove mensen zijn niet zo slim, dus je gaat er
ook vanuit dat dove mensen niet zo slim zijn.)
Sociologie als wetenschap
1. Ontstaan van de sociologie (pas sinds 18 e/19e eeuw)
Drie factoren droegen bij tot het ontstaan van sociologie als crisiswetenschap
a. Maatschappelijke omwentelingen (Franse revolutie)
b. Ontstaan van het begrip “maatschappij” als aparte levenssfeer
c. Herstel van oude relaties (hiërarchie met machthebbers/’normale’ bevolking), ze wilden terug naar
de situatie van daarvoor, deze gedachte kwam op vanuit de Franse revolutie. (kwam op bij
communisme, iedereen is gelijkwaardig)
2. Omschrijving van de sociologie
- Bestudeert het samenleven van mensen, dat wil zeggen het gedrag van mensen in hun onderlinge
relaties en de vast gedragspatronen. De sociologie wil dit in hun ontstaan, voortbestaan en
verandering verklaren
- Pretendeert een wetenschap te zijn, dat wil zeggen, empirisch (waarnemen, dus niet wat je zelf
bedenkt, observeren) en generaliserend (Tony houdt van koffie, dus alle dove mensen houden van
koffie, als je een grote groep hebt en 90 van de 100 houden van koffie kan je wel generaliseren, maar
bij een kleine groep niet).
,3. Waardevrijheid en objectief
- Het probleem voor de sociologie en daarmee voor de socioloog is om de wetenschappelijke
“objectieve” oordelen gescheiden te houden van wat hij op grond van persoonlijke opvattingen en
waarden voor wenselijk houdt
- De socioloog Max Weber bepleitte waardevrijheid: wetenschappelijke oordelen scheiden van de
eigen wensen van de socioloog
Bv. jij bent doof en uit jouw onderzoek komt dat alle doven van koffie houden, maar jij houdt van
thee, dan moet je toch je eigen wensen aan de kant zetten en uitgaan van de wetenschappelijke
oordelen.
Betekenis van de sociologie
Sociologie overbodig?
Sociologie heeft een belangrijke functie, niet alleen bij onderzoeken en analyseren van problemen,
anderzijds bij het aandragen van alternatieve oplossingen (voorspellen op lange termijn).
Hierbij zien we de volgende mogelijkheden:
- Sociologieontwikkeling
- Sociologieoverdracht
- Sociologietoepassing
- Sociologiegebruik
Sociologie bedreigend?
Sociologie breng nieuwe perspectieven in (wij- en zij-)
Onbedoelde gevolgen
Mensen denken dat ze bewust doelen nastreven: sociologie laat ook zien dat veel zaken onbedoelde
gevolgen hebben. De samenleving is enerzijds maakbaar en kneedbaar, anderzijds weerbarstig met
weerstand tegen rationeel ingrijpen. Maatschappij is het resultaat van allerlei tegengestelde
strevingen en handelingen
Maatschappelijke betekenis van de sociologie
Sociologie komt voor uit verwondering over maatschappelijke ontwikkelingen en verschijnselen.
Sociologie legt belangrijke verbanden en draagt bij aan maatschappelijke bewustwording
Sociologisch taalgebruik is belangrijk want:
- Zonder goede begrippen ontstaat een terminologische chaos
- Maatschappelijke verschijnselen moeten we goed benoemen
Sociologisch jargon:
- Ontleend aan omgangstaal
- Met begrippen uit andere wetenschappen
- Met eigen specifieke vakwoorden
- Begrippen zijn bouwstenen voor theorievorming
- Er is geen consensus over de sociologische begrippen
Oppassen voor: Reïficatie (slaat op het toekennen van menselijke eigenschappen aan dingen en op
het versluieren van de betrekkingen tussen de mensen achter de beweging van de dingen) en
Tautologische redeneringen (Herhaling van iets dat al gezegd is, bv enkel en alleen)
- Definitie (begripsbepaling door middel van diverse termen, zodat bedoelde gevallen er bij horen en
niet bedoelde worden uitgesloten)
- Onderzoek (omvat operationele definities met waarneembare elementen die het verschijnsel
meetbaar maken)
, - Ideaaltype (beschrijving van verschijnsel in meest zuivere vorm; de praktijk is regelmatig meer
divers)
5 dimensies van Hofstede:
Kleine machtsafstand <-> Grote machtsafstand (in NL niet zo groot)
Individualistisch <-> Collectivistisch (in NL veel individualisme)
Masculien <-> Feminien (in NL bijna geen vaste rolverdeling meer)
Lage onzekerheidsvermijding <-> Hoge onzekerheidsvermijding (in NL redelijk laag)
Kortetermijngerichtheid <-> Langetermijngerichtheid
Hoog collectivisme gehalte -> veel groepen, individuele rechten ondergeschoven.
Masculien -> een samenleving waarin de sociale sekse-rollen duidelijk gescheiden zijn: mannen
worden geacht assertief en hard te zijn en gericht op materieel succes; vrouwen horen bescheiden
en teder te zijn
Feminien -> Tegenovergestelde van masculien
In Nederland gaan we vrij makkelijk om met onzekere situaties (lage onzekerheidsvermijding), in
Griekenland is dit heel hoog.
Macro (geloof/politiek) -> Meso (school/werk) -> Micro (gezin/familie)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jis2001. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now