Samenvatting Burgerlijk Recht eerste jaar bedrijfsmanagement marketing/logistiek aan Odisee.
Deze samenvatting is volledig en bevat alle hoofdstukken gegeven door Mr. Swerten. Ik heb dankzij deze samenvatting een 15/20 behaald op mijn examen. Succes!
Het recht omvat een geheel van gedragsregels en normen. Deze gedragsregels en normen hebben tot doel het
maatschappelijke leven te ordenen. De regels worden opgelegd door de overheid. De regels zijn afdwingbaar.
Gebodsbepalingen
- Legt een verplicht gedrag op. Dit kan zowel positief als negatief.
Positief; in geval van overlijden dient het overlijden binnen de 24u kenbaar gemaakt te worden aan
de ambtenaar van de burgerlijke stand ( = verplichting aangifte nalatenschap).
Negatief; Schuldig verzuim hulp te verlenen aan iemand die in groot gevaar verkeert.
Verbodsbepalingen
- Sommige gedragingen zijn algemeen verboden.
Art 144 BW: Niemand mag een huwelijk aangaan voor hij de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt.
Diefstal
Belovende regels
- Regels die beloven.
Ieder heeft het recht om een menswaardig leven te leiden. ( recht op onderwijs, recht op arbeid, etc…)
Dwingend recht
- Regels waarvan niet afgeweken mag worden.
Schoolplicht
Aanvullend recht
- Rechtsregels die de verhouding tussen partijen regelen voor zover daarover niets is overeengekomen.
Koopcontract zonder overeenkomst
Goede zeden
- Rechtshandelingen in strijd met de openbare orde of goede zeden zijn nietig.
Schending van goede zeden; prostitutie, moord, etc…
→ Doel om het maatschappelijk leven te ordenen
= De overheid vaardigt de regels uit
1.2. Indelingen van het recht
Privaatrecht
Regelt de verhouding tussen de burgers onderling.
- Burgerlijk recht
Geeft o.a. regels aan m.b.t. familiale verhoudingen, contracten tussen burgers, zakelijke rechten,…
- Handelsrecht
Regels inzake het statuut van handelaars en van bepaalde handelsverrichtingen (bv wissels, cheques, …)
- Gerechtelijk privaatrecht
Geeft aan hoe het gerechtelijke apparaat georganiseerd is en op welke wijze procedures voor
de rechtbank gevoerd moeten worden.
- Internationaal privaatrecht
Geeft o.a. aan welke rechter bevoegd is en welke rechtsregels toegepast moeten worden als er
een grensoverschrijdend rechtsprobleem is.
Publiekrecht
Regelt de algemene belangen en heeft betrekking op de inrichting, de werking en de onderlinge
verhoudingen van de overheidsorganen, en op de verhouding van de overheid tot de burgers.
- Staatrecht
Het geheel van regels die betrekking hebben op de inrichting en de werking van de staat en de
onderlinge verhoudingen tussen de organen van de staat. Het omvat o.a. de
bevoegdheidsverdeling tussen de federale overheid en de gemeenschappen en gewesten.
- Administratief recht
Regels die nodig zijn voor de werking van de overheidsinstanties, de manier waarop de burger zicht
tot de overheid kan richten,..
- Strafrecht
1
, lOMoARcPSD|6346928
Samenvatting Burgerlijk Recht
Geeft aan welke gedragingen strafbaar zijn en welke sancties er tegenover staan.
- Strafprocesrecht
Welke wijze misdrijven kunnen vastgesteld en opgespoord worden en hoe de procedure verloopt
om beklaagden te vervolgen.
- Fiscaal recht
Regelt de problematiek van de belastingen.
Objectief recht
Is een geheel van normen die de menselijke activiteiten, de onderlinge verhouding tussen mensen en
hun verhouding tot de gemeenschap regelen.
Subjectief recht
Bevat de aanspraken die een persoon tegenover een ander laat gelden. Deze aanspraken zijn
gebaseerd op het objectieve recht.
Materieel recht
Bevat de regels die rechten toekennen en plichten opleggen.
Formeel recht
Geeft aan hoe de naleving van het materiële recht verzekerd kan worden.
1.3. De bronnen van het recht
Wetgeving sensu lato
Internationale verdragen en beslissingen van supranationale organisaties
Recht van de Europese Unie
3 beleidsinstrumenten;
- De richtlijnen
- De vorderingen
- De beschikkingen
De grondwet (GW)
Meest fundamentele wet in België. Zij regelt de inrichtingen van de inrichting van de machten
binnen de staat en waarborgt de fundamentele rechten en vrijheden van de burgers.
- Wetgevende macht
- Uitvoerende macht
- Rechterlijke macht
Wet sensu stricto
Wet die door de Kamer van Volksvertegenwoordigers tot stand komt.
Decreten
Wetten die op het niveau van de Gemeenschappen en Gewesten gestemd worden. In Brussels
Hoofdstedelijk Gewest noemt men dit een ordonnantie.
Koninklijk Besluit (KB)
Besluit van de gemeenschaps- en gewestregeringen
Ministeriële Besluiten (MB)
Rechtspraak
Het geheel van de beslissingen van hoven en rechtbanken vormen de rechtspraak, die ons leert hoe
een rechter de wet in een concreet geval toepast.
Rechtsleer
Is het geheel van wetenschappelijke publicaties over juridische aangelegenheden. Het gaat om een
geheel van opinies over het recht en de interpretatie ervan.
Gewoonte – billijkheid
De gewoonte is een gevestigd gebruik dat in een samenleving algemeen als bindend wordt
beschouwd, zonder dat het zijn neerslag heeft gevonden ineen of andere wetgevende maatregel.
2. Structuren en instellingen
2
, lOMoARcPSD|6346928
Samenvatting Burgerlijk Recht
België
Democratisch land. Democratie betekent letterlijk macht door/voor het volk.
Rechtstaat
Scheiding van machten
Monarchie = een Koning staat aan het hoofd van zijn land. = 1 heerser. De koning wordt niet door
verkiezingen gekozen, maar wordt erfelijk aangeduid volgens het eerstgeboorterecht. De grondwet
wilde voorkomen dat de macht bij de Koning lag, werd deze macht beperkt door de techniek van de
scheiding der machten. Het parlement heeft de hoogste macht.
Federale staat = België telt 3 unitaire niveaus:
- Federale overheid
- Provincies
- Gemeenten
2.1. Federaal niveau
2.1.1. Parlement
Samenstelling
Het federale Parlement is een onderdeel van de federale wetgevende macht die bestaat uit de Koning, de
Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat.
De Kamer: vertegenwoordigd het federale niveau
150 leden
Om de 5 jaar rechtstreeks verkozen door alle Belgen
Evenredige vertegenwoordiging
Per kieskring
Kiesdrempel: 5 %
De Senaat: en Gemeenschappen Gewesten
50 gemeenschaps-/gewestsenatoren (29 Vl. + 20 Fr. + 1 D.)
29 Vlaams Parlement (incl. 1 uit Brussel) + 10 Franse Gemeenschap + 8 Waals Gewest.+ 2 Brussel
Hoofdstedelijk Gewest + 1 Duitstalige Gemeenschap
10 gecoöpteerde senatoren (6 Vl. + 4 Fr.)
5 jaar
Niet permanent orgaan (8x); komt samen in een gewone zitting
Max. 2/3 zelfde geslacht
Meerderjarige kinderen van de Koning = geen senator worden wegens rechtswege
2.1.2. De regering
Uitvoerende macht
Koning
- Als persoon
Politiek onbekwaam
Politiek onverantwoordelijk
Onschendbaar
- Bevoegdheden Koning
Als wetgevende macht
Wetsontwerpen indienen
Wetten bekrachtigen
Als uitvoerende macht
Wetten afkondigen
Wetten uitvoeren
Benoemt ministers
o Structuur
Eerste minister
o Taalpariteit
2.2. Regionaal niveau
De gemeenschappen
Indeling
Vlaamse
Franse
Duitstalige
Bestuur
- Vlaams parlement
● 118 rechtstreeks verkozen leden
● 6 uit Nederlandstalige lijst van Brussels Hoofdstedelijk Parlement
● Legislatuurparlement (5 jaar samen met Europese verkiezingen)
- Vlaamse Regering door Vlaams parlement gekozen
De gewesten
Indeling
Vlaams
Waals
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Bestuur
– In Vlaanderen gewestbevoegdheden uitgeoefend
door gemeenschap
– Parlement en regering
2.3. Provincies en gewesten
- 10 provincies
Provincieraad -> leden voor 6 jaar verkozen worden
- 589 gemeenten
Burgemeester
Gemeenteraad
College van burgemeester en schepenen
2.4. Rechtbanken en hoven
Deel 1: Personen – en familierecht
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sxny09. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.21. You're not tied to anything after your purchase.
