Bio thema 3: gaswisseling en uitscheiding
Paragraaf 1: het ademhalingsstelsel van de mens
Gassen worden opgenomen uit en afgegeven aan de lucht.
Neusholte is een reukzintuig en bekleed met neusslijmvlies.
Buitenste laag hiervan bestaat uit trilhaarepitheel.
o Daarin komen slijmproducerende cellen en trilhaarcellen voor
Neusharen houden grote stofdeeltjes tegen.
o Aan het slijm blijven verontreinigingen en ziekteverwekkers kleven.
o Beweging trilharen brengt slijm naar keelholte waar het wordt doorgeslikt.
- In neusholte wordt lucht gereinigd, gekeurd, verwarmd en vochtig gemaaakt.
- Verbonden met bijholten en andere holten.
o Verkouden? – holten zwellen op – uitgangen afgesloten – slijm hoopt op.
In strottenhoofd liggen stembanden: trillen als er lucht langs komt – geluid vormt met stand
tong, tanden en lippen.
Luchtpijp bevat hoefijzervormige kraakbeenringen – hierdoor blijft pijp altijd open staan.
- Pijp splitst in 2 bronchien – bevatten ook kraakbeenringen.
o Vertakken zich in bronchiolen – geen kraakbeenringen, wel spierweefsel
Door samentrekking vernauwen/wijden bronchiolen
Hoeveelheid lucht ademhaling beinvloed.
Adrenaline verwijd bronchiolen.
- Alles bekleed met slijmblies – buitenste laag = trilhaarepitheel.
Longblaasjes (alveoli): aan uiteinden kleinste bronchiolen. 1-cellaags
- Binnenkant bedekt met alveolair vocht
o Hierin lost zuurstof eerst op, dan diffusie naar longhaarvaten.
o Diffusie veroorzaakt door verschil zuurstofspanning (pO2) alveolaire vocht en
bloedplasma.
o Verschil pCO2 diffusie CO2 van bloedplasma naar vocht.
- Longblaasjes omringd met longhaarvaten
In longhaarvaten wordt O2 gebonden aan hemoglobine in rode bloedcellen
- (Hb + O2 HbO2 (oxyhemoglobine))
Hemoglobine: globine en 4 heemgroepen.
- Heemgroepen bevatten ieder een ijzeratoom: kan zuurstofmolecuul binden.
, o Evenwichtsreactie.
Meeste zuurstof meteen gebonden aan hemoglobine pO2 verschil blijft aanwezig, dus
meer diffusie – meer zuurstof kan worden opgenomen
Hb + O2 HbO2 = evenwichtstreactie
Hoeveelheid vrijkomende O2 is afhankelijk van pO2, die weer afhankelijk is van
activiteit cellen activiteit cellen dus van invloed op evenwicht.
pH bloed ook invloed.
Bohr-effect: de eigenschap van hemoglobine dat als de concentratie CO2 in bloed toeneemt,
de afgifte zuurstof aan cellen toeneemt.
Temperatuur van invloed: hogere temp = meer O2 vrij uit HbO2
Transport CO2
Door het spanningsverschil vindt diffusie van O2 uit de haarvaten naar de weefsels en van
CO2 uit weefsels naar bloed plaats.
- Groot deel van dit CO2 wordt door het bloedplasma vervoerd als HCO3- ionen; ander
deel gebonden aan hemo
o Co2 kan binden met water tot H2CO3 – instabiel
Koolzuuranhydrase in rode bloedcellen versnelt deze
evenwichtsreactie
- Vrijkomen HCO3- gepaard met vrijkomen Cl- vanuit bloedplasma om el.
Ladingsverschil in stand te houden.
- In longhaarvaten laten CO2 los van hemoglobine.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mariskafaasen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.