Summary
samenvatting, psychologie; een inleiding.
- Course
- Institution
- Book
Een samenvatting van het vak inleiding in de psychologie.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie met MyLab NL toegangscode, ISBN: 9789043034593 Minor Toegepaste Psychologie
Seller
Follow
anoukvanderwielen
Content preview
Samenvatting inleiding in de psychologie – tentamen periode 1.Hoofstuk 1.
1.1
Wat is psychologie?
Het woord psychologie is afkomstig uit het Oudgrieks. Psyche betekend geest. Het
aanhangsel -ologie betekent gebied van studie. De letterlijke betekenis van psychologie is
dus ‘de studie van de geest’. Psychologie bestaat uit een groter terrein dan de meeste
mensen beseffen. Niet alle psychologen werken als therapeut. Ruwweg vallen psychologen
in 3 grote groepen uiteen:
Experimenteel psychologen: Zij voeren onderzoek uit dat nieuwe psychologische
kennis creëert.
Docenten psychologie: Zij geven les aan studenten van bacheloropleidingen en
aan universiteiten. Op universiteiten doen ze ook wetenschappelijk onderzoek.
Toegepast psychologen: Zij gebruiken de kennis die door experimenteel
psychologen is vergaard om problemen van mensen op te lossen door middel van
trainingen, het ontwerpen van speciale gereedschappen of psychologische
behandelingen. Ongeveer twee derde van de psychologen werkt als toegepast
psycholoog.
Specialisaties in de toegepaste psychologie:
Hieronder zijn enkele specialisaties van toegepaste psychologen uitgewerkt.
Arbeids- en organisatiepsychologen: Zij hebben zich gespecialiseerd in
aanpassingen aan de werkplek die de productiviteit en de arbeidsmoraal van
werknemers moet maximaliseren.
Sportpsychologen: Zij helpen atleten hun prestaties en motivaties te verbeteren, door
trainingssessies te plannen en door hen te leren hun emoties onder druk te
beheersen.
Schoolpsychologen: Zij zijn deskundig op het gebied van lesgeven en leren. Zo
houden zij zich bezig met onderwerpen op het gebied van leren, het gezin of
persoonlijke omstandigheden die schoolprestaties kunnen beïnvloeden.
Klinisch psychologen en counselors: Zij helpen mensen zich aan te passen op sociaal
en economisch gebied, of om moeilijke keuzes in hun relaties, hun carrière of
opleiding te maken.
Forensisch psychologen: Zij leveren hun psychologische expertise aan het wets- en
rechtssysteem. Forensische psychologen kunnen gevangenen in penitentiaire of tbs-
inrichtingen testen om vast te stellen of ze vrijgelaten kunnen worden of fit genoeg
zijn om voor de rechtbank te verschijnen.
Omgevingspsychologen: Zij proberen de interactie met onze omgeving en het milieu
te verbeteren.
Gerontopsychologen: Zij helpen ouderen hun gezondheid en welzijn te behouden en
effectief te leren omgaan met leeftijdgeraleerde problemen.
Pseudopsychologie
Horoscopen en paranormale fenomenen zijn erg vermakelijk voor mensen, maar het is geen
werkelijkheid. Dit valt onder de pseudopsychologie: niet onderbouwde psychologische
aannamen die als wetenschappelijke waarheden worden gepresenteerd. Door kritisch na te
denken over gedrag en geestelijke processen kunnen we psychologie en pseudopsychologie
onderscheiden.
Kritisch denken
Voor kritisch denken zijn 6 vaardigheden die hierbij kunnen helpen:
1. Wat is de bron?
, 2. Is de bewering redelijk of extreem? Wanneer een bewering te extreem is, kun je
concluderen dat deze vaak niet waar is.
3. Wat is het bewijsmateriaal? Er is wetenschappelijk onderzoek nodig.
4. Kan de conclusie beïnvloed zijn door bias? Er zijn twee soorten bias die voor kunnen
komen; de emotionele bias en de confirmation bias.
5. Worden veelvoorkomende denkfouten vermeden?
6. Zijn er voor het oplossen van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
1.2
Het biologische perspectief
Descartes stelde het eerste radicaal nieuwe idee dat uiteindelijk leidde tot de moderne
psychologie: een scheiding tussen geest en lichaam. Descartes’ denkbeeld sloot aan bij de
nieuwe ontdekkingen over de biologie. Dankzij deze ontdekkingen gecombineerd met
Descartes’ scheiding van lichaam en geest, konden wetenschappers voor de eerste keer
aantonen dat er biologische processen ten grondslag liggen aan sensaties. 400 jaar later
vormt Descartes perspectief de basis voor het moderne biologische perspectief. De
biologische psychologie wordt gecombineerd met de biologie, de neurologie en andere
disciplines die geïnteresseerd zijn in processen in de hersenen tot het nieuwe vakgebied van
de neurowetenschap. Een andere belangrijke variant van de biologische psychologie is
door Charles Darwin geformuleerd. Volgens deze evolutionaire psychologie komt een
groot deel van het menselijk gedrag voort uit overgeërfde neigingen. Volgens de
evolutionaire psychologie hebben invloeden in de omgeving de stamboom van de mens
gesnoeid. Darwin noemde dit natuurlijke selectie. Tijdens dit proces evolueerden de
lichamelijke kenmerken van een soort in de richting van de kenmerken die de best
aangepaste organismen een voordeel gaven in de strijd om het bestaan.
Het cognitieve perspectief
De Duitse wetenschapper Wilhelm Wundt dacht dat het mogelijk was de menselijke geest op
eenzelfde manier te simplificeren als het periodiek systeem dat de scheikunde had
vereenvoudigd. Wundts student Titchener bracht de zoektocht naar de elementen van het
bewustzijn naar Amerika, waar hij het structuralisme begon te noemen. Wundt en Titchener
kregen veel kritiek te verduren. Een van de luidruchtigste criticasters van Wundt was William
James. Hij beargumenteerde dat de benadering van Wundt veel te beperkt was. De
psychologie moest zich richten op de functie van bewustzijn en niet alleen op de structuur
ervan. James opvattingen leidden tot de richting in de psychologie die het functionalisme
wordt genoemd. Het structuralisme en het functionalisme maakte allebei deel uit van het
cognitief perspectief. Hierbij lag de nadruk op geestelijke activiteiten zoals waarnemingen,
interpretaties, verwachtingen, overtuigingen en herinneringen.
Het behavioristische perspectief
Rond 1900 werd een bijzonder radicale groep wetenschappers bekend, zogenaamde
behavioristen, doordat ze het met vrijwel iedereen oneens waren. Ze werden het beroemdst
met het idee dat het besturen van de geest, helemaal geen deel van de psychologie zou
moeten uitmaken. Watson was een vroege leider van het behaviorisme. Het
behavioristisch perspectief vroeg vooral aandacht voor de manier waarop ons handelen
wordt gevormd door de consequenties ervan.
Whole person
Aan het begin van de twintigste eeuw oefende Sigmund Freud en zijn volgelingen ook kritiek
uit op Wundt en het structuralisme. Zij ontwikkelden een methode voor het behandelen van
psychische stoornissen die op een ander radicaal idee was gebaseerd: dat persoonlijkheid
en psychische stoornissen voornamelijk ontstaan uit processen in de onbewuste geest en
niet in het bewustzijn. Freud zette zijn volgelingen ertoe aan zich los te maken en hun eigen
theorie te ontwikkelen. We gebruiken de term psychodynamisch voor die ideeën van Freud.
, De eerste en bekendste vertegenwoordiger van de psychodynamische benadering is
uiteraard Sigmund Freud zelf; zijn systeem wordt psychoanalyse genoemd. Psychoanalytici
leggen de nadruk op dromen, versprekingen en op vrije associatie.
Freud en zijn volgelingen zijn niet de enige die de gehele mens wilden verklaren, ook 2
andere groepen zijn geïnteresseerd in een globaal inzicht in de persoonlijkheid: de
humanistische psychologie en de psychologie van karaktertrekken en temperament.
We groeperen deze 3 perspectieven onder perspectieven vanuit de gehele persoon
(whole person).
Het ontwikkelingsperspectief
Volgens het ontwikkelingsperspectief is psychologische verandering het gevolg van een
interactie tussen de erfelijke eigenschappen die in onze genen zijn vastgelegd en de invloed
van onze omgeving. Wat levert het grootste aandeel bij wie we worden: nature of nurture?
Het grootste idee dat bepalend is voor het ontwikkelingsperspectief is: mensen veranderen
op voorspelbare wijze naarmate de invloeden van erfelijkheid en omgeving zich in de loop
van de tijd ontplooien. Met andere woorden: mensen denken en handelen verschillend op
verschillende momenten in hun leven.
Het socioculturele perspectief
Het socioculturele perspectief stelt het idee van de sociale invloed centraal. Vanuit deze
invalshoek verdiepen socioculturele of crossculturele psychologen zich in onderwerpen als
aardig vinden, liefhebben, vooroordelen, agressie, gehoorzaamheid en conformisme. En
daarbij zijn ze in het bijzonder geïnteresseerd in hoe deze per cultuur verschillen. Cultuur
heeft een diepgaande invloed op ons allemaal. Vroeger ontbrak de aandacht voor cultuur,
tegenwoordig is deze belangstelling veel groter omdat de belangstelling voor psychologie
buiten Europa en Noord-Amerika steeds meer toeneemt. Crosscultureel psychologen
hebben dit erkend en wijden zich aan de immense taak de wetten van de psychologie
opnieuw te beoordelen aan de hand van andere culturen en etnische normen.
1.3
Wetenschappelijke methode
De wetenschappelijke methode is ontstaan om ideeën te toetsen aan observaties. Ook
ideeën uit de pseudopsychologie worden getest met de wetenschappelijke methode.
Pseudopsychologie is gebaseerd op hoop, bevestiging van vooroordelen, anekdotes en de
goedgelovigheid van de mens.
Wat houdt de wetenschappelijke methode dan in? De wetenschappelijke methode is een
procedure on ideeën te onderwerpen aan een onderzoek, waarna ze ofwel bewezen of
verworpen worden. De essentie hiervan is het empirisch onderzoek. Op de grond van
empirisch onderzoek wil de psychologie uiteindelijk allesomvattende verklaringen voor gerag
en geestelijke processen ontwikkelen.
4 stappen van de wetenschappelijke methode
1. Een hypothese ontwikkelen. Elk wetenschappelijk onderzoek begint met het
ontwikkelen van een hypothese. Om toetsbaar te zijn moet een hypothese
falsificeerbaar zijn. Dit wil zeggen dat de hypothese zodanig moet worden opgesteld
dat het kan worden bewezen of deze juist of onjuist is.
2. Objectieve data verzamelen om de hypothese te toetsen . Hier beginnen we met het
empirisch onderzoek. Een hypothese empirisch onderzoeken houdt in dat er
zorgvuldig bewijsmateriaal verzameld wordt. In wetenschappelijke termen bestaat
empirisch onderzoek uit het uitvoeren van een experiment. Psychologen gebruiken
speciale termen om de twee groepen aan te duiden die bij een experiment worden
vergeleken. De groep die de speciale behandeling ondergaat bevindt zich in de
experimentele conditie. De mensen die zich hierin bevinden vormen dus de
experimentele groep. Degene die de controlegroep vormen, zijn in de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anoukvanderwielen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79789 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now