Verbintenissenrecht
Week 1
Aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad
Onrechtmatige daad art. 6:162 BW
Hij die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is
verplicht de schade die een ander dientengevolge lijdt, te vergoeden.
Stappenplan
Art. 6:162 BW
Stap 1 (onrechtmatige daad)
a. Is er een daad/ gedraging?
Een actieve of passieve gedraging?
Actief = iemand een klap geven
Passief = langs lopen als iemand in de sloot valt.
b. Is deze daad/ gedraging onrechtmatig? Art. 6:162 lid 2 BW (alternatieve voorwaarden)
Inbreuk op een recht: HR zwiepende tak
Schending een recht van een ander. Inbreuk persoonlijkheidsrechten als recht op
lichamelijke integriteit en recht op vrijheid. Bijvoorbeeld iemand slaan: in strijd met
integriteit.
Een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht:
In strijd met een artikel. Bijvoorbeeld zware mishandeling art. 300 Sr.
Een doen of nalaten in strijd met hetgeen ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer
betaamt (maatschappelijke zorgvuldigheid) Kelderuitarrest!:
Het gaat uit van de gedachte dat de mens, wanneer hij van zijn vrijheid van handelen
gebruikmaakt, zich tot een bepaalde rekenschap moet geven van de gerechtvaardigde
belangen van andere in de samenleving. Dus rekening houden met een ander in de
samenleving. Bijvoorbeeld: het is maatschappelijk onzorgvuldig een ander zo hard met een
vuist in het gezicht te slaan.
Let op! Wanneer je inbreuk op een recht gebruikt, moet je altijd strijd met wettelijke plicht of
maatschappelijke zorgvuldigheid ook toepassen.
c. Is er een rechtvaardigingsgrond aanwezig?
Overmacht in de zin van noodtoestand art. 40 Sr
Noodweer art. 41 lid 1 Sr
Wettelijk voorschrift art. 42 Sr
Ambtelijk bevel art. 43 lid 1 Sr
Toestemming benadeelde
Indien er sprake is van een rechtvaardigingsgrond, is de daad niet onrechtmatig!
,Stap 2 (toerekening): is de daad/ gedraging toerekenbaar aan de dader? Art. 6:162 lid 3 BW
(Alternatieve voorwaarden):
Toerekening op grond van:
Schuld (van de dader)
De wet:
Een gedraging van een kind dat de leeftijd van veertien jaar nog niet heeft bereikt, is hem op
grond van art. 6:169 BW niet als onrechtmatige daad toerekenbaar. Is het kind 14 of 15 dan kan
de benadeelde naast het kind zijn ouders of voogd aansprakelijk stellen. In tegenstelling tot de
ouder of voogd van kinderen jonger dan 14 jaar heeft dit echter de mogelijkheid zich van zijn
aansprakelijkheid te onttrekken door te bewijzen dat hij de onrechtmatige gedraging van het
kind redelijkerwijze niet heeft kunnen beletten.
Verkeersopvattingen:
Bijvoorbeeld: het valt Jade te verwijten. Het is op basis van haar schuld toe te rekenen. Zij heeft
gehandeld waar zij dat niet had moeten doen.
Stap 3 Schade:
Is er schade ontstaan?
Twee vormen van schade (art. 6:95 BW
Vermogensschade art. 6:96 BW: alles wat met geld te maken heeft
Geleden verlies: de schade in de vorm van vermogensdaling die (natuurlijk of rechts) persoon
heeft geleden. Voorbeeld: kosten therapie.
Gederfde winst: vermogensschade die bestaat uit het gemis van winst. Voorbeeld: geen loon.
Ander nadeel (art. 6:106 BW)
Stap 4 causaal verband:
Bestaat er een causaal verband tussen de daad/ gedraging en de schade?
Condicio sine que non: was de schade ook ingetreden indien de onrechtmatige daad achterwegen
was gebleven.
Stap 5 (relativiteit): HR tandarts arrest.
Het relativiteitsbeginsel art. 6:163 BW
Is er precies datgene gebeurd waartegen de wetgever wilde beschermen? Beschermt de geschonden
norm het slachtoffer?
Wanneer je in strijd met het recht of in strijd met de maatschappelijke zorgvuldigheid
concludeert dan hoef je de relativiteit niet toe te passen, want de relativiteitseis is al
opgenomen in de onrechtmatigheid.
Relativiteit speelt eigenlijk alleen bij handelen in strijd met wettelijke plicht. Wat er is overtreden,
wat is het doel daarvan en beschermt jou dat. Er is sprake van mishandeling, wat beschermt het
wetboek van strafrecht? Slachtoffers/ burger. Valt Boaz onder burger, het doel? Ja, het idee van
mishandeling is jou beschermen van mishandeling. Er is voldaan aan de relativiteit.
Stap 6: Conclusie
Voorbeeldopgave
, Gevaarzetting
Wanneer iemand een gevaarlijke situatie in het leven roept of laat bestaan waardoor schade dreigt
voor personen of zaken. Gevaarzetting kan aansprakelijkheid met zich meebrengen wanneer het
gevaar zich realiseert, in het bijzonder wanneer de betreffende persoon het gevaar zich realiseert, in
het bijzonder wanneer de betreffende persoon het gevaar zich realiseert, in het bijzonder wanneer
de betreffende persoon geen adequate maatregelen heeft getroffen om dat te voorkomen.
De Kelderluik- criteria
Hoe waarschijnlijk kan de niet-inachtneming van de vereiste oplettendheid en
voorzichtigheid worden geacht?
Hoe groot is de kans dat daaruit ongevallen ontstaan?
Hoe ernstig kunnen de gevolgen zijn?
Hoe bezwaarlijk zijn de te nemen veiligheidsmaatregelen? (jetblast arrest)
Rechtsvraag
Is er in de casus sprake van onrechtmatige daad door de werknemer jegens de man?
Stappenplan Kelderluik- criteria en Jetblast
Je gebruikt dit arrest bij maatschappelijke onzorgvuldigheid bij gevaarzetting
Vraag: Geef gemotiveerd aan of de directie van de camping onrechtmatig gevaar zettend heeft
gehandeld. Betrek relevante jurisprudentie in je antwoord.
1. Hoe waarschijnlijk is het dat een ander onoplettend is?
Voorbeeld: Het is heel waarschijnlijk dat Karl onoplettend is, Karl gaat voetballen, dus het kan
gewoon zo zijn dat hij snel op het voetbalveld gaat rennen.
2. Hoe groot is de kans dat daaruit een ongeval ontstaat?
Voorbeeld: de kans is groot omdat in de casus staat dat het veld een betonnen vloer heeft. Als het
regent dan kan de vloer glad worden en kan je vervolgens uitglijden, wat gevaarlijk is. Je kan ook
sneller vallen op een betonnen vloer.
3. Hoe ernstig kunnen de gevolgen zijn?
Voorbeeld: De gevolgen kunnen ernstig zijn, omdat je uit kan glijden. Wanneer je uitglijdt kan je
iets breken, hersenschudding etc.
4. Hoe bezwaarlijk zijn de te nemen veiligheidsmaatregelen? (Kan je veiligheidsmaatregel
nemen?)
Voorbeeld: het is niet bezwaarlijk, want de directie had maatregelen kunnen treffen voor de
veiligheid. Er konden hier gemakkelijk veiligheidsmaatregelen voor getroffen worden. Er kon
bijvoorbeeld een bord neergezet worden met ‘pas of, glad bij nat weer’. Verder kon er ook een
hek om het voetbalveld gezet worden en pas toegang geven wanneer het mooi weer is. Er waren
dus verschillende mogelijkheden.
Conclusie: …. heeft onrechtmatig
gevaar zettend gehandeld
, Week 2
Verband tussen onrechtmatigheid en sport- en spel aansprakelijkheid
Tijdens sport- en spel kunnen er ongelukken gebeuren. Bijvoorbeeld tijdens een bokswedstrijd kan
iemand je een gebroken neus slaan, betekent dat deze gedraging een onrechtmatige gedraging is?
Volgens de Hoge Raad geldt in de verhouding tussen sport- en spel activiteiten een
verhoogde aansprakelijkheidsdrempel omdat er dan een ander verwachtingspatroon is.
De voorwaarden: wat doen bij vraag
Eerst toetsen Arrest Natrappen/ Tennisbal:
Deelnemers aan sport/ spel situaties hebben gedragingen waartoe het spel uitlokt waaronder
van tijd tot tijd onvermijdelijke ook misslagen en/ of verkeerd/ getimede/ slecht gecoördineerde
acties, van elkaar verwachten.
Er geldt voor sport- en spel een hogere aansprakelijkheidsdrempel dan in situaties uit het
gewone maatschappelijke verkeer.
1. De vraag die als eerste beantwoord moet worden is:
Moest A de gevaarlijke gedraging van B verwachten/ rekening houden met de gedraging?
Ja: ongelukkige samenloop van omstandigheden.
Nee: gevaarzetting. (Arrest verhuizende zusjes, zwiepende tak).
2. Wanneer er sprake is van gevaarzetting antwoord je:
Hier is sprake van een sport- en spelsituatie zoals in tennisbalarrest of arrest Natrappen. Dan
geldt een verhoogde drempel van aansprakelijkheid.
Stappenplan:
1. Hier is sprake van een sport- en spelsituatie zoals in tennisbalarrest of arrest natrappen.
2. Deelnemers aan een spel hebben tot op zekere hoogte gevaarlijke gedragingen althans slecht
gecoördineerde onvoldoende doordachte handelingen van elkaar te verwachten -> kijk naar
casus.
3. Een gedraging van een spel kan niettemin onrechtmatig worden geacht als deze gedraging
buiten de regels van het spel althans buiten den normaal aanvaardbare risico’s van het spel
valt en derhalve gevaarlijk is, zodat de gedraging door andere deelnemers van het spel niet
verwacht behoefde te worden. -> spelregels of kennis.
4. Persoon A is aansprakelijk voor de schade van persoon B.
Wat houdt de verhoogde aansprakelijkheidsdrempel in?
Er is een ander verwachtingspatroon tijdens een sport- en spelsituatie.
Gevaarlijke gedragingen van deelnemer, die zijn mededeelnemers redelijkerwijs moesten
verwachten, zullen in beginsel geen onrechtmatige daad opleveren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jadekollenburg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.92. You're not tied to anything after your purchase.