Summary
samenvatting; persoonlijkheidsleer
- Course
- Institution
- Book
een samenvatting van het vak persoonlijkheidsleer.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie met MyLab NL toegangscode, ISBN: 9789043034593 Minor Toegepaste Psychologie
Seller
Follow
anoukvanderwielen
Content preview
Samenvatting persoonlijkheidsleer:Hoofdstuk 5.
5.1
Geheugen is het systeem dat informatie codeert, opslaat en weer terughaalt. De mens heeft
een cognitief geheugensysteem dat informatie krijgt van de zintuigen en een gedeelte
daarvan omzet in betekenisvolle patronen die opgeslagen kunnen worden voor later gebruik.
Cognitief psychologen zien het geheugen van de mens als een interpretatief systeem dat
informatie opneemt, en bepaalde details verwijdert en de rest in betekenisvolle patronen
reorganiseert. Deze cognitieve benadering heet het informatieverwerkingsmodel. Bij dit
model ligt de nadruk erop dat het geheugen functioneel is, dat wil zeggen dat het nuttige
functies voor ons uitvoert.
Drie essentiële functies van geheugen:
Om informatie te kunnen coderen, moet je eerst een stimulus selecteren uit de immense brij
van prikkels die via je zintuigen binnenkomt en een eerste classificatie maken. Vervolgens
moet je de onderscheidende kenmerken van een stimulus identificeren. Als je dat allemaal
hebt uitgezocht, plak je in gedachten een label op de ervaring om deze betekenisvol te
maken. De verschillende stappen van coderen worden over het algemeen zo snel en
automatisch gezet dat je er niets van merkt.
Opslaan, de tweede essentiële functie van het geheugen, heeft te maken met het
gedurende langere tijd bewaren van het gecodeerde materiaal. Herinneringen worden
gedurende een bepaalde tijd en in een bepaalde vorm opgeslagen.
Terughalen, de derde elementaire geheugentaak, is de beloning voor je eerdere
inspanningen bij coderen en opslaan. Als je een juist gecodeerde herinnering hebt duurt het
slechts een fractie van een seconde om de informatie te vinden en deze naar het bewustzijn
te brengen, om je gedrag op onbewust niveau te beïnvloeden.
5.2
Het geheugen heeft drie stadia: het sensorisch geheugen, het werkgeheugen en het
langetermijngeheugen.
Beelden, geluiden, geuren, texturen en andere sensorische indrukken blijven slechts kort in
het sensorisch geheugen hangen, niet langer dan een paar seconde. Je zintuigen nemen
veel meer informatie op dan je kunt gebruiken. De belangrijkste taak van het sensorisch
geheugen is de stroom van sensaties net zolang vast te houden tot je hersenen hebben
besloten welke informatie jouw aandacht verdient. Elk zintuig heeft een aparte sensorische
opslagruimte, waardoor elk deel van het sensorisch geheugen een ander soort informatie
bevat. De sensorische opslagruimte voor beelden wordt het iconisch geheugen genoemd.
Hier worden gecodeerde lichtpatronen geregistreerd die wij uiteindelijk waarnemen als
visuele beelden. In het sensorisch geheugen voor geluiden, het echoïsch geheugen, worden
auditieve stimuli geregistreerd.
In het tweede stadium van verwerking verwerkt het werkgeheugen de bewuste ervaringen,
inclusief informatie uit het sensorisch geheugen en informatie die wordt opgehaald uit het
langetermijngeheugen. Ook hier wordt de informatie maar tijdelijk vastgehouden. Het
werkgeheugen is een soort psychische werkplaats waar we informatie sorteren en coderen
voordat we die aan het langetermijngeheugen toevoegen. Als het werkgeheugen geheel
gevuld is met informatie die onze aandacht vraagt, kan het gebeuren dat we nieuwe
informatie die via onze zintuigen binnenkomt die opmerken. Het werkgeheugen heeft de
geringste capaciteit van alle drie de geheugensystemen. Je kunt de beperkingen die door de
geringe opslagcapaciteit van het werkgeheugen ontstaan op twee manieren omzeilen: door
,middel van chuncking en door repeteren en actief herhalen. Dankzij deze strategieën kun je
informatie in het werkgeheugen behouden en doorgeven aan het langetermijngeheugen:
- Chunking: een chunck is elk patroon van informatie die zich in het geheugen bevindt.
Door middel van chuncking kun je meer materiaal in de zeven vakjes van je
werkgeheugen kwijt. Als je bijvoorbeeld de 9 cijfers van een telefoonnummer opdeelt
in drie korte cijferreeksen, heb je 9 afzonderlijke items omgezet in drie chuncks.
- Het nut van repeteren en actief herhalen: repeteren is bijvoorbeeld de cijfers van een
telefoonnummer blijven herhalen. Hierdoor blijft dit iets langer in je werkgeheugen.
Herhaling voorkomt dat nieuwe informatie, deze informatie uitwist. Het is echter geen
efficiëntie manier om informatie over te brengen naar het langetermijngeheugen.
Een beter manier om informatie naar het langetermijngeheugen te transporteren is
door middel van actief herhalen door verbanden te leggen (elaboratie). Deze
methode houdt in dat je de informatie niet simpelweg herhaalt, maar haar actief
verbindt met kennis die je al eerder hebt opgeslagen.
Het werkgeheugen bestaat uit vijf onderdelen:
- De centrale bestuurder: deze kan gezien worden als het distributiecentrum voor
informatie. Het richt je aandacht op belangrijke input en coördineert welke informatie
bewust verwerkt dient te worden.
- Akoestische codering, de fonologische lus: het werkgeheugen zet alle woorden die
we tegenkomen om in geluiden van gesproken taal en stuurt ze naar de fonologische
lus. In de fonologische lus slaat het werkgeheugen de verbale patronen tijden de
verwerking in akoestische vorm op.
- Visuele en ruimtelijke codering, het schetsboek: het schetsboek van het
werkgeheugen heeft grotendeels dezelfde functie voor visuele en ruimtelijke
informatie. Het codeert visuele beelden en mentale representaties van voorwerpen in
de ruimte.
- Stukjes informatie met elkaar verbinden, de episodische buffer: de episodische buffer
verbindt verschillende stukjes informatie in het werkgeheugen met elkaar tot een
coherente episode.
- Een taalverwerkingsmodue, de semantische buffer: hierdoor kunnen we betekenis
toekennen aan woorden die we zien of horen. Deze semantische buffer zou een
beroep doen op de betekenis van woorden in het langetermijngeheugen.
Het laatste stadium van het verwerkingsproces wordt het langetermijngeheugen genoemd.
Het LTG ontvangt informatie uit het werkgeheugen en kan die voor langere tijd bewaren,
zodat ze op een later moment weer kan worden teruggehaald. De twee belangrijkste
onderdelen van het langetermijngeheugen zijn het procedureel geheugen en het declaratief
geheugen:
We gebruiken het procedureel geheugen als we fietsen, onze schoenveters strikken of een
muziekinstrument bespelen. We gebruiken het om mentale aanwijzingen in op te slaan voor
goed geoefende vaardigheden. Dit geheugen werkt grotendeels buiten ons bewustzijn.
We gebruiken het declaratief geheugen voor het opslaan van feiten, indrukken en
gebeurtenissen. In tegenstelling tot het procedureel geheugen vereist het declaratief
geheugen vaker een zekere mate van bewuste mentale inspanning. Het declaratief
geheugen heeft twee belangrijke onderafdelingen: het episodisch en het semantisch
geheugen. Het episodisch geheugen is het deel van het geheugen waarin persoonlijk
informatie ligt opgeslagen. Het semantisch geheugen is de andere onderafdeling van het
declaratief geheugen. Het bevat elementaire betekenissen van woorden en concepten.
Als er bij een gebeurtenis sprake is van een bepaald patroon noemen we dit een schema:
een cluster van kennis in het semantisch geheugen die ons een context geeft waarin we
gebeurtenissen kunnen begrijpen. We gebruiken onze schema’s om betekenis aan nieuwe
ervaringen te geven en snel toegang tot informatie te krijgen. Schema’s kunnen dus een
, hulpmiddel zijn voor het declaratief langetermijngeheugen wanneer we proberen nieuwe
informatie te begrijpen.
De meeste mensen kunnen zich gebeurtenissen van voor hun derde verjaardag moeilijk
herinneren, een verschijnsel dat infantiele amnesie wordt genoemd. We kunnen ons deze
gebeurtenissen niet meer herinneren omdat de taalvaardigheden die nodig zijn voor het
verbaal coderen van herinneringen nog niet aanwezig waren. Ook ontbrak het
zelfbewustzijn, dat noodzakelijk is als referentiepunt.
Delen van het brein die betrokken zijn bij het langetermijngeheugen:
In de afgelopen 20 jaar hebben neurowetenschappers nieuwe details over het geheugen van
de mens ontdekt. Ze hebben ontdekt dat de amygdala herinneringen verwerkt die sterke
emotionele associaties hebben. Deze emotionele associaties dienen als hulpmiddel voor het
snel terughalen van herinneringen. De amygdala speelt ook een rol bij de hardnekkige en
storende herinneringen. In sommige gevallen kunnen deze herinneringen zo storend zijn dat
ze leiden tot de aandoening posttraumatische stressstoornis (PTSS).
Herinneringen aan gebeurtenissen en informatie (declaratieve herinneringen) worden overal
in neurale verbindingen in de hersenschors (cerebrale cortex) opgeslagen, waarbij bepaalde
stukjes van de herinneringen worden opgeslagen in dat deel van de schors dat dit specifieke
sensorische signaal oorspronkelijk heeft verwerkt.
In het proces dat bekend staat als consolidatie worden herinneringen met behulp van de
hippocampus geleidelijk blijvender. Elke keer dat we een declaratieve herinnering
terughalen, komen stukjes van die herinnering van overal uit de hersenen samen in de
hippocampus, die ze op een of andere manier sorteert en met de relevante stukjes weer een
coherente herinnering samenstelt.
Herinneringen, neuronen en synapsen
Op het niveau van afzonderlijke neuronen ontstaan herinneringen aanvankelijk als fragiele
chemische overblijfselen bij de synaps en deze consolideren zich in de loop van de tijd tot
duurzamere synaptische veranderingen. Tijdens dit consolidatieproces zijn herinneringen
kwetsbaar voor verstoring door nieuwe ervaringen, bepaalde geneesmiddelen of
bijvoorbeeld een klap op het hoofd. In het geval van ernstig geheugenverlies zou de
diagnose retrograde amnesie zijn; het verlies van eerdere herinneringen.
5.3
Impliciete herinneringen zijn herinneringen die je gedrag kunnen beïnvloeden zonder dat je
daar een bewust besef van hebt. Bij expliciete herinneringen daarentegen weet je heel
goed dat je over bepaalde informatie beschikt. Je semantische geheugen bewaart zowel
expliciete informatie als impliciete informatie.
Om impliciete of expliciete herinneringen te kunnen terughalen zijn goede cues nodig. Het
langetermijngeheugen werkt ongeveer hetzelfde als google zoekmachine, voor een
succesvolle zoekactie zijn er goede mentale herinneringscues nodig. Soms is de enige cue
die nodig is om een herinnering terug te halen een bepaalde geur of emotie. Sommige
andere herinneringen, vooral semantische, zijn niet zo gemakkelijk met cues terug te halen.
Of een herinneringscue goed is, is afhankelijk van het type herinnering dat wordt gezocht en
van het web van associaties waarin de herinnering is ingebed.
Priming is een methode die bestaat uit het aanbieden van cues die het terughalen van
herinneringen stimuleren zonder dat je het beseft.
Er zijn twee methoden voor het terughalen van expliciete herinneringen uit het geheugen. De
ene methode heeft te maken met open vragen, de andere met meerkeuzevragen. De
methode die je nodig hebt om open vragen te kunnen beantwoorden, is ophalen: een
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anoukvanderwielen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now