VETTEN
Vetten zijn essentieel VS
Vetoplosbare vit.
Essentiële VZ
Definitie = overkoepelende term voor substanties die oplosbaar zijn in organische solventen maar
meestal niet in water
Olie = vloeibaar en vet = vast op kamertemperatuur
In voeding voornamelijk triglyceriden glycerol waar er 3 verschillende VZ veresterd zijn
9 kcal/g
VV en transvetten gezondheidsrisico
LIPIDENSOORTEN
Cholesterol
Essentiële VS die het lichaam gebruikt om cellen, hormonen, vit D en galzuren te maken
Fosfolipiden
Bouwstenen celmembranen
Fytosterolen
In celmembranen van planten
Vetoplosbare vitamines
A, D, E, K
Hormonen
Vetten zijn bouwstenen voor hormonen
Coenzyme Q10
Vetoplosbare, vitamine-achtige stof die in alle menselijk en dierlijke cellen voorkomt,
belangrijke rol in energieproductie van de cellen
Acylglycerolen = esters van glycerol met VZ
1 VZ = monoglyceride
2 VZ = diglyceride
3 VZ =triglyceride vooral in voeding (TG)
Triglyceriden meestal gemengde glyceriden
, Bv. C1 van glycerol veresterd met VV (zonder dubbele bindingen)
C2 van glycerol veresterd met onverzadigd vet (enkelvoudig 1 dubbele binding)
C3 van glycerol veresterd met onverzadigd vet (meervoudig meerdere dubbele bindingen)
STRUCTUUR VETZUUR
C,H,O -atomen
Onvertakte koolwaterstofketen met meestal even aantal C-atomen
Zie brutoformule PPT
INDELING VOLGENS KETENLENGTE
VZ met korte keten = C2-4 = KKT = ScFA
Komen beperkt voor in voeding (melkvet) bv. azijnzuur en boterzuur
Productie door fermentatie vdvz
Zorgen voor gezonde darmwand, positief effect op bloeddruk en immuunsysteem
VZ met midden lange keten = C6-12 = MKT = MCT
In kokosvet
Minder complexe vertering, opname en transport dan LKT
Dieetproducten op basis van MCT voor mensen met bepaalde zeldzame stofwisselingsziekte
of problemen met de verwerking van LKT
VZ met lange keten = C14 – 18 = LKT
Meeste VZ in onze voeding
VZ met ketenlengte van > 12
Effect op gezondheid wordt bepaald door graad van verzadiging en de plaats van de dubbele
binding (eerste dubbele binding)
VZ met zeer lange keten = C20-C22
INDELING VZ VOLGENS GRAAD VAN VERZADIGING
VV of SFA = verzadigd met waterstof geen dubbele binding
OVZ of UFA
enkelvoudig onverzadigde VZ (EOV of MUFA) 1 dubbele binding
meervoudig onverzadigde VZ (MOV of PUFA) meer dan 1 dubbele binding
NAAMGEVING
!!!! scheikundigen geven plaats van de dubbele binding door te tellen vanaf de carboxylgroep (COOH)
!!! voedingsdeskundigen beginnen te tellen van de methylgroep (CH3)
De termen omega 3,6,9 VZ zijn ingevoerd voor voedingsdeskundigen (1 e dubbele binding op plaats
3,6,9 vanaf methylgroep)
Cis en trans – isomerie bij OVZ
CIS = h-atomen aan zelfde richting knikstructuur
TRANS = h atomen tegenovergestelde richting
Lineaire structuur gedragen zich beetje als VVZ
Bv. oliezuur (EOV)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mariedeclercq1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.