Summary
Samenvatting Hoofdstuk 9 - Gedragsbiologie
- Course
- Level
Samenvatting van hoofdstuk 9 over gedragsbiologie. Methode is 10voorbiologie.
[Show more]
Seller
Follow
irishazelvanden
Content preview
Gedragsbiologie9.1 Wat is gedrag?
Gedrag is alles wat een mens of dier doet. Bv jagen, vechten maar ook
slapen. Er is dus altijd gedrag, ook als het dier inactief is.
Wat een dier doet wordt bepaald door prikkels. Dat kunnen prikkels van
buitenaf zijn zoals licht of geur, maar ook prikkels van binnenuit zoals het
gevoel dat je honger hebt. Die prikkels worden vervolgens omgezet in
impulsen. Die impulsen worden verwerkt in de hersenen en daarna kun
je reageren. Het reageren op een prikkel heet een respons. Die
inwendige prikkels bepalen meestal de motivatie voor bepaald gedrag.
Als je gedrag gaat observeren dan maak je een beschrijving van de
handelingen van het dier, dat heet een ethogram. Vervolgens kan je een
protocol maken, dat is een lange lijst met afkortingen van wat het dier
allemaal deed per een bepaalde tijd.
Je hebt verschillende functies van gedrag:
- eigen overlevingskansen vergroten
- de kans op nakomelingen vergroten
- de nakomelingen verzorgen en beschermen
De fitness is de geschiktheid om te overleven.
Je spreekt van gedragssystemen als het gaat over reeksen handelingen
die met elkaar samenhangen en hetzelfde doel hebben.
- Het voortplantingsgedrag
- Het territoriumgedrag
- Het vluchtgedrag
Meerdere gedragssystemen kunnen soms tegelijk worden opgewekt,
waardoor het dier in een conflictsituatie komt. Soms zal het ene
gedragssysteem sterker zijn dan het andere. Zo’n conflictsituatie kan een
dier op drie manieren verhelpen.
- Als er 2 gedragssystemen ongeveer even sterk zijn en er
afgewisseld wordt noem je dat ambivalent gedrag.
- Als je boos bent, maar het niet afreageert op die persoon of dat dier
noem je omgericht gedrag. Voorbeelden hiervan is slaan op de
tafel ipv de persoon en vogels die in de grond pikken ipv op elkaar.
, - Gedrag waarbij je iets doet wat eigenlijk geen zin heeft noem je
overspronggedrag. Voorbeeld hiervan is het krabben achter je oor
als je zenuwachtig bent.
9.2 Leren
Een sleutelprikkel is een prikkel die doorslaggevend is. Een
sleutelprikkel zal altijd hetzelfde gedrag veroorzaken. Bijvoorbeeld bij een
mantelmeeuw. Een mantelmeeuw heeft een rode stip op zijn snavel en
altijd als de meeuw terugkomt bij zijn nest gaan de kuikens daarop
pikken. De reden is dat als ze dat doen de bek van de meeuw opengaat.
Een supranormale prikkel is een kunstmatige prikkel dat een sterk
respons veroorzaakt. Dat houdt in dat die prikkel normaal gesproken niet
in de natuur voorkomt, maar gemaakt is door mensen om het gedrag te
onderzoeken. Bijvoorbeeld een roodborstje, als een roodborstje de rode
hals van een roodborstje ziet gaat hij agressief reageren, maar stel dat er
een roodborstje die helemaal rood is wordt laten zien reageert hij nog
veel heftiger dan normaal. Er bestaan geen roodborstjes die helemaal
rood zijn, maar dit toont wel aan dat hij dan agressiever zou reageren.
Eigenlijk kun je de supranormale prikkel ook wel zien als een sterkere
vorm van de sleutelprikkel.
Je kan op 2 manieren aan gedrag komen. De eerste manier is
aangeboren gedrag, dat houd dus in dat dat gedrag in je genen zit en
dat je het dus vanaf je geboorte al beschikt. Aangeboren gedrag noem je
ook wel het instinct.
De tweede manier is aangeleerd gedrag. Je hebt 4 vormen van
aangeleerd gedrag. Conditionering houdt in dat je een dier iets wil leren
of juist afleren door middel van een beloning of straf. Trial and Error houdt
in dat je leert door middel van ervaringen. Gewenning houdt in dat je
bepaald gedrag wilt leren of afleren door middel van de prikkel zo vaak te
herhalen dat die gewend wordt aan die prikkel. Interpreting zijn
leerprocessen die alleen kunnen worden aangeleerd in een gevoelige
periode.
9.3 Intelligent gedrag
Niet altijd is gedrag aangeboren of aangeleerd, soms kan een dier ook ter
plekke iets bedenken, dat noem je intelligent gedrag. Soms is er wel
een twijfel of dit door intelligentie komt of dat het gewoon toevallig goed
uitpakte.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irishazelvanden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now