Pak je pen!
Hoofdstuk 6 handschrift ontwikkeling en
schriftopvoeding
Het belang van handschriftontwikkeling.
In het algemeen ontmoet je twee uiteenlopende visies op schrijfonderwijs in de
hoogste groepen.
Enerzijds zijn er leerkrachten die strikt vasthouden aan het methodisch
aangeleerde schrift.
Anderzijds zijn er leerkracht die volledige vrijheid geven en de teugels laten
vieren.
Realiseer je het volgende:
Het verbonden schrift s een didactische middel om te komen tot en correct
vormgegeven en vloeiend geschreven handschrift.
Je werkt in groep 7 en 8 aan de volgende doelen:
- Het bewaken van het schrijfproces
- Handschriftontwikkeling: letterkeuze en het bewaken van een goede
vormgeving
- Het opvoeren van het schrijftempo
- Het schrijven op ongelinieerd papier
- Aantekeningen leren maken
- Handschriftverrijking
- Schrijven met een brede pen
- Schrijven van onverbonden schrift, losse letters
- Expressies schrijven
- Schriftkeuze bij de schrijftaak
Het bewaken ven het schrijfproces
In groep 7 en 8 blijf je regelmatig aandacht bestede aan het schrijfproces.
Experimenteer in deze fase vooral me de schriftligging (waar op tafel en hoe
schuin) en de plaats van de elleboog?
Handschriftontwikkeling: letterkeuze en het bewaken van een goede
vormgeving
Er zijn letters met meerdere goede verschijningsvormen. In de bovenbouw
behandel je alle letters opnieuw. Kinderen kunnen zo hun handschrift verbeteren
en tegelijkertijd bewust een keuze maken.
Temposchrijven
Kinderen gaan vaak met een mooi handschrift naar het voortgezet onderwijs. Dat
geeft vaak een probleem, want daar ligt het tempo veel hoger. De kinderen
ontwikkelen zo een draadschrift wat binnen enkele weken alleen nog maar te
lezen is door hunzelf.
Kinderen horen aan het eind van de bassischool 60 letters per minuut te schrijven
Met voldoende oefening is er een tempo van 70 tot 100 letters per minuut
haalbaar. Vooral voor VWO en HAVO is een hoog tempo belangrijk.
Het schrijven op ongelinieerd papier.
Bij het schrijven op blanco papier ontbreekt de laatste hulplijn, de grondlijn. Dat
resulteert in enkele nieuwe tussendoelen.
- Het open laten van voldoende marge rond de tekst
, - Het schrijven van rechte regels
- Het aanhouden van een rechte kantlijn
- Het kiezen van een goede interlinie (ruimte tussen de regels)
Het open laten van voldoende marge rond de tekst.
Voor ons gevoel ligt het werkelijke midden iets hoger dat het werkelijke midden.
Daarom later we de onder marge altijd het ruimst. Anders lijkt het of het werk
van het papier afzakt. Houd de andere drie marges even groot. De boven marge
mag eventueel iets kleiner zijn.
Het schrijven van rechte horizontale regels
Plaats op de eerste denkbeeldige regel drie tot vijf puntjes zodat je hier tijdens
het schijven op kunt mikken.
Het aanhouden van een rechte kantlijn
Kijk na iedere regel bewust naar het startpunt van de vorige regel.
Het kiezen van een goede interlinie
Maak de ruimte kleiner tot je letters in elkaar haken. Maak hem groter tt het
tekstverband verloren gaat. Waar ligt de grens? Wat oogt beter?
Aantekeningen leren maken
Kort formuleren is belangrijk. Oefen het weglaten van lidwoorden, leer
afkortingen gebruiken, vervang veel voorkomende woorden met een symbool.
Handschriftverrijking
Ten tijden van de Gotiek schreef men alle hoofdletters op een pagina wel in rood
of blauw, om zo het starre regelmaat het zwarte schrift te doorbreken. Een
hoofdletter word vaak geschreven na een punt. Ze kunnen gemakkelijk een van
pen wisselen zonder dat dit teveel stoort. Naast simpele manieren om het
handschrift te verrijken kun je de rest van het handschrift verbonden blijven
schrijven.
Het schrijven met een brede pen
Veel scholen slaan dit over onderdeel over. Dat is jammer. Kinderen kalligraferen
graag en zonder negatieve opmerkingen of saaie oefeningen verbeterd het
handschrift. Introduceer het werken met de brede pen door te oefenen met
tweelingpotlood, wasknijper, of kalligrafiestift.
Het schrijven van onverbonden schrift.
Veel mensen noemen alle los geschreven letters blokletters. Dit zie je ook op
formulieren staan.
Dit is een onzorgvuldige benaming. Niet alle onverbonden letters zijn namelijk
blokletters. Blokschrift bouw je op uit losse rondjes en stokken. Het is zogenaamd
staand schift. Het’ loopt’ niet. Niemand schrijft losse rondjes en stokken.
Onverbonden schrift kan, net als verbonden schrift, verschillende vormen hebben
en meer recht of schuin, ronder of ellipsvormig geschreven worden.
Expressief schrijven
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xx-judith. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.