Summary
Samenvatting Alle examenstof natuurkunde vwo
- Course
- Institution
Deze samenvatting bevat alle stof voor het eindexamen natuurkunde op vwo.
[Show more]
Seller
Follow
juliah1
Content preview
Natuurkunde examenstofModelleren
F r → a → ∆ v → v → ∆ s → s (voor elke tijdsstap)
De resulterende kracht zorgt voor een versnelling. Hiermee weet je binnen een tijdstap de snelheid.
Daarmee kun je de nieuwe snelheid berekenen en hiermee weer de afgelegde afstand binnen de
tijdsstap. Hiermee kun je de nieuwe afgelegde afstand berekenen. Model bestaat uit een:
- Oorzaak:
o F z =m∙ g (bijv.)
o F r=F z
- Gevolgen:
Fr
o a=
m
o ∆ v=a ∙ ∆ t
o v :=v + ∆ v (:= betekent wordt)
o ∆ s=v ∙ ∆ t
o s :=s+ ∆ s
- Tijd: t :=t +∆ t
- Startwaarden: alle grootheden die een vaste waarde of een beginwaarde hebben. Hierbij zet
je ook: t ≔ 0 en ∆ t ≔0,1. Deze staan aan de rechterkant.
Elektriciteit
Het elektrisch vermogen is de hoeveelheid elektrische energie een apparaat per seconde omzet. Het
rendement geeft aan hoeveel procent van de gebruikte energie wordt omgezet in de gewenste vorm.
Met een kWh-meter wordt de totale omgezette elektrische energie gemeten. De capaciteit van een
accu of batterij (in Ah of mAh) geeft aan hoeveel stroom die in 1 uur kan leveren voordat het weer
opgeladen moet worden.
E=P∙ t E is de energie in J, P is het vermogen in W, t is de tijd in s. 1 kWh = 3,6 ∙ 106 J
Enuttig Pnuttig
η¿ ∙100 %= ∙100 %
E¿ P¿
η is het rendement in %, Enuttig is de nuttige uitgaande energie in J of kWh en E in is de ingaande energie
in J of kWh.
Een grotere spanning over een apparaat stuwt vrije elektronen met grotere elektrische kracht door het
apparaat. Hierdoor wordt de energie die elk elektron afgeeft in het apparaat groter.
∆E
U=
Q
U is de spanning in V, ∆Eel is de elektrische energie in J, Q is de lading in C.
De stroomsterkte is de hoeveelheid elektrische lading die per seconde door een apparaat stroomt.
Q
I=
t
I is de stroomsterkte in A, Q is de lading in C, t is de tijd in s.
Pel =U ∙ I
Pel is het elektrisch vermogen in W, U is de spanning in V, I is de stroomsterkte in A.
De stroomsterkte hangt af van de spanning en de elektrische weerstand. De geleidbaarheid bepaalt
hoeveel stroom er loopt bij een bepaalde spanning. Een isolator geleidt moeilijk stroom. Als de
geleidbaarheid groot is, is de weerstand klein. Hoe langer het draad is in een verwarmingselement,
1
,Natuurkunde examenstof
hoe meer weerstand de elektronen ondervinden als ze door het draad bewegen. Hoe goed of slecht
een materiaal (draadweerstand) geleidt, wordt aangegeven met de soortelijke warmte.
Bij een ohmse weerstand is de stroomsterkte evenredig met de spanning, de weerstandswaarde is
constant. Bij halfgeleiders kan de weerstand veranderen, doordat het aantal vrije elektronen toe- of
afneemt. LDR is een lichtgevoelige weerstand van halfgeleidermateriaal. Als er licht op valt, neemt
het aantal vrije elektronen toe, de geleidbaarheid wordt groter en de weerstand neemt af. Je kunt
het gebruiken om de lichtsterkte te meten. Met een hogere temperatuur neemt het aantal vrije
elektronen toe. In NTC-weerstanden (negatieve temperatuur coëfficiënt) neemt de weerstand af als
de temperatuur stijgt. In PTC-weerstanden neemt de weerstand toe als de temperatuur stijgt.
Bij een ohmse weerstand (de weerstand blijft constant) geldt de wet van Ohm:
U =R ∙ I U is de spanning in V, R is de weerstand in Ω, I is de stroomsterkte in A.
1
G= (hoe beter de stroom door een geleider gaat, hoe kleiner de weerstand) G is de
R
geleidbaarheid in siemens (S), R is de weerstand in Ω.
Weerstand van een draad:
l
R=ρ∙ R is de weerstand in Ω, ρ is de soortelijke weerstand van de draad in Ωm (Binas TB 8-
A
10), l is de lengte van de draad in m, A si de oppervlakte van de doorsnede in m 2.
In een parallelschakeling is elk apparaat rechtstreeks aangesloten op de spanningsbron; er is sprake
van stroomdeling. In een serieschakeling zijn apparaten achter elkaar geplaatst. Hoe meer
weerstanden in een serieschakeling aangesloten worden, des te groter wordt de totale weerstand. De
spanning wordt naar verhouding verdeeld over de weerstanden (spanningsdeling). Bij spanningsdelers
waarvan je de weerstand kunt instellen en aanpassen, sluit je een weerstand aan met een
schuifcontact. Een gemengde schakeling is een combinatie van een serie-en parallelschakeling. De
stroomsterkte door een apparaat meet je met een stroommeter (in serie plaatsen). De spanning over
een apparaat meet je door een spanningsmeter (parallel plaatsen).
Parallelschakeling Serieschakeling
U tot =U 1=U 2=… U tot =U 1+U 2+ …
I tot =I 1 + I 2 +… I tot =I 1 =I 2=…
Gtot =G1=G 2=… Rtot =R 1+ R 2+ …
Rtot is ook wel de vervangingsweerstand. Het maakt niet uit of je een paar losse weerstanden in een
stroomkring plaatst of één weerstand met de som van die losse weerstanden (effect is hetzelfde).
In elke schakeling gelden de wetten van Kirchhoff:
- In elk punt van een schakeling is de som van alle stromen naar dat punt doe en de stromen er
vandaan nul (er ontstaat/verdwijnt geen elektrische stroom; ladingsbehoud). Er wordt in het
knooppunt geen lading opgeslagen. Een stroom naar het punt toe wordt positief.
∑ I i=0
i
- In elke kring is de stroom van de spanningen over de apparaten in die kring nul. Rondgaand in
de richting van de stroom wordt een spanning positief gerekend en er tegenin negatief.
∑ U i=0 (Je neemt de spanning van de bron negatief).
i
Elke groep in een meterkast is beveiligd met een zekering. Deze voorkomt dat de stroom te groot
wordt door overbelasting (te veel apparaten parallel geschakeld) of kortsluiting (te weinig weerstand).
Een aardlekschakelaar vergelijkt de inkomende en uitgaande stroom. Aarding zorgt ervoor dat
apparaten en installaties zijn verbonden met de aarde, zodat stroom in de grond kan wegvloeien (om
2
, Natuurkunde examenstof
te voorkomen dat apparaten onder spanning komen te staan). Een verwarmingselement zet
elektrische energie om in warmte. Een diode is een component dat stroom in één richting doorlaat, en
wordt ook wel een halfgeleider genoemd.
Bewegingen en krachten
Drie wetten van Newton:
F res =0 → v is constant of voorwerp staat stil
1. ⃗
2. F res =∑ F i m∙ a⃗
⃗ ⃗
i
F AB = −⃗
3. ⃗ F BA
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliah1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.46. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75860 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now