Het is een samenvatting die de leerdoelen uit de onderwijsgroepen en ppvj's uit leerjaar 1 van zuyd hogeschool bevat. Ook is er een beetje gebruik gemaakt van de informatie uit de boeken praktisch bestuursrecht en praktisch staatsrecht.
Samenvatting burgerschap 1.4
Openbaar bestuur
Openbaar bestuur-> de overheid die bestuurstaken uitvoert. Het openbaar
bestuur bestaat enerzijds uit overheidsorganisaties in de vorm van openbare
lichamen en andere rechtspersonen die krachtens publiekrecht zijn ingesteld en
anderzijds uit organisaties of personen die niet tot de overheid behoren, maar
wel overheidstaken uitvoeren
Openbare lichamen-> de staat, de provincie, de gemeente en de waterschappen.
Territoriaal openbaar lichaam -> een openbaar lichaam dat is ingesteld voor een
bepaald gebied. Gemeentes en provincies vallen hieronder. Zijn personen die
door de wet zijn ingesteld. Deze personen kunnen feitelijke handelingen en
rechtshandelingen verrichten. Rechtshandelingen zijn gericht op een bepaald
rechtsgevolg.
Functioneel openbaar lichaam-> open lichaam dat is ingesteld voor een
bepaalde taak of functie. Hieronder valt onder andere waterschappen. Zie
schema op bladzijde 154 van staatsrecht.
Openbare lichamen-> de Staat, provincie, gemeente, waterschap.
Onder staat valt-> regering, ministerraad, ministers, staatsecretarissen.
Provincie-> Provinciale staten, gedeputeerde staten, commissaris van de
koning. Gemeente-> gemeenteraad, college van
Burgemeesters en wethouders, burgemeester.
Waterschap-> algemeen bestuur, dagelijks bestuur, voorzitter of dijkgraaf.
Welke organen heb je, hoe kun je ze onderverdelen?
We hebben A-organen=zijn rechtspersonen die volgens het publiekrecht zijn
ingesteld.
We hebben B-organen=de personen of colleges met openbaar gezag bekleed,
zijn B-organen. Dit kun je ook terug lezen in artikel 1:1 van de Awb.
Organen van de provincies bestaan uit?
Provincies en gemeentes worden territoriale openbare lichamen genoemd. Uit
welke organen bestaat de provincie-> uit de provinciale staten, gedeputeerde
staten, commissaris van de Koning.
Welke taken en bevoegdheden hebben de organen van de provincie?
De werkwijze en verhouding tussen de provinciale staten. Provinciale staten zijn
in het beginsel bevoegd tot het vaststellen van provinciale vorderingen (artikel
127 GW en artikel 143 lid 1 Provw. artikel 151a Prowv geeft statenleden het
recht om onderzoek te doen naar het door de gedeputeerde staten en
commissaris van de Koning gevoerde bestuur. Gedeputeerde staten bereiden in
beginsel de besluiten van provinciale staten voor en voeren deze uit-> artikel
158 lid 1 onder b Provw. De commissaris van de Koning bevordert de eenheid
van het beleid van Gedeputeerde staten. Hij kan voor de vergaderingen van
Gedeputeerde staten zelfs onderwerpen aandragen en voorstellen indienen.
Uit welke organen bestaat de gemeente? Hoe zijn deze samengesteld?
,Uit welke organen bestaat de gemeente.-> de gemeente raad, college van
burgemeester en wethouders (college van B&W) en de burgemeester.
Welke taken en bevoegdheden hebben de organen van de gemeente?
De gemeente is het zelfde ingesteld als de provincies, volgens artikel 123 lid 1
Gw.
De gemeente raad vormt het algemeen bestuur en vertegenwoordigt de gehele
bevolking van de gemeente. Ook de leden worden sinds 1848 rechtstreeks door
en uit het volk gekozen uit het stelsel van evenredige vertegenwoordiging. De
gemeente raad benoemt de wethouders -> artikel 35 Gw, die samen met de
burgemeester als college van burgemeester en wethouders het dagelijkse
bestuur vormen. De burgemeester is voorzitter van zowel de gemeenteraad als
het college van B&W. Hij wordt voor 6 jaar door de regering benoemd na
aanbevelingen van de gemeenteraad.
Wat wordt bedoeld met bestuursbevoegdheid?
Definitie van bestuursbevoegdheid-> een publiekrechtelijke bevoegdheid van
een bestuursorgaan om eenzijdig in te grijpen in de rechtspositie van andere
rechtssubjecten.
Belangrijke kenmerken van bestuursbevoegdheid
De uitoefening geschiedt per definitie door een bestuursorgaan.
De uitoefening vindt eenzijdig plaats, waarbij geschreven en ongeschreven
bestuursrechtelijke normen in acht worden genomen.
Legaliteitsbeginsel.
Legaliteitsbeginsel-> ook wel: beginsel van wetmatigheid van bestuur -> in de
Nederlandse staat- en bestuursrecht een ongeschreven rechtsbeginsel.
Specialiteitsbeginsel
Staat in nou verband met het legaliteitsbeginsel. De definitie hiervan een
bestuursbevoegdheid mag slechts worden uitgeoefend binnen de grenzen en het
doel van de bevoegdheid te verlenende wet. Voordelen hiervan zijn het
bestuursorgaan blijft binnen zijn hok. Het bestuur mag zich niet bezighouden
met andere belangen. Nadelen de bevoegdheden worden stapsgewijs en op
basis van afzonderlijke wetten aan het bestuur toegekend. Deze verbrokkeling
van het bestuursrecht roept dikwijls onbegrip en weerstand op bij burgers.
Wettelijke grondslag.
Hoofdregel: bestuurshandelingen dienen te steunen op een wettelijke grondslag.
Het legaliteitsbeginsel kent een staatrechtelijke ratio. De achterliggende
gedachte is dat de wet democratisch legitimatie verschaft aan het bestuur.
De begrippen attributie, delegatie en mandaat.
Attributie-> toekenning door de wet. Ook wel het scheppen van een
bestuursbevoegdheid en het toedelen van die bevoegdheid aan een
bestuursorgaan.
, Delegatie-> overdracht van een bestaande bestuursbevoegdheid en de
bijbehorende verantwoordelijkheid door het ene bestuursorgaan aan een ander
orgaan. Zie artikel 10:13 Awb staat de definitie. Als het bestuursorgaan zijn
bevoegdheid weer doorgeeft aan een ander orgaan, spreken we van
subdelegatie.
Mandaat-> de bevoegdheid om in naam van een bestuursorgaan besluiten te
nemen. De definitie kun je vinden in artikel 10:1 Awb.
Wat wordt verstaan onder autonomie en medebewind?
Waterschap besturen. Deze decentrale besturen kunnen hierbij autonoom, dat
wil zeggen zelfstandig, hun eigen beleid, doel en middelen bepalen. Dit wordt
autonomie genoemd. Autonomie is overigens niet absoluut. De wetgever van
provincies en gemeenten verlangen dat zij hun regelgevende en bestuurlijke
bevoegdheden aanweneden om wetten en beleid van andere overheidsorganen
uit te voeren. Dit heet medebewind. (medewind=verplichte medewerking aan
hogere overheden.)
Algemeen verbindend voorschrift.
Besluiten van algemene strekking (BAS).-> de belangrijkste bas-> 1. Algemeen
verbindend voorschrift;
2. beleidsregel; zijn eigen regels die een bestuursorgaan kan opstellen voor het
gebruik van zijn discretionaire bevoegdheid. (de wet laat een bestuursorgaan
vrij om per geval onderscheid te maken dan is er sprake van een zogeheten
discretionaire bevoegdheid.
3. concrete norm;
4. plan: plannen zijn voornemens en ideeën om een bepaald doel te realiseren.
Sommige plannen zijn gericht op een bepaald rechtsgevolg, dit noem je dan een
besluit.
Algemeen verbindend voorschrift (AVV).-> Avv zijn externe werkende, bindende,
algemene regels, uitgevaardigd door het openbaar gezag dat de bevoegdheid
daartoe bij of krachtens de wet heeft verkregen. Avv zijn algemeen naar tijd,
plaats, persoon en rechtsfeit. Avv worden ook wel wetten in materiele zin, of,
indien afkomstig van een bestuursorgaan, bestuur wetgeving genoemd.
Zie de begrippenlijst van hoofdstuk 6 staatsrecht, bladzijde 167 en de mini
samenvatting.
Zie de begrippenlijst van hoofdstuk 7 staatrecht, bladzijde 192 en de mini
samenvatting.
Decentralisatie
Verticale verspreiding van regelgeving en bestuur over openbare lichamen
wordt decentralisatie genoemd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller solangekompier. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.59. You're not tied to anything after your purchase.
