2.01 – verdiepen in vakdidactieken
OJW – Natuur en techniek
Hoofdstuk 5 – Natuurkundige verschijnselen
5.1 Vaste stoffen, vloeistoffen en gassen
5.1.1 Verschijningsvormen
Elke stof bestaat uit deeltjes. Het kleinste deeltje van een stof dat nog alle eigenschappen
heeft van die stof noemen we een molecuul. Het gedrag van deze moleculen is bepalend
voor de verschijningsvorm van een stof. In een vaste stof bewegen de moleculen niet veel en
trekken ze elkaar sterk aan, waardoor ze dicht bij elkaar blijven. In een vloeistof bewegen de
moleculen in alle richtingen en zitten de deeltjes minder dicht op elkaar. De deeltjes kunnen
elkaar minder sterk aantrekken en hebben geen vaste plaats meer. Bij een gas bewegen de
deeltjes ook in alle richtingen. De deeltjes hebben geen onderlinge aantrekkingskracht meer,
waardoor er nog meer ruimte tussen de deeltjes is.
5.1.2 De invloed van warmte op de verschijningsvorm van een stof
Door energietoevoer verandert het gedrag van de moleculen van een bepaalde stof en
daarmee de verschijningsvorm. Elke zuivere vaste stof zal bij een normale luchtdruk bij een
bepaalde temperatuur vloeibaar worden. Dit noem je het smeltpunt. De dichtheid van een
stof geeft de massa per volume-eenheid aan. Hoe meer moleculen per volume-eenheid, hoe
hoge de dichtheid wordt.
afbeelding 5.1.2c
5.1.3 Eigenschappen van water
Het bestaan van water is een belangrijke voorwaarde voor het leven op aarde. Het belang
van water voor het leven op aarde heeft te maken met zijn eigenschappen. Water heeft drie
belangrijke eigenschappen;
1. Water als oplosmiddel; deze eigenschap van water is van belang bij veel biologische
processen. Er bestaan verschillende soorten waterige mengsels: oplossingen, suspensies en
emulsies. Gassen kunnen samen ook een mengsel vormen. Het is ook handig om mengsels
weer te kunnen ontmengen. Er zijn verschillende scheidingstechnieken mogelijk, gebaseerd
op de verschillende eigenschappen van de stoffen in het mengsel;
- Verschil in deeltjesgrootte, de methode die je dan toepast heet filtreren.
- Verschil in dichtheid, de methode die je dan toepast heet bezinken. Een snellere manier
van bezinken heet centrifugeren.
- Verschil in kookpunt, de methode die je dan toepast heet indampen. Een andere methode
die gebruikmaakt van verschil in kookpunt.
2. De opwaartse kracht van water
3. De oppervlaktespanning van water
5.2 Magnetisme
5.2.1 Wat is magnetisme?
Er bestaat gesteente dat van nature magnetisch is, magnetiet.
De werking van het kompas laat zien dat een magneet altijd een noord- en een zuidpool
heeft. De twee tegengestelde polen trekken elkaar juist aan als ze dicht genoeg bij elkaar
zijn om elkaars invloed te voelen. De magnetische polen van de aarde liggen in de buurt van
de geografische polen.
5.2.2 De werking van een magneet
In een gewoon stuk ijzer zitten ontelbare kleine beweegbare magnetische gebiedjes met elk
een noord- en zuidpool. Als de magnetische gebieden allemaal dezelfde kant op wijzen,
wordt het ijzer magnetisch.
5.2.3 Magneetvelden
Rond elke magneet zit een bepaald gebied waarbinnen de onzichtbare magnetische kracht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lizzy3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.