Een goed overzichtelijke samenvatting met duidelijke verwijzingen en veel informatie wat er is behandeld tijdens mijn Geschiedenis lessen in 4H & Begin 5H.
EXAMENSTOF GESCHIEDENIS H3 T/M H12
HOOFDSTUK 3
LES 1 PAR 3.1
RENAISSANCE: ONDERZOEK DOEN NAAR DE TIJD VAN DE GRIEKEN EN ROMEIJNEN. DOOR ONDERZOEK TE DOEN, MEER TE
WETEN TE KOMEN OVER KLASSIEKE OUDHEID.
‘MEMENTO MORI’: DENK ERAAN DAT JE ZULT STERVEN BOODSCHAP VAN DE KERK DOOR GOED TE LEVEN KOM JE
IN DE HEMEL. LEVEN OP AARDE IS VOORBEREIDING OP LEVEN NA DE DOOD.
‘CARPE DIEM’: PLUK DE DAG GENIET VAN JE LEVEN, LEEF ALSOF HET JE LAATSTE DAG IS.
500 V.CHR – 500 N.CHR TIJD VAN DE GRIEKEN EN ROMEIJNEN ( KLASSIEKE OUDHEID)
500 N.CHR – 1500 N.CHR MIDDELEEUWEN
1500 N.CHR – 1800 N.CHR VROEGMODERNE TIJD
LES 2 PAR 3.1
WAAROM BEGON DE RENAISSANCE IN ITALIË?
- VEEL OVERBLIJFSELEN UIT DE KLASSIEKE OUDHEID
MIDDELEEUWEN
GROEP IS BELANGRIJK
WAT DE KERK ZEGT IS WAAR
RENAISSANCE
INDIVIDU BELANGRIJK
TWIJFEL OVER ZAKEN ( KRITISCH ZIJN )
GEVOLG : VERANDERD MENSBEELD
UOMO UNIVERSALE : MENS MET VEEL KWALITEITEN LEONARDO DA VINCI TEKENING ‘VITRUVIRUS MAN’ HIJ HEEFT
ROMEINS WERK / TEKENING NA GEMAAKT.
LES 3 PAR 3.1
HUMANISTEN: WETENSCHAPPERS DIE DE GRIEKSE ROMEINSE CULTUUR BESTUDEREN ( ONDERZOEKEN ) EN DE MENS ( =
HUMAN ) CENTRAAL STELLEN.
HUMANISTEN VERTALEN ORGINELE BIJBEL TEKSTEN. ERASMUS VERTAALDE HET NIEUW TESTAMENT VAN GRIEKS
NAAR LATIJN.
GEVOLGEN RENAISSANCE GELDEN VOOR MEERDERE ASPECTEN IN DE SAMENLEVING:
MENTALITEIT: ‘CARPE DIEM’ VERANDERD MENSBEELD
KUNST: ‘ECHTE KUNST MAKEN’ (DIEPGANG, REALISTISCH, NIET ANONIEM)
WETENSCHAP: ONDERZOEK DOEN OM AAN KENNIS TE KOMEN.
KENMERKENDE ASPECTEN:
, HET VERANDERDE MENS- EN WERELDBEELD VAN DE RENAISSANCE EN HET BEGIN VAN EEN NIEUWE
WETENSCHAPPELIJKE BELANGSTELLING.
DE HERNIEUWDE ORIËNTATIE OP HET ERFGOED VAN DE KLASSIEKE OUDHEID.
LES 4 PAR 3.2
TECHNISCHE, RELIGIEUZE EN POLITIEKE REDEN VOOR ONTDEKKINGSREIZEN
- ROUTE VIA VASTELAND GING MINDER MAKKELIJK DOOR VAL MONGOLISCHE RIJK – POLITIEKE
- MEN KON ZEEËN BEVAREN (DOOR TECHNISHE UITVINDINGEN ALS KOMPAS EN ZEESCHEPEN) – TECHNISCHE
- CHRISTELIJKE PLICHT OM ANDERE VOLKEN TE BEKEREN – RELIGIEUZE
EUROPA CENTRAAL OP DE KAART, OMDAT:
- BESTE VOLK WANT MEEST ONTWIKKELDE CULTUUR, CHRISTENDOM, ONTDEKKINGEN, TECHNOLOGIE.
- GEVOLG: LANDEN IN DE WERELD MOETEN ZICH AANPASSEN BIJVOORBEELD BEKEREN TOT CHRISTENDOM
BIJ WELKE CATOGORIE ( POLITIEKE, ECONOMIE, RELIGIE, DEMOGRAFISCH) HOORT HET GEVOLG?
- VOLKEREN BEKEREN TOT CHRISTENDOM – RELIGIEUZE
- WERELDHANDEL ONTSTAAT – ECONOMIE
- INDIANEN STIERVEN UIT – DEMOGRAFISCH
- SLAVENHANDEL KOMT OP – POLITIEK/HANDEL/DEMOGRAFISCH
UITGESTORVEN INDIANENVOLKEN : MAYA’S, AZTEKEN EN INCA’S
- ZIEKTES EN GEWELD
LES 5 PAR 3.3
KENMERKENDE ASPECT:
- DE PROTESTANSE REFORMATIE DIE SPLISTING VAN DE CHRISTELIJKE KERK IN WEST-EUROPA TOT GEVOLG HAD.
RENAISSANCE ONDERZOEK DOEN ( VERANDERD MENS- EN WERELDBEELD ) KERK/BIJBEL BESTUDEREN ( LUTHER,
ERASMUS ) KRITIEK ( 95 STELLINGEN ) PAUS WIL KERK NIET VERANDEREN SPLITSING IN CHRISTELIJKE KERK =
HERVORMING / REFORMATIE KATHOLIEK EN PROTESTANT = CHRISTENDOM
MAARTEN LUTHER HAD IN 1517 KRITIEK OP:
AFLATENHANDEL ( VERSNELDE TOEGANG OP HEMEL )
HEILIGENVERERING
PRACHT & PRAAL IN KATHOLIEKE KERK
HIËRARCHIE IN DE KERK ( PAUS ALS EINDBAAS )
DEZE ZAKEN STAAN NIET IN DE BIJBEL! ( ALDUS LUTHER )
LES 6 PAR 3.3
HENDRIK VIII
KONING VAN ENGELAND ( 1509 – 1547 )
WILDE SCHEIDEN VAN ZIJN VROWU, MAAR PAUS STOND DAT NIET TOE STICHTTE TOEN ZIJN EIGEN KERK
ANGLICAANSE KERK.
, NIEUW GELOOF ONTSTAAN, PROTESTANTISME, GROTE VRAAG WORDT:
HOE GAAN DE VORSTEN MET DIT GELOOF OM?
- 16E EEUW ZULLEN VEEL GODSDIENSTENOORLOGEN PLAATSVINDEN..
HOOFDSTUK 4
LES 7 PAR 4.1
16E EEUW:
HABSBURGSE RIJK GELEID DOOR DE KEIZERS
- KAREL V ( 5E ) TOT 1555
- FILIPS II ( 2E ) VANAF 1555
HEERSEN OVER OA NEDERLANDEN ( 17 GEWESTEN, PROVINCIE )
NEDERLANDEN PLAATSVERVANGER HELE LAND : LANDVOOGD – BRUSSEL
IN GEWEST STADHOUDER ( OA WILLEM VAN ORANJE )
HAGEPREEK : KERKDIENST IN BUITENLUCHT
OORZAKEN OPSTAND:
KEIZER FILIPS II: NEDERLANDEN:
- CENTRALISATIE VS PRIVILEGES VAN STEDEN / GEWESTEN
- KATHOLIEK VS VRIJHEID VAN GELOOF
OPSTAND = 80 – JARIGE OORLOG
1566: BEELDENSTORM
PROTESTANTEN VERNIETIGEN KATHOLIEKE KERKEN UIT WOEDE OVER:
- DE VERVOLGELINGEN
- HONGER
- RIJKDOM IN DIE KERKEN
GEVOLG:
1568: FILIPS II STUURT SOLDATEN ONDERLEIDING VAN ALVA, BEGIN OPSTAND / 80 JARIGE OORLOG. STEDEN MOETEN
KIEZEN: FILIPS OF WILLEM?
LES 8 PAR 4.1
1579: UNIE VAN UTRECHT 7 GEWESTEN DIE TEGEN SPANJE ZIJN.
1581: PLAKKAAT VAN VERLATINGHE: KEIZER FILIPS II WORDT NIET LANGER GEACCEPTEERD ALS LEIDER.
REPLUBLIEK ONTSTAAT.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmegoudsblom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.