Summary
Samenvatting Paragraaf 1 Rechtstaat en Democratie
- Course
- Level
- Book
Samenvatting paragraaf 1 rechtstaat en democratie examenkatern memo
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
eva_gonen
Content preview
Hoofdstuk 1 van gewesten naareenheidsstaat
Paragraaf 1: Groeiende vrijheid in de middeleeuwen
In tijd van monniken en ridders steden in West-Europa verdwenen. Geestelijken +
edelenen heersten over bevolking (horige boeren)
Later in de middeleeuwen ontstaan van steden (met stadsrechten) en staten.
Geen vazallen (eer van trouw), maar betaalde ambtenaren en militairen bestuurden
gebieden. Het bestuur betaald met geld gekregen van stedelijke burgerij.
In ruil voor zelfbesturingsrecht en andere stadsrechten Staten-Generaal of parlement
uitgeroepen door vorst.
Staten-Generaal/parlement: vergadering met vertegenwoordigers uit 3 standen
(geestelijkheid, adel en burgerij)
Wat nu NL en België is waren in de middeleeuwen: 17 zelfstandige gewesten.
In gewest Holland: rond 1500 woonde helft v/d bevolking in de stad. Gewesten werden
geregeerd door een graaf, hertog of bisschop. Va. 1428: Filips de Goede kreeg meeste
gewesten in handen (graaf Holland, Zeeland en hertog Brabant).
Gewesten bij bestuur geholpen door de Staten = vergadering 3 standen uit het gewest zelf.
1464 Filips riep voor het eerst Staten Generaal uit (met statenleden uit zijn gewesten).
Karel V zette centralisatiepolitiek voort toen hij de Nederlanden in de 16 e eeuw kreeg na het
uitsterven van Filips’ Bourgondisch huis.
Filips II: rechten van steden en gewesten inperken verzet Nederlandse Opstand
1565: verzet tegen godsdienstdwang (verbod calvinisme), echter vanaf 1568 trad Filips’
opvolger Alva meedogenloos op tegen het Calvinisme en haar volgers.
In 1568: opstand o.l.v. Willem van Oranje, stadouder Holland, Zeeland en Utrecht
(plaatsvervanger Filips II).
1572: opstandelingen veroveren Holland en Zeeland (later ook de andere gewesten)
1579: Unie van Utrecht, 1581: Filips II afgezworen, 1588: Republiek der verenigde NL.
17e eeuw: Republiek welvarendste land van Europa, 7 zelfstandige gewesten.
Oud:
Middeleeuwse stadsrechten en gebruiken
Ongelijke rechten (adel had nog steeds voorrechten)
Gewesten en sommige steden (Zwolle) beschouwden zich als soevereine staatjes
Regenten bestuurden de stad, het gewest en de Republiek
Nieuw:
De Republiek had geen vorst
Gewesten bestuurd door de Staten (vertegenwoordigers uit het gewest zelf)
Defensie/buitenlandse politiek Staten-Generaal, alle gewesten moesten eens zijn
Stadhouder: hoogste dienaar van de gewesten (vb. functie: benoemen van regenten)
Vrijheden: Gewetensvrijheid (geloofsvrijheid), niet alle godsdiensten gelijke rechten
(Protestantisme + vs. Katholicisme -), Vrijheid boeken, vrouwen gelijker aan mannen.
Adel alleen in Holland nog veel macht.
Absolute macht, niet in de Republiek maar wel in andere Europese staten, vb. Frankrijk met
Lodewijk 14e. Engeland Constitutionele monarchie met Nederlandse Willem III als koning.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eva_gonen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now