Summary
Samenvatting colleges stedenbouw
- Course
- Institution
Dit document is een samenvatting/opsomming van de colleges over stedenbouw van het moduul ruimtelijke planning en stedenbouw.
[Show more]
Seller
Follow
romyscheffer
Content preview
Stedenbouw HC 7Stedenbouw en architectuur
Stadsplattegrond
Bezoeker in een onbekende stad gebruikt (nog steeds) vaak een (digitale) plattegrond.
Redenen:
- Weg vinden, oriëntatie
- Informatiebron voor functioneren van de stad
- Geroutineerde lezer herkent structuren
Stadsbeelden veranderen, maar de structuur van de stadsplattegrond niet zo snel. Het
componeren van een stadsplattegrond is de essentie van de stedenbouwkundige.
Stedenbouw in NL
Vanaf late middeleeuwen: diverse voorbeelden van een planmatige aanleg en ordening van
stad en land.
- Rationele ordening via “droogmakerijen”
- Grote stadsuitbreidingen als bijvoorbeeld de Amsterdamse grachtengordel.
Landmeetkunde (o.a. kadaster) en civiele techniek waren de primaire instrumenten van de
eerste ‘stedenbouwkundigen’ en vormden een belangrijke basis voor verdere
professionalisering.
Amsterdam: grachtengordel 1612
- Grote kavels 8,5x54 m
- Representatief voorhuis met binnentuin en achterhuis
- Combinatie woonhuis en pakhuis
- Kleine kavels aan de kopse kanten
- Grondpolitiek, onteigening, koopcontracten en sluitende grondexploitatie
Belang van het verleden
Ontwerpen in de huidige tijd zijn beter te begrijpen als je de ontwerptaal verstaat en een
beeld hebt van wat daaraan is voorafgegaan.
Een discussie over mooi of lelijk, over leefklimaat en herstructurering, over openbare ruimte
en privédomein, wordt eenvoudiger als je oog hebt voor de nuances in de vormgeving van
de gebouwde omgeving.
Het begrijpen en spreken van beeldtaal waar architecten en stedenbouwkundigen graag
gebruik van maken komt de kwaliteit van het vastgoed ten goede.
Gebruik van beeldtaal:
“Eilanden”: aaneengesloten stuk uitgeefbaar privé grondgebied (serie bouwkavels) dat door
het openbaar gebied (netwerk) wordt omsloten.
Stadsplan Manhattan 1811
Grid: sterke stedenbouwkundige structuur (een soort raster)
- Zonder rekening te houden met de topografie
- Daartussen kavels als “eilanden”
Streets: de verkeersontsluiting tussen de havenfronten (oost-west), 200 smalle straten
Avenues: de verbinding met het achterland (noord-zuid), 16 brede straten om de 250 meter.
Broadway: afwijking in het grid central park
, De stadsplattegrond is na ruim 200 jaar nauwelijks gewijzigd terwijl de bouwmassa, verkeer
en bewoners zijn verveelvoudigd. Kortom: een sterk stedenbouwkundig ontwerp!
Belangrijke verandering begin 20e eeuw
Basis voor stedenbouw was:
- Preparatie (bouwrijp maken) en indeling van het grondvlak
- Aanleg openbare werken (civiele opgave)
Aanvulling op stedenbouwkundige opgave:
- De architectuur van de bebouwing
- Verdeling van functionele programma’s over de stad
Bekende voorbeelden:
- Berlage-Amsterdam Zuid (combi architectuur en stedenbouw 1917)
- Van Eesteren-uitbreidingsplan van Amsterdam AUP (functionele planning 1932)
De stadsplattegrond
Een weergave van maatschappelijke verhoudingen.
Stedenbouw:
Basis is gelegen in de primaire maatschappelijke behoefte aan regels voor het gebruik van
grond.
Helder moet het onderscheid zijn aangegeven wat voor private doeleinden mag worden
gebruikt en welk grondgebied moet worden gereserveerd voor publieke doelen.
Zonder regels en afspraken wordt het moeilijk voor de samenleving om goed te functioneren
en voor de individuele leden om zich te handhaven.
Essentie aanduiden van grond waar je wel en waar je niet op mag bouwen!
Wisselwerking publieke en private ruimte
Collectieve afspraken en regels die worden vastgelegd de basis voor stedenbouw.
Continu spanningsveld tussen 3 factoren:
- Macht (bestuur, politiek) = verkiezingen, beleid etc.
- Rechtszekerheid (wetten en regels) = bestemmingsplan, verordeningen
- Cultuur (normen en waarden, trends en ontwikkelingen, leefstijlen) =
marktonderzoek
4 perioden in stedenbouw
1. Voorspel tot de moderne stad (oudheid t/m 16e eeuw)
2. De vroege moderne stad (17e eeuw t/m 19e eeuw)
3. De moderne stad van de 20e eeuw
4. De 21e eeuw
1. Voorspel tot de moderne stad (oudheid t/m 16e eeuw)
Van feodaal/kerkelijk naar stad (late middeleeuwen)
- In de steden werkten ambachtslieden, kooplieden, bankiers, winkeliers. Niet
grondgebonden.
- Er was sprake van een (veel complexere) gemeenschap met een diversiteit aan
beroepen.
- Deze bonte samenleving vroeg om een nieuwe ordening, namelijk een
publiekrechtelijke ordening in de gemeenschap.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romyscheffer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now