Summary
Samenvatting Gezinspedagogiek - pedagogische wetenschappen
- Course
- Institution
Samenvatting van alle colleges van gezinspedagogiek en bijgevoegde notities
[Show more]
Seller
Follow
hanneboons1
Reviews received
Content preview
GezinspedagogiekGezinspedagogiek
Inhoud
Les 1: Gezinspedagogiek: vraagstelling en identiteit..............................................................................3
1. Het gezin.....................................................................................................................................3
2. De gezinspedagogiek in relatie tot de algemene pedagogiek.....................................................4
3. Opgaven van de Gezinspedagogiek............................................................................................6
4. De componenten van opvoeding................................................................................................6
Les 2: Gezinspedagogiek.........................................................................................................................9
1. Opvoeden als transactioneel proces binnen de ruimere context...............................................9
2. Tendensen in onderzoek naar opvoeding.................................................................................15
Les 3: Roldoorbrekend opvoeden.........................................................................................................20
Les 4: Vlaams onderzoek naar gezinnen en opvoeding........................................................................21
1. opvoeden in Vlaanderen: feiten en verbanden (2000).............................................................21
2. Jongeren over het gezin (2000)................................................................................................24
3. Gender en zorg in de opvoeding...............................................................................................27
4. Soort onderzoek?......................................................................................................................30
Les 5: Vaders.........................................................................................................................................30
1. Inleiding....................................................................................................................................30
2. Betrokkenheid van vaders bij de opvoeding van kinderen.......................................................30
3. Determinanten van vaderlijke betrokkenheid..........................................................................32
4. Gevolgen van vaderschap.........................................................................................................37
5. Algemeen besluit......................................................................................................................39
Les 6: Kinderopvang.............................................................................................................................39
1. Functie van kinderopvang.........................................................................................................39
2. Organisatie van de kinderopvang.............................................................................................40
3. Onderzoek naar effecten van kinderopvang.............................................................................41
4. Kwaliteit van kinderopvang......................................................................................................43
5. Actuele thema’s in de kinderopvang........................................................................................46
Les 7: Scheiding....................................................................................................................................48
1. Scheiding: wettelijk kader.........................................................................................................48
2. Scheiding in Vlaanderen: cijfers................................................................................................49
3. Wetenschappelijke studie van echtscheiding...........................................................................49
4. Gevolgen van scheiding voor de kinderen................................................................................51
5. Opvoeding na scheiding............................................................................................................54
1
,Gezinspedagogiek
6. De scheidingsregeling...............................................................................................................56
7. Preventie & Interventie............................................................................................................57
Les 8: Nieuw-samengestelde en eenoudergezinnen............................................................................58
1. Definitie nieuw-samengesteld gezin (NSG)...............................................................................58
2. Prevalentie................................................................................................................................58
3. De ontwikkeling van NSG..........................................................................................................58
4. Opvoeding binnen NSG.............................................................................................................61
5. Actuele thema’s m.b.t. NSG......................................................................................................66
Les 9: Het eenoudergezin.....................................................................................................................67
1. Definitie & Diversiteit...............................................................................................................67
2. De ontwikkeling van kinderen in eenoudergezinnen................................................................67
3. Besluit.......................................................................................................................................68
Les 10: Adoptie.....................................................................................................................................69
1. De adoptiedriehoek..................................................................................................................69
2. De biologische ouder (afstandsouder)......................................................................................69
3. Open adoptie?..........................................................................................................................69
4. Adoptie in België.......................................................................................................................70
5. Het adoptiekind........................................................................................................................73
6. De adoptieouder in relatie tot het adoptiekind........................................................................75
Les 11: Opvoeding na medisch begeleide bevruchting & Opvoeding in holebigezinnen......................79
1. Opvoeding na medische begeleide bevruchting.......................................................................79
2. Opvoeding in holebigezinnen...................................................................................................87
3. Algemene conclusies bij dit college..........................................................................................92
2
,Gezinspedagogiek
Les 1: Gezinspedagogiek: vraagstelling en identiteit
1. Het gezin
Eenduidige definitie ‘gezin’ niet evident
door maatschappelijke veranderingen
door kijk op het gezin anders ingevuld
definities van gezin zijn afhankelijk van wat je gaat onderzoeken
o Loskoppeling partnerschap en huwelijk
o Loskoppeling partnerschap en ouderschap
o Bloedband ouder en kind niet noodzakelijk
o Diversiteit aan gezinnen: veranderingen in samenstelling en grootte
Luyten, Van Crombrugge & Emmery (2017, p.282):
“Een gezin is een huishouden met als essentiële kenmerken de combinatie van meer dan één
generatie en tussen deze generaties een zorgafhankelijkheid. Ouderschap en veelal
partnerschap zijn samenstellende elementen van een gezin. In een gezin is er sprake van
minstens één ouder en één kind. Gezinsrelaties zijn solidair en niet-vrijblijvend. Een gezin kan
verschillende vormen aannemen. Iemand kan opeenvolgend, of zelfs gelijktijdig lid zijn van
verschillende gezinnen.”
Demografisch onderzoek:
o Huishouden:
Ouder moet niet met twee zijn
“bestaat uit ofwel één persoon die gewoonlijk alleen leeft, ofwel uit twee of
meer personen die al dan niet door familiebanden verbonden, gewoonlijk
eenzelfde woning betrekken en er mee samenleven” (Nationaal Instituut
voor Statistiek, 1999)
Particulier huishouden (normaal huishouden) versus collectief huishouden (=
rust- en verzorgingstehuis, strafinrichting, weeshuis, verpleeginstelling,
studenten- en arbeidershomes)
o Gebaseerd op geregistreerde en administratieve cijfers afkomstig van officiële
databronnen
Maar: weerspiegeling van reële werkelijkheid?
Er zijn ook andere definities mogelijk:
o Levine (1990):
Méér dan het vroegere wettelijke, biologische en economische kader
Subjectief fenomeen: "ik heb een band met een aantal mensen waarmee ik
samenwoon en we zorgen voor elkaar" = een gezin, bevat geen ouder of kind
maar kan ook
Er moet sprake zijn van solidariteitsrelaties tussen individuen met diepe
persoonlijke bindingen en reciprociteit
Brede definitie: niet noodzakelijk bestaande uit ouder en kind
o In wetenschappelijk onderzoek
Samenlevingsvorm van enkele mensen
Contextbepaald: hoe gezin omschreven wordt, hangt af van wat men
onderzoekt (zie ook vb. gebruik van de term family = gezin)
Verschillende samenlevingsvormen
o Kerngezin (‘nuclear family’) ouders + kinderen
o Grootfamilie (‘extended family’) minstens 3 generaties wonen samen
o Klassiek gezin iedereen woont samen op 1 plek
o Gemodificeerd uitgebreid gezin er is wel dagelijks contact, maar niet het hele
gezin woont bij in
3
, Gezinspedagogiek
o Eenoudergezin
o Alleenwonende
o Ongehuwd samenwonenden
o LAT-relatie een koppel maar wonen op een aparte plaats
o Nieuw-samengesteld gezin (blended family, mikado-gezin)
o Holebigezin
‘Soorten’ ouders
o Biologische (natuurlijke) ouder vs. Sociale ouder (zorg op je nemen, geen biologische
band met kind vb. nieuwe partner)
o Wettige of juridische ouder
o Pleegouder
o Adoptieouder, afstandsouder (geeft kind af)
o Stiefouder/plusouder
o Zorgouder, meeouder
o Bonusouder (=stiefouder)
o Duo-moeders/vaders, holebi-ouders
o Draagmoeder, wensouder (heeft eicel afgedragen)
o Buikmama, leenmama
o Biovader; viking-vader (donoren uit de scandinavische landen)
o Donor-plusvader (biologische vader die zijn zaadcellen heeft afgestaan om een kind
te verwekken bij bv. holebikoppel is ook betrokken bij opvoeding van het kind)
o Bom & Bam (bewust-ongehuwde moeder, bewust-alleenstaande moeder)
o Solo-ouder (alleenstaande ouder die dat al dan niet bewust doet)
2. De gezinspedagogiek in relatie tot de algemene pedagogiek
Gezinspedagogiek = studie van opvoeding in gezinssituaties
Pedagogiek = studie van opvoeding, vorming en onderwijs
Opvoeding: het creëren van een relationele en materiële omgeving door opvoeders met het
oog op het welzijn en het volwassen worden van de opvoedeling
o Ouder-kind relatie in interactie
Welke effecten heeft het opvoeden op het kind en welke op de ouder?
Kinderen voeden ook een beetje hun ouders op
eigen kenmerken, temperament, persoonlijkheid, jongen/meisje
o Opvoedingsvraag en opvoedingsaanbod
opvoeder doet aanbod naar de kinderen, elk kind heeft een eigen
opvoedingsvraag
o ‘Parenting’
Acties die gebeuren bij het opvoeden zelf
het ouderschap in het geheel als ouderschapspraktijken die ouders hanteren
om het kind op te voeden
Veronderstellingen bij (gezins)opvoeding:
o Essentieel voor het welzijn en opgroeien van het kind (kind als opvoedeling)
Kind heeft opvoeding nodig, is ontvankelijk voor opvoeding
o Ouderfiguren stemmen hun handelen af op het welzijn en opgroeien van het kind
(ouders en ouderfiguren als opvoeders)
2.1 Relatie tot algemene pedagogiek
Praktijk:
o De ervaring dat mens zelf aan het bestaan vorm en zin moet geven (vanuit
existentiële nood)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hanneboons1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now