Perifere anatomie: ademapparaat en bovenste
luchtwegen
1. Algemene anatomische terminologie
De volgende termen beschrijven de ligging en onderlinge plaatselijke verhoudingen van organen en delen van het
lichaam. Deze worden ook in de klinische geneeskunde gebruikt:
– anterior – posterior: aan of naar de voorzijde – achterzijde
– ventralis – dorsalis (ventraal – dorsaal): aan of naar de buikzijde – rugzijde
– superior – inferior: aan of naar de bovenzijde – onderzijde
– cranialis – caudalis (craniaal – caudaal): aan of naar de schedelzijde – staartzijde
– internus – externus (intern – extern): aan of naar de binnenzijde – buitenzijde
– medius, intermedius: in het midden of midden tussen twee andere delen
– medianus (mediaan): in de middellijn of in het middenvlak. Een doorsnede door het mediane sagittale vlak
deelt het lichaam in twee symmetrische delen
– medialis – lateralis (mediaal – lateraal): aan of naar het midden – de zijkant
– frontalis (frontaal): aan of naar de voorkant (of het voorhoofd) of in het frontale vlak (evenwijdig aan de
longitudinale as en loodrecht op het sagittale vlak)
– longitudinalis (longitudinaal): in de lengterichting verlopend
– sagittalis (sagittaal): in de voor–achterwaartse richting verlopend of in het sagittale vlak (evenwijdig aan de
longitudinale as en loodrecht op het frontale vlak)
– transversalis (transversaal): in dwarse richting verlopend of in het transversale vlak (loodrecht op de
longitudinale as)
– transversus: dwars, in dwarse richting verlopend
– proximaal – distaal: dichtbij of in de richting van het uitgangspunt – verwijderd van het uitgangspunt of in de
richting van het uiteinde
,Figuur 1 Anatomische oriëntatieterminologie.
De gebruikelijke afkortingen zijn:
n.: nervus
nn.: nervi
m.: musculus
mm.: musculi
r.: ramus
rr.: rami
Het stem– en spraakvormend orgaan kan, van een didactisch oogpunt uit, beschreven worden als bestaande uit
drie onderdelen: de longen en de ademhalingsspieren (actuator), de larynx – in het bijzonder de stemplooien –
(generator/oscillator), en het aanzetstuk (resonator/articulator). De aansturing en coördinatie geschiedt op het
niveau van het centraal zenuwstelsel.
, 2. Ademapparaat
2.1. Longen
Voor de stem– en spraakproductie fungeren de longen als een elastisch luchtreservoir (bronchi, bronchioli en
alveolen) (fig. 2) dat in beweging wordt gebracht door de ademhalingsspieren. De borstkas is van binnen door
een vlies bedekt: de pleura parietalis. De longen zijn eveneens door een vlies bedekt: de pleura visceralis, die
een continuïteit vertoont met de pleura parietalis (fig. 3). Tussen beide pleurae bestaat een (in normale
omstandigheden) virtuele holte, de interpleurale holte, waardoor, tijdens de ademhaling, de longen de
vormveranderingen van de borstkas volgen.
Figuur 2 Schema van de onderste luchtwegen en van de ultrastructuur van de long. Links: zicht van ventraal;
rechts: alveolen en capillaire net.
Figuur 3 Schema van de pleuraholte.
2.2. Ademhalingsspieren
Inademing
Rustige inademing
Bij het rustig inademen treden in werking het diafragma (geïnnerveerd door n. phrenicus uit de plexus cervicalis
C4 (C3–C5) en de mm. intercostales externi (geïnnerveerd door de nn. thoracici, rr. anteriores (nn. intercostales)
(fig. 4). Het diafragma is gehecht aan het borstbeen (sternum), aan de zes caudale ribben, en aan lendewervels I
tot IV. Bij contractie stijgt de verticale diameter van de thoraxholte. De mm. intercostales externi verbinden de
onderste rand van een rib met de bovenrand van de eerstvolgende lager gelegen rib, en verlopen schuin naar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MarissaDunhoft. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.