Week 1 ‘Grondslagen & Bevoegdheidsverdeling’
Literatuur
I) Inleiding
Het bestuursprocesrecht kent twee hoofdfuncties:
a. Individuele rechtsbescherming (recours subjectif);
b. Handhaving objectieve recht (recours objectif).
NB: Individuele rechtsbescherming heeft de voorkeur: De ‘kleine’ burger tegen de ‘grote’ overheid.
Algemene beginselen bestuursrechtspraak (art. 112 jo 115 Gw)
a. Onafhankelijk, onpartijdig en wettelijk gerecht;
b. Bestuurlijke heroverweging (art. 7:1 Awb);
c. Rechtspraak in twee feitelijke instanties;
d. Toegankelijke rechtsbescherming;
NB: Lijkt NL niet aan te voldoen wegens de wirwar aan bestuursrechterlijke instanties, maar
er bestaan genoeg doorzendplichten, rechtsmiddelvoorlichtingsplichten etc.
e. Rechtseenheid en rechtsontwikkeling;
f. Effectiviteit, efficiëntie en tijdigheid;
g. Hoor en wederhoor;
h. Openbare en gemotiveerde uitspraak (8:78 jo 8:77 lid 1 sub b Awb)
Kernbegrippen (Herhaling)
Bestuursorgaan (art. 1:1 Awb): Orgaan van een publiekrechtelijke rechtspersoon (a-orgaan) of een
persoon/ college met enig openbaar gezag (b-orgaan).
Belanghebbende (art. 1:2 Awb): Burger wiens belang rechtstreeks bij het besluit is betrokken:
Normadressaat dan wel voldoen aan de EPOAD-criteria.
Besluit (art. 1:3 Awb): Schriftelijke beslissing van een BO, inhoudende een publiekrechtelijke
rechtshandeling. Beschikking, AVV, beleidsregel of Cbas vormen de 4 mogelijkheden.
Let op! Soms wordt een niet-besluit gelijkgesteld met een besluit, zie bijv. art. 6:2 Awb.
II) Bevoegdheid Rechtbank
Absolute competentie
BEZWAAR
Hoofdregel: Bezwaar maken bij het BO, voordat beroep mogelijk is (art. 7:1 Awb).
Tenzij: Uitzondering in art. 7:1 lid 1 sub a-g Awb van toepassing is.
EERSTE AANLEG
Hoofdregel: Bestuursrechtelijk geschil wordt in 1e instantie door de rechtbank berecht (art. 8:1 Awb).
Tenzij: H2 Bevoegdheidsregeling of ander wettelijk voorschrift van toepassing is (art. 8:6 lid 1 Awb).
Relatieve competentie
EERSTE AANLEG
Hoofdregel 1: Rechtbank van het rechtsgebied waarbinnen BO (zijnde een provincie, gemeente of
waterschap) zijn zetel heeft (art. 8:7 lid 1 Awb). (Zie Wet RI)
Hoofdregel 2: Rechtbank van het rechtsgebied waarbinnen indiener woont (art. 8:7 lid 2 Awb).
NB.1: Rechtbank onbevoegd, zaak ligt inmiddels bij hogere rechter? Dan kan de rechter de
onbevoegdheid ‘gedekt verklaren’ en alsnog overgaan tot inhoudelijke behandeling (art. 8:117 Awb).
NB.2: In geval van concentratie kan afgeweken worden van de hoofdregels (lid 3).
,III) Bevoegdheid hoger beroep
Hoofdregel: Hoger beroep wordt ingesteld bij de ABRvS (art. 8:105 Awb).
Tenzij: Hoger beroep niet mogelijk is (art. 8:104 Awb).
Tenzij: H4 Bevoegdheidsregeling of ander wettelijk voorschrift van toepassing is (art. 8:105 Awb).
Tenzij: Vereenvoudigde behandeling in eerste aanleg (art. 8:54 Awb).
Tenzij: Voorlopige voorzieningenprocedure (art. 8:81 Awb).
NB.1: Dit hoger beroep kan schorsende werking hebben (art. 8:106 Awb).
NB.2: In beginsel staat na dit hoger beroep niet nogmaals hoger beroep bij de HR open; In
uitzonderlijke gevallen echter wel, bestudeer daarom altijd de genoemde regeling bij de vraagstelling!
Zie onderstaand schema voor een schematische weergave van het bovenstaande.
IV) Rechtsmiddelenvoorlichting en doorzending
Rechtsmiddelenvoorlichting: BO moet in zijn besluit kenbaar maken binnen welke termijn en bij welk
orgaan het bezwaar ingesteld kan worden (art. 3:45 Awb). Daarnaast moet duidelijk gemaakt worden
of er beroep ingesteld kan worden bij de (hogere) bestuursrechter (art. 6:23 jo 8:77 lid 1 onder f Awb).
Doorzendplicht: Een bij het onbevoegde orgaan ingediende bezwaar- of beroepschrift moet z.s.m.
worden doorgezonden naar het bevoegde orgaan (art. 6:15 Awb).
NB.1: Let hierbij op lid 3 bij eventuele overschrijding van de bezwaar- en/of beroepstermijn.
NB.2: Ook kan er doorverwezen worden naar de burgerlijke rechter (art. 8:71 Awb).
Jurisprudentie
- Changoe/De Staat
Essentie: Als de bestuursrechter bevoegd is om van het geschil kennis te nemen, neemt dit
niet weg dat de civiele rechter bevoegd is om van het geschil kennis te nemen (bijv. bij OD).
Wel dient de civiele rechter de eiser niet-ontvankelijk te verklaren, indien de met voldoende
waarborgen omklede bestuursrechtelijke rechtsgang open staat.
- Benthem
Essentie: De Kroon is geen onafhankelijk en onpartijdig gerecht dat bij de wet is ingesteld als
in de zin van art. 6 lid 1 EVRM.
, Week 2 ‘Ontvankelijkheid & Voorprocedures’
Literatuur
I) Voorwerp van geschil
Een burger kan rechtsbescherming inroepen tegen een besluit als bedoeld in art. 1:3 lid 1 Awb.
Er bestaan verruimingen:
a. Schriftelijke weigering besluit (van algemene strekking) te nemen (art. 6:2 sub a Awb);
b. Niet tijdig nemen besluit (art. 6:2 sub b Awb);
c. Andere handelingen t.a.v. een ambtenaar (art. 8:2 lid 1 sub a Awb);
d. Weigering van de goedkeuring van een AVV/beleidsregel (art. 8:2 lid 2 sub a Awb);
e. Weigering van de goedkeuring van een besluit ter voorbereiding van een privaatrechtelijke
rechtshandeling (art. 8:2 lid 2 sub b Awb).
Maar ook beperkingen:
a. Beslissingen tijdens de voorbereiding van een besluit (art. 6:3 Awb);
b. AVV of beleidsregel (art. 8:3 lid 1 sub a Awb);
c. Besluit ter voorbereiding van een privaatrechtelijke rechtshandelingen (art. 8:3 lid 2 Awb);
d. Bijzondere categorieën (art. 8:4 Awb);
e. Negatieve lijst (art. 8:5 Awb).
Soms wordt het bestreden besluit tijdens de bezwaar- of beroepsprocedure gewijzigd/ingetrokken.
Bezwaar tegen het oude besluit is dan automatisch gericht tegen het nieuwe besluit (art. 6:19 Awb).
NB: Tenzij het nieuwe besluit geheel aan het bezwaar tegemoet komt natuurlijk.
Voordeel: Starten nieuwe procedure is overbodig.
Nadeel: Een instantie kan worden overgeslagen, zie daarvoor lid 5!
II) Ontvankelijkheid
De formele eisen voordat een bezwaar of beroep in behandeling genomen wordt:
a. Bezwaar en beroepsbevoegdheid;
> Eiser moet belanghebbende zijn (Normadressaat/EPOAD).
> Burger dient een procesbelang te hebben.
> Er dient sprake te zijn van een geschil.
b. Inhoud van het bezwaar- en beroepschrift;
Naam, adres, dagtekening, gronden van het bezwaar, ondertekening etc. (art. 6:5 Awb).
NB: Niet voldaan aan deze eisen? Herstelmogelijkheid moet geboden worden (art. 6:6 Awb).
c. Bezwaar- en beroepstermijn;
Het bezwaar- of beroepschrift moet binnen 6 weken ingediend worden (art. 6:7 Awb).
Termijn begint te lopen op de dag na die waarop het besluit is bekendgemaakt (art. 6:8 Awb).
Bekendmaking geschiedt op voorgeschreven wijze (art. 3:41 jo 3:42 Awb).
NB.1: Laatste dag een zater-, zon- of feestdag? 1 dag verlenging! (Algemene Termijnenwet)
NB.2: Elektronisch verzonden en voor einde vd termijn ontvangen? Op tijd! (art. 6:9 Awb)
Per post verzonden en voor einde vd termijn op de bus? Op tijd! (art. 6:9 Awb)
NB.3: Lid 2, lid 3 en lid 4 bevatten gevallen waarin de termijn later begint met lopen.
NB.4: Bezwaar- of beroepschrift mag te vroeg ingediend worden, indien het besluit al tot
stand was gekomen of belanghebbende dit redelijkerwijs kon menen (art. 6:10 Awb).
NB.5: Bij zwaarwegende persoonlijke omstandigheden/onjuist of ontbrekende
rechtsmiddelenvoorlichting kan een termijnoverschrijding verschoonbaar zijn (art. 6:11 Awb).
Onjuist: ALTIJD sprake van een verschoonbare termijnoverschrijding.
Ontbrekende: Deskundigheid belanghebbende speelt hierbij een rol.
NB.4: BO overschrijdt beslistermijn? Dan bestaat er geen termijn. (art. 6:12 Awb)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tjadamvan. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.29. You're not tied to anything after your purchase.