Summary
Samenvatting Het verschijnsel wetenschap; Herman Koningsveld
- Course
- Institution
gedetailleerde,volledige samenvatting
[Show more]
10 reviews
By: SijtjeHoHo • 3 year ago
By: timvanbatenburg • 4 year ago
By: Symens • 5 year ago
By: charlottehoekstra • 5 year ago
By: pijl7 • 6 year ago
By: luciatulp • 6 year ago
By: maya-norasaaid • 7 year ago
Seller
Followrenee-v
Reviews received
Content preview
Het verschijnsel wetenschap: HermanKoningsveld
2006
Volledige, gedetailleerde samenvatting van het boek.
, 1. Inleiding- academische vorming.
Éen van de belangrijkste taken filosofie: het boven tafel halen van
vanzelfsprekendheden. Filosofen houden zich bezig met dingen die een ‘normaal
mens’ vanzelfsprekend acht. Hierdoor wordt vaak het oordeel gevestigd dat
Filosofen vaak zeuren over niks.
Wetenschapsfilosofen willen de vooronderstellingen die aan wetenschappelijke
praktijk ten grondslag ligt, op een systematische wijze zichtbaar maken en dit
toetsen op betrouwbaarheid.
*Samengevat: wetenschapsfilosofie is een kritische reflectie op de
vooronderstellingen die aan de wetenschap ten grondslag liggen.
Er wordt hierbij ingegaan op de: 1. Aard van wetenschap: wetenschap van
binnenuit, als iets opzichzelfstaand, als een apart maatschappelijk
handelingsdomein wordt bekeken. 2. De maatschappelijke positie van
wetenschap: deel van een bredere maatschappelijke constellatie.
Wetenschap is enerzijds een activiteit die meestal betiteld wordt als
wetenschappelijk onderzoek, en anderzijds het resultaat van die activiteit,
oftewel: verzameling van wetenschappelijke kennis (vb. theorie van Newton/wet
van verminderende opbrengst).
Voor het beantwoorden van de vraag: ‘wat is wetenschap?’ zijn de volgende
subvragen van belang:
-Levert wetenschap de waarheid of gaat het om de vraag: werkt het?
-Bestaat er objectiviteit en wat verstaan we hier onder?
-Kunnen verschillende soorten wetenschap over één kam scheren?
(natuur/technisch/sociale-wetenschap).
-Wat onderscheidt wetenschappelijke kennis van alledaagse kennis, van
technische/ geopenbaarde kennis?
-Behoren technische innovaties ook tot de producten van wetenschappelijk
onderzoek? En aanbevelingen op het beleid op een bepaald gebied?
-Welke natuurbegrippen kennen we binnen de natuurwetenschappen?
-Wat zijn wetenschappelijke theorieën, wetten en verklaringen?
Voor de maatschappelijke positie van wetenschap = verhouding
wetenschap en samenleving:
-Wetenschap wordt als deel van onze cultuur gezien: wat moeten we hieronder
verstaan?
-Streeft beoefening van wetenschap alleen maar een intern wetenschappelijk
doel na? (zoals zoeken waarheid) Of is er ook een maatschappelijke doelstelling?
-In veel politieke debatten gaat het om ‘wetenschappelijk vastgestelde fieten’;
kan dit afbreuk doen aan het democratische gehalte van de politiek?
-Is de hoge maatschappelijke status van wetenschappelijke kennis terecht?
-Hoe ziet de maatschappelijke legitimatie van wetenschap er uit? Waarom moet
hier belastinggeld aan besteed worden?
-Is politieke sturing van ontwikkelingsrichting van wetenschap
mogelijk+wenselijk?
Over het algemeen wordt verondersteld dat een universitaire studie moet
iemand zowel wetenschappelijk opleiden als academisch vormen(bijdrage
leveren aan discussies over buitenvragen die met hun vakgebied samenhangen).
Echter bestaat dè universitaire stuie niet: zijn veel verschillende studies die een
onsamenhangend geheel vormen. Dit kan je niet over één kam scheren.
Wat is er wetenschappelijk aan een studie zoals bijvoorbeeld
‘natuurkunde’? 1. Leidt studenten in, in het betreffende wetenschapsgebied. 2.
Kennis, begrippen en theorieën worden eigen gemaakt; theoretische inzicht
wordt ontwikkeld. 3. Zij moeten ook leren om op kundige wijze met vak
instrumentarium om te gaan; leren experimenteren en meten. Het wordt
, wetenschappelijk als er gerealiseerd wordt dat een wetenschappelijke opleiding
niet zozeer gaat om het leren van wat reeds bekend is, maar om ingeleid te
worden in het wetenschappelijk debat dat door de betrokken
natuurwetenschappers wordt gevoerd over problemen die zich aan het front van
het onderzoek voordoen: problemen die zowel van zuiver theoretisch als
instrumenteel-technische aard kunnen zijn. 4. Voor veel studenten eindigt de
studie met een doctoraal examen; dan is men ingevoerd in het
wetenschappelijke debat; men is deelemer in de betreffende discipline.
Iemand die een wetenschappelijke studie heeft voltooid, heeft geleerd een
kritische houding aan te nemen ten aanzien van feiten en beweringen; hij weet
wat het is om distantie te nemen; is erop bedacht dat je door vooroordelen
misleid kunt worden; gewend om iets pas als waar te aanvaarden en voorlopig op
grond van toetsing en argumenten; bewust van belang en moeilijkheid om naar
objectiviteit te streven. Kortom, bezit een kritische, wetenschappelijke houding
en zal die houding aannemen buiten zijn wetenschappelijk handelen, bij meer
algemene vraagstukken.
In hoeverre kunnen we aannemen dat iemand die een
(natuur)wetenschappelijke studie voltooid heeft een algemeen kritische houding
heeft? Een (natuur)wetenschappelijke studie heeft geen antidotum tegen
dergelijke persoonlijkheden ingebouwd: waarom zouden mensen de waarden die
deel uitmaken van hun natuurwetenschappelijke habitus(kritisch, nieuwsgierig,
problematiserend, reflexief, objectief, consistent, argumentatief, enz), die
gevormd zijn binnen een scherp omlijnd, specialistisch handelingsdomein ook
(kunnen) toepassen in handelingssituaties buiten dat domein?
Dit heeft te maken met het verschil in de leefwereld; die gekenmerkt wordt
door een verstrengeling van feitelijke, normatieve en emotionele kwesties, terwijl
binnen natuurwetenschappelijke discipline een abstracte wereld is
uitgeprepareerd, waarin emoties, culturele normen en maatschappelijke
waarden juist tussen haakjes gezet zijn.
Universitair gevormde (natuur)wetenschapper heeft geleerd vanuit een kritisch-
wetenschappelijke houding met eendimensionale theoretische problemen om te
gaan die zich in de abstracte wereld voordoen, maar driedimensionale
vraagstukken van alledag zijn onlosmakelijk verbonden met emoties, waarden en
normen= even lastig voor hem als ieder ander.
Kritisch wetenschappelijke houding is te beperkt om als kritische levenshouding
te kunnen functioneren.
Academische vorming van studenten moet inhoudelijk verbonden zijn met
het vak dat ze studeren. Hierbij zit er verschil in het binnen- en buitenperspectief,
verschil tussen deelnemer aan en toeschouwer van een activiteit.
Buitenperspectief: kan met buitenproblemen van zijn vak omgaan. Vanuit een
buitenstaand perspectief naar zijn vak kijken. Een goede wetenschappelijke
opleiding, wijdt iemand in de fundamentele problemen en onzekerheden van het
vakgebied- maakt hem tot deelnemer- én leert hem kritisch reflecteren op de
plaats van dat vakgebied in breder wetenschappelijk en maatschappelijk
verband- maakt hem toeschouwer.
Academische vorming moet ervoor zorgen dat studenten zich een
begrippenkader eigen maken met behulp waarvan ze op een zinnige manier met
deze twee groepen buitenvragen kunnen omgaan. Ze moeten op zinnige wijze
deelnemen aan discussies over experimentele en kunstmatige karakter van de
feiten die ze in hun onderzoek produceren en nadenken voer vraag waarom
onderzoek ruim gefinancierd moet worden, of juist niet. Studenten vormen een
raamwerk van begrippen; dat hen in staat stelt om toeschouwerspositie op
bekwame wijze in te nemen en naïeve, intuïtieve manier die vaak in vooroordelen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller renee-v. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.59. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now