Summary
Samenvatting Psychologie van arbeid en gezondheid
- Course
- Institution
Samenvatting van 104 pagina's voor het vak Arbeids- en Organisatiepsychologie aan de NTI
[Show more]
1 review
By: kwennekes • 9 year ago
Seller
Follow
marjetvandenberg
Reviews received
Content preview
De psychologie van arbeid en gezondheidHoofdstuk 1: De psychologie van arbeid en gezondheid
1.1 Inleiding
De arbeid- en gezondheidspsychologie houdt zich van origine bezig met het
disfunctioneren van mensen in arbeidsorganisatie.
Daarnaast staan tegenwoordig ook het vergroten van effectiviteit, het bevorderen van
gezondheid en welzijn en het verhogen van de motivatie in de belangstelling.
Kortom: het verbeteren van het functioneren van werknemers.
1.2 Wat is arbeid- en gezondheidspsychologie?
Omschrijving van A&G-psychologie:
‘De A&G-psychologie is een psychologische discipline die zich bezighoudt met het
bestuderen en bevorderen van welzijn en gezondheid op het werk vanuit de gedachte van
een optimale afstemming tussen persoon en organisatie.’
De Arbowet (arbeidsomstandighedenwet) gaat ervan uit dat de volgende zaken een
positief effect hebben op werknemers:
Voldoende regelmogelijkheden
Feedback over arbeidsprestaties
Afwisseling in de werkzaamheden
Ondersteunde contacten met collega’s
De term ‘gezondheid’ moet breed worden opgevat. Het gaat niet alleen om lichamelijke
en/of geestelijke gezondheid, maar ook over gezondheidsgedrag, zoals het gebruik van
alcohol tijdens het werk, agressie en seksuele intimidatie, pesten, ziekteverzuim en
arbeidsongeschiktheid.
De term ‘geestelijke gezondheid’ kan onderscheiden worden in vier aspecten:
1. Affectief welbevinden (je prettig voelen op het werk)
2. Competentie (in staat zijn je werk goed te doen)
3. Autonomie (eigen keuzen in je werk kunnen maken)
4. Aspiratie (iets in je werk willen bereiken)
Dus…. Er is van geestelijke gezondheid sprake wanneer een werknemer zich prettig voelt,
het werk goed aankan, zich vrij voelt om eigen keuzen te maken en gemotiveerd is om
iets te bereiken. Het is deze (ideale) psychische toestand die de A&G-psychologie
nastreeft.
Let op! De A&G-psychologie beperkt zich niet tot het domein van het werk, maar houdt
zich ook bezig met de wederzijdse beïnvloeding van het werk met andere levenssferen,
zoals de vrije tijd en de gezins- of thuissituatie. De psychologische en fysiologische
effecten van arbeid zijn nu eenmaal niet onmiddellijk verdwenen wanneer er met werken
wordt gestopt, terwijl andersom het privé-leven van invloed is op het werk.
In de A&G-psychologie is veel kennis verenigd die afkomstig is uit disciplines van binnen
en buiten de psychologie. Het kenmerkende van A&G-psychologie is dat zij verschillende
perspectieven hanteert, te weten:
1
,-De A&G-psychologie houdt zich niet alleen bezig met het individu, maar ook met de
sociale systemen waarbinnen het individu op het werk functioneert, zoals het team, de
afdeling of de organisatie in zijn geheel.
-De A&G-psychologie beperkt zich niet alleen tot de subjectieve kant van het functioneren
van mensen in arbeidsorganisaties, maar betrekt ook de objectieve aspecten erbij, zoals
de aard van de taak, de kenmerken van de functie en de structuur van de organisatie.
-Hetzelfde geldt voor indicatoren van welbevinden en gezondheid, want ook daarbij
worden door de A&G-psychologie zowel subjectieve als objectieve aspecten betrokken.
Voorbeelden zijn welbevinden en ervaren gezondheid zoals gescoord op vragenlijsten en
het ziekteverzuim, personeelsverloop en de arbeidsongeschiktheid zoals geregistreerd
door de organisatie.
-Ten slotte hanteert de A&G-psychologie ook verschillende tijdsperspectieven: enerzijds is
er aandacht voor het hier en nu, maar er wordt ook vooruitgekeken als het gaat om
bijvoorbeeld de loopbaan van werknemers.
De A&G-psychologie is gericht op verschillende doelen:
Het heeft een signalerende functie: door gericht screeningsonderzoek ofwel
vroegdiagnostiek is het mogelijk om bepaalde risicogroepen en risicofactoren op
te sporten.
Voorbeeld: de wettelijk verplichte risico-inventarisatie en –evaluatie (RIE), die
periodiek in alle organisaties moet worden uitgevoerd en die als basis dient voor
maatregelen om welzijn en gezondheid te bevorderen.
Daarnaast houdt deze psychologie zich bezig met primaire en secundaire
preventie.
Bij primaire preventie wordt door middel van een aanpak bij de bron getracht
om te voorkomen dat er gezondheids- of welzijnsproblemen ontstaan (bv. door
dragen van oorbeschermers of het invoeren van functioneringsgesprekken)
Bij secundaire preventie is er sprake van beperking van de schade door tijdig en
adequaat op te treden bij diegenen die de eerste symptomen van verminderde
gezondheid of verminderd welzijn vertonen. Voorbeelden: trainingen en cursussen
op het gebied van stressmanagement, sociale vaardigheden en tijdmanagement.
Soms wordt er ook nog tertiaire preventie onderscheiden, maar daarbij gaat het
om de behandeling. Om het vermijden dat de problemen nog groter worden en
liever nog om te zorgen dat ze afnemen.
Voorbeelden: counseling, coaching en psychotherapie
Het gebied van de arbeidsreïntegratie behoort ook tot de A&G-psychologie: het
herplaatsen van werknemers die zijn uitgevallen wegens ziekte of beperkingen.
1.3 Waarom psychologie van arbeid en gezondheid?
Door verschillende ontwikkelingen is de A&G-psychologie wat meer populair geworden.
Deze kunnen onderverdeeld worden in de volgende drie:
- Veranderingen in en rondom de arbeid
- Sociaal-culturele veranderingen
- Ontwikkelingen die zich specifiek in Nederland hebben voorgedaan
2
, 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marjetvandenberg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now